Thi đua ái quốc theo tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh
Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Bổn phận của người
dân Việt Nam, bất kỳ sĩ, nông, công, thương, binh; bất kỳ làm việc gì, đều cần
phải thi đua nhau: Làm cho mau, làm cho tốt, làm cho nhiều…”. Năm 1948, trong bối
cảnh cam go, quyết liệt của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, để
khích lệ, động viên toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta tiến hành thắng lợi cuộc
kháng chiến trường kỳ, toàn dân, toàn diện, theo sáng kiến của Chủ tịch Hồ Chí
Minh, ngày 27/3/1948, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ra Chỉ thị phát động
phong trào thi đua ái quốc, trong đó xác định “Mục đích thi đua ái quốc là làm
sao cho kháng chiến mau thắng lợi, kiến thiết chóng thành công”.
Ngày 11/6/1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra Lời kêu gọi thi
đua ái quốc, phát động phong trào thi đua yêu nước trên toàn quốc và chỉ rõ: “Bổn
phận của người dân Việt Nam, bất kỳ sĩ, nông, công, thương, binh; bất kỳ làm việc
gì, đều cần phải thi đua nhau: Làm cho mau, làm cho tốt, làm cho nhiều… Thi đua
ái quốc sẽ ăn sâu, lan rộng khắp mọi mặt và mọi tầng lớp nhân dân, và sẽ giúp
ta dẹp tan mọi nỗi khó khăn và mọi âm mưu của địch để đi đến thắng lợi cuối
cùng”.
Lời kêu gọi thi đua ái quốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh được
truyền đi như lời hiệu triệu, thôi thúc đồng bào và chiến sĩ cả nước đoàn kết một
lòng, phát huy ý chí tự lực, tự cường, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, vượt qua mọi
hy sinh, gian khổ, ra sức thi đua, đóng góp sức người, sức của vào sự nghiệp
cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc, cũng như trong sự nghiệp xây dựng và
phát triển đất nước. Từ đây, phong trào thi đua yêu nước do Chủ tịch Hồ Chí
Minh khởi xướng, phát động và tổ chức thực hiện ngày càng phát triển, gắn liền
với lịch sử và thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Ngày 11 tháng 6 hằng năm, ngày
Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi thi đua ái quốc trở thành ngày truyền thống
thi đua yêu nước ở nước ta.
Tiếp tục phát huy vai trò to lớn của phong trào thi đua yêu
nước, sau khi đất nước thống nhất, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội, nhất là
trong hơn 30 năm tiến hành công cuộc đổi mới, tư tưởng thi đua yêu nước Hồ Chí
Minh ngày càng được vận dụng sáng tạo, linh hoạt với nội dung cụ thể, thiết thực,
hình thức phong phú trên mọi lĩnh vực, ở các cấp, các ngành, từ Trung ương đến
địa phương. Thấm nhuần tư tưởng về thi đua yêu nước của Chủ tịch Hồ Chí
Minh, thực hiện lời dạy của Bác: “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi
đua và những người thi đua là những người yêu nước nhất”, “Thi đua khen thưởng
là động lực và là biện pháp quan trọng để xây dựng con người mới”; “Thi đua là
thực hiện tốt công việc hàng ngày”… Hơn 70 năm qua, thực hiện tư tưởng thi đua
yêu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh, dưới sự lãnh đạo của Đảng, phong trào thi
đua yêu nước ở nước ta đã góp phần to lớn vào công cuộc giải phóng dân tộc, bảo
tồn, phục hưng và phát triển đất nước XHCN đồng thời cũng để lại nhiều bài học
kinh nghiệm quý báu cho sự nghiệp công nghiệp hóa- hiện đại hóa và hội nhập quốc
tế hiện nay.
Tuy nhiên, chúng ta cũng không quên những “gương mờ” trong
phong trào thi đua đã từng được nhắc tới làm ảnh hưởng đến thành tích chung. Đã
có thời gian, người ta nhắc nhiều tới “bệnh thành tích”, “hão danh”, thậm chí
là “chạy” các hình thức khen thưởng. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng
từng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế, khuyết điểm trong phong trào thi đua và
công tác khen thưởng. Phong trào thi đua tuy phát triển sâu rộng nhưng chưa
toàn diện; nhiều nơi còn mang tính hình thức, chưa gắn kết chặt chẽ với nhiệm vụ
chính trị. Việc suy tôn, phong tặng danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng
còn có biểu hiện nể nang, dễ dãi, còn để xảy ra tình trạng “chạy thành tích”,
“chạy khen thưởng”, “chạy huân chương”; khen thưởng đối với người lao động trực
tiếp sản xuất, nông dân, công nhân tuy đã được quan tâm nhưng còn ít. Việc phát
hiện, bồi dưỡng, tổng kết và nhân rộng điển hình tiên tiến hiệu quả chưa cao;
công tác tuyên truyền thiếu đồng bộ, sinh động, thuyết phục, làm hạn chế động lực
phấn đấu của tập thể, cá nhân. Những hạn chế, khuyết điểm đó cần được nghiêm
túc rút kinh nghiệm và kịp thời khắc phục.
Để thực hiện tốt công tác thi đua gắn chặt với công tác khen
thưởng, nhằm ghi nhận, biểu dương, tôn vinh công trạng và khuyến khích bằng lợi
ích vật chất đối với cá nhân, tập thể có thành tích trong phong trào thi đua, Đảng
và Nhà nước đã ban hành nhiều chỉ thị và ngày càng hoàn thiện các chủ trương,
chính sách, pháp luật và bộ máy làm công tác thi đua khen thưởng. Ngày
4/3/2008, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định về việc lấy ngày 11/6 hằng
năm là Ngày Thi đua yêu nước. Đây là dịp để đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước
gắn với việc triển khai sâu rộng việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay nhằm nâng cao nhận thức, trách
nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức đoàn thể
và Nhân dân đối với công tác tổ chức, vận động và hưởng ứng phong trào thi đua
yêu nước trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội
nhập quốc tế.
Thấm nhuần tư tưởng thi đua của Chủ tịch Hồ Chí Minh và thực
hiện lời dạy của Người “càng khó khăn, càng phải thi đua”, thi đua - khen thưởng
là động lực phát triển, là biện pháp quan trọng để xây dựng con người mới. Thi
đua yêu nước phải được tiến hành thường xuyên liên tục hằng ngày, từ đó đòi hỏi
chúng ta càng nỗ lực hơn tiếp tục đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước và đổi
mới công tác thi đua khen thưởng, tạo sự đồng bộ, nhịp nhàng trong việc tổ chức
thực hiện, đồng thời khắc phục những hạn chế, thiếu sót để thi đua thực sự trở
thành động lực to lớn của toàn Đảng, toàn dân góp phần thực hiện thắng lợi các
nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội theo tinh thần của Nghị quyết Đại hội Đảng
lần thứ XII đã đề ra./.
