Trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực tiếp tục biến động phức tạp, công tác đối ngoại của đất nước đã đạt được rất nhiều thành tựu đáng tự hào, trong đó có đóng góp quan trọng của công tác biên giới lãnh thổ, góp phần duy trì môi trường hòa bình, ổn định cho phát triển trong giai đoạn mới của dân tộc.
Có thể nói, năm 2024, dưới sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của lãnh đạo các cấp, sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả của các ban, bộ, ngành, địa phương liên quan, Bộ Ngoại giao đã tích cực, chủ động triển khai có hiệu quả công tác biên giới lãnh thổ cả trên đất liền và trên biển.
Biên giới đất liền ổn định, hợp tác, phát triển
Tình hình biên giới trên đất liền giữa nước ta với 3 nước láng giềng tiếp tục ổn định; hệ thống đường biên, mốc quốc giới được giữ vững, an ninh trật tự xã hội khu vực biên giới được bảo đảm, hợp tác phát triển ở khu vực biên giới tiếp tục được đẩy mạnh.
Trong rất nhiều thành tựu của công tác biên giới trên đất liền trong năm qua, có 3 điểm sáng lớn là:
 |
Một là, thực hiện tốt việc quản lý, bảo vệ đường biên, mốc giới và duy trì an ninh, trật tự khu vực biên giới, kịp thời xử lý cơ bản ổn thỏa các sự kiện phát sinh trên biên giới, không để phát triển thành điểm nóng.
Với Trung Quốc, hai bên tiếp tục phối hợp cùng quản lý biên giới theo đúng 3 văn kiện pháp lý về biên giới trên đất liền. Với Lào, hai bên tích cực trao đổi nghiên cứu, rà soát một số nội dung cần sửa đổi, bổ sung hoặc cụ thể hóa tại Hiệp định về quy chế quản lý biên giới và cửa khẩu biên giới trên đất liền Việt Nam - Lào năm 2016. Với Campuchia, hai bên tích cực xử lý hiệu quả một số vấn đề nảy sinh ở khu vực biên giới…
Hai là, trên tinh thần ngoại giao phục vụ phát triển, phục vụ địa phương, phục vụ doanh nghiệp và nhân dân, Bộ Ngoại giao đã tích cực, chủ động triển khai các hoạt động nhằm thúc đẩy hợp tác và phát triển ở khu vực biên giới.
Trong năm 2024, trên toàn tuyến biên giới đất liền đều có kết quả đáng khích lệ về mở, nâng cấp cửa khẩu, góp phần tăng cường giao lưu, kết nối và thúc đẩy phát triển kinh tế ở khu vực biên giới.
Với Trung Quốc, đã mở chính thức một cửa khẩu song phương (Hoành Mô - Động Trung), hoàn tất thủ tục nội bộ mở một cửa khẩu song phương (A Pa Chải - Long Phú), mở/vận hành chính thức 4 lối thông quan/đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa tại các tỉnh Quảng Ninh, Lạng Sơn, khôi phục hoạt động 4 lối mở biên giới. Với Lào, khai trương một cặp cửa khẩu quốc tế (Lóng Sập - Pa Háng). Với Campuchia, chính thức mở một cặp cửa khẩu quốc tế đường bộ, đường sông (Thường Phước - Kaoh Roka).
Công tác thúc đẩy các hoạt động hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư, giao lưu hữu nghị, hợp tác phát triển tại khu vực biên giới năm 2024 cũng ghi nhận nhiều thành tựu, nổi bật là việc triển khai thí điểm thành công và đưa vào vận hành chính thức Khu cảnh quan thác Bản Giốc (Việt Nam) - Đức Thiên (Trung Quốc), xây dựng thí điểm mô hình cửa khẩu thông minh tại khu vực cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị - Hữu Nghị Quan…
Ba là, các cơ chế phối hợp song phương về biên giới trên đất liền giữa Việt Nam và 3 nước láng giềng được vận hành thông suốt, xử lý hiệu quả các nội dung công tác biên giới.
Năm 2024, ta và Trung Quốc đã phối hợp tổ chức hoạt động kỷ niệm 25 năm ký Hiệp ước biên giới và 15 năm ký 3 văn kiện pháp lý về biên giới trên đất liền, góp phần thúc đẩy quan hệ hữu nghị hợp tác giữa hai bên. Ta cũng tiếp tục triển khai các cơ chế đàm phán giải quyết các đoạn biên giới chưa hoàn thành phân giới cắm mốc với Campuchia, duy trì tổ chức các cuộc họp/khảo sát liên quan tới các công việc trong khu vực biên giới…
Duy trì môi trường hòa bình trên biển
Trong năm 2024, bám sát các ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo các cấp, Bộ Ngoại giao đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và địa phương kịp thời, chủ động, tích cực và linh hoạt triển khai các biện pháp chính trị, ngoại giao, pháp lý, thông tin, dư luận... kiên quyết bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích trên biển với 6 kết quả chính là:
 |
Một là, ta duy trì tình hình ổn định, thúc đẩy hợp tác, kiểm soát và giải quyết tốt hơn bất đồng; thúc đẩy các cơ chế đàm phán phân định biển, đàm phán COC, đồng thời tăng cường đối thoại, trao đổi về các mặt hợp tác, góp phần củng cố tin cậy, gia tăng hiểu biết, duy trì quan hệ hữu nghị và môi trường hòa bình, ổn định trên biển.
Hai là, ta tiếp tục kiên quyết, kiên trì đấu tranh với các hoạt động xâm phạm của nước ngoài đối với thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam; tiến hành nhiều cuộc trao đổi, giao thiệp song phương với các nước liên quan.
Công tác xử lý vấn đề ngư dân, nghề cá cũng được chú trọng, nhằm vừa giữ vững quyền chủ quyền, vừa bảo vệ quyền lợi chính đáng của ngư dân ta, không để ảnh hưởng đến quan hệ đối ngoại của đất nước và các nước liên quan.
Ba là, hệ thống văn bản, hồ sơ pháp lý về biên giới lãnh thổ ngày càng được củng cố vững chắc.
Sau nhiều năm, ta đã nộp đệ trình về ranh giới thềm lục địa ngoài 200 hải lý khu vực giữa Biển Đông lên Ủy ban Ranh giới thềm lục địa của Liên hợp quốc, đánh dấu việc Việt Nam đã công khai đầy đủ các yêu sách về ranh giới thềm lục địa mở rộng tại Biển Đông, được xác định phù hợp với Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982.
Bốn là, Bộ Ngoại giao hỗ trợ tích cực và có hiệu quả các bộ, ngành, địa phương thúc đẩy phát triển kinh tế biển bền vững theo Nghị quyết số 36-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, trong đó có việc xây dựng quy hoạch về biển, tạo lập cơ sở cho phát triển nhanh và bền vững kinh tế biển, góp phần hình thành, phát triển các ngành kinh tế biển vững mạnh, từng bước đưa Việt Nam trở thành quốc gia mạnh về biển, giàu từ biển.
Năm là, triển khai một cách tích cực, chủ động hợp tác quốc tế.
Các kênh đối thoại, trao đổi về biển với các nước được triển khai khá nhộn nhịp trong năm qua. Tại các diễn đàn đa phương, các đại diện của Việt Nam đã trao đổi, thảo luận tích cực về các vấn đề liên quan đến biển và đại dương, khẳng định Việt Nam là thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế trong quản trị và sử dụng bền vững nguồn tài nguyên này.
Năm 2024, lần đầu tiên Việt Nam giới thiệu ứng viên vào vị trí Thẩm phán Tòa Trọng tài quốc tế về Luật Biển (ITLOS) nhiệm kỳ 2026 - 2035, thể hiện Việt Nam rất tôn trọng luật pháp quốc tế và muốn thúc đẩy việc thực thi UNCLOS 1982 và luật pháp quốc tế.
Sáu là, trong năm 2024, Bộ Ngoại giao đã phối hợp chặt chẽ với Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông, các cơ quan thông tấn, báo chí làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền về biển, đảo, tổ chức nhiều cuộc hội thảo, hội nghị, tập huấn, kịp thời cung cấp thông tin, trả lời đại biểu Quốc hội và kiến nghị của cử tri về các vấn đề biên giới lãnh thổ được quan tâm; góp phần tạo dư luận tốt, nâng cao đồng thuận nội bộ, đóng góp tích cực cho việc triển khai công tác biển, đảo.
Hướng tới kỷ nguyên vươn mình của dân tộc
Trong năm 2025, dự báo tình hình thế giới và khu vực sẽ tiếp tục có nhiều biến động, cơ hội và thách thức đan xen, đặt ra nhiều vấn đề đối với công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền cũng như các quyền và lợi ích hợp pháp trên biển của Việt Nam.
Tình hình các tuyến biên giới trên đất liền giữa Việt Nam với Trung Quốc, Lào và Campuchia tiếp tục được duy trì cơ bản ổn định, tạo thuận lợi cho công tác quản lý biên giới, xây dựng khu vực biên giới hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển; song cần tiếp tục giải quyết thỏa đáng các tồn tại và các sự kiện biên giới phát sinh, bảo đảm trật tự trị an biên giới.
Đối với Việt Nam, năm 2025 là năm bản lề, tổng kết việc thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, tiến hành đại hội đảng bộ các cấp, chuẩn bị Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV, hướng tới kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Trong bối cảnh chiến lược cả quốc tế và trong nước nói trên, công tác biên giới lãnh thổ năm 2025 cần tập trung triển khai một số phương hướng nhiệm vụ chính sau:
Một là, tăng cường phối hợp chặt chẽ với các ban, bộ, ngành, địa phương duy trì tốt các cơ chế song phương trong hợp tác quản lý biên giới giữa Việt Nam với các nước láng giềng, bảo vệ vững chắc đường biên giới, hệ thống mốc biên giới; tiếp tục hoàn thiện các khuôn khổ pháp lý về biên giới; thúc đẩy đàm phán giải quyết các khu vực chưa hoàn thành phân giới cắm mốc; kịp thời phát hiện và xử lý các sự kiện biên giới phát sinh, đảm bảo giữ vững chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, đồng thời tạo môi trường hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển ở khu vực biên giới.
Hai là, tiếp tục tổ chức thực hiện hiệu quả các giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, hợp tác, đầu tư, thương mại biên giới; tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả thực hiện, bảo đảm thực thi thực chất các cam kết; đồng thời, chủ động, tích cực thúc đẩy các sáng kiến hợp tác phát triển tại khu vực biên giới.
Ba là, tiếp tục theo dõi sát tình hình trên biển, chủ động đề xuất các biện pháp đấu tranh, bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán và lợi ích hợp pháp của Việt Nam; chủ động, tích cực thúc đẩy đàm phán, trao đổi giải quyết hiệu quả các vấn đề tồn tại trên biển với các nước liên quan, thúc đẩy hơn nữa mặt hợp tác trên biển, góp phần duy trì môi trường hòa bình, ổn định trên biển.
Bốn là, tích cực hơn nữa trong triển khai công tác biển, đảo, nhằm góp phần phục vụ chiến lược phát triển kinh tế biển Việt Nam theo Nghị quyết số 36-NQ/TW năm 2018.
Bên cạnh đó, cần tích cực thúc đẩy các mặt hợp tác quốc tế, tranh thủ nguồn lực và sự ủng hộ của các nước đối tác, bạn bè cả trong và ngoài khu vực đối với công tác biên giới lãnh thổ của Việt Nam.
Năm là, tăng cường phối hợp với các cơ quan liên quan duy trì và đổi mới các biện pháp, hình thức thông tin, tuyên truyền về công tác biên giới lãnh thổ một cách nhanh chóng, đầy đủ, hiệu quả./.
ST.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét