Tích cực hỗ trợ nạn nhân bị mua bán vừa là giải pháp đảm bảo nhân quyền theo các điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia, vừa góp phần bảo đảm an ninh trật tự và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Thời gian qua, thực hiện Công ước chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia và Nghị định thư về phòng chống, trừng trị và trấn áp nạn mua bán người, đặt biệt là đối với phụ nữ và trẻ em, BĐBP các tỉnh, thành phố biên giới đã phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng đẩy mạnh hợp tác với các cơ quan chức năng của Campuchia, Lào, Trung Quốc duy trì đường dây nóng, gặp gỡ trao đổi thông tin, phối hợp điều tra, truy bắt tội phạm mua bán người, giải cứu, tiếp nhận và hỗ trợ các nạn nhân bị mua bán. Đồng thời, nắm chắc tình hình, triển khai nhiều kế hoạch nghiệp vụ, phối hợp tuần tra, kiểm tra, kiểm soát biên giới để phòng ngừa, ngăn chặn hoạt động mua bán người.
Trong 10 năm, các lực lượng chức năng đã giải cứu, tiếp nhận, xác minh khoảng 10.000 trường hợp, trong đó, xác định 7.962 người là nạn nhân bị mua bán (90% nạn nhân là phụ nữ và trẻ em, 80% thuộc các dân tộc thiểu số). Các nạn nhân chủ yếu tập trung ở vùng nông thôn, nhất là vùng sâu, vùng xa, có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, làm ruộng hoặc không có việc làm, gặp éo le về gia đình, tình cảm, trình độ học vấn hạn chế, thiếu hiểu biết về xã hội và kỹ năng sống, nhẹ dạ, cả tin hoặc một số cô gái trẻ, học sinh, sinh viên thích hưởng thụ, ăn chơi, đua đòi, thiếu cảnh giác, dễ tin theo lời hứa hẹn của đối tượng về việc làm ổn định, thu nhập cao hoặc lấy chồng nước ngoài khá giả dẫn đến bị lừa bán. Đáng chú ý, trên 90% nạn nhân bị bán ra nước ngoài; gần 80% nạn nhân là phụ nữ khi bị lừa bán ra nước ngoài bị cưỡng ép kết hôn làm vợ người bản địa và bóc lột tình dục, cưỡng bức lao động.
Qua tăng cường hợp tác trao đổi thông tin, các cơ quan chức năng của Việt Nam đã tiếp nhận hơn 2.000 trường hợp, trong đó có 1.914 người được giải cứu, xác định là nạn nhân bị mua bán, chủ yếu là phụ nữ trong độ tuổi 18-30, cư trú tại một số tỉnh Tây Nam Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An, Lạng Sơn, Lào Cai, Hà Giang... Ngoài ra, còn một số nạn nhân là nam giới bị mua bán nhằm mục đích bóc lột sức lao động.
Theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người, một số văn bản, hướng dẫn thi hành Luật Phòng, chống mua bán người, nạn nhân khi được tiếp nhận, giải cứu, xác minh đều được các lực lượng chức năng hỗ trợ ban đầu và tiến hành các biện pháp bảo vệ theo quy định, tạo tâm lý yên tâm cho nạn nhân. Đặc biệt là các phụ nữ bị mua bán đang bị sang chấn tâm lý nặng nề, giúp nạn nhân yên tâm, tin tưởng vào cơ quan chức năng và phối hợp, hỗ trợ trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm mua bán người.
Theo thống kê của các ngành chức năng, đã có gần 8.000 nạn nhân bị mua bán được hỗ trợ theo quy định, tập trung tại các tỉnh: Lào Cai, Hà Giang, Quảng Ninh, Nghệ An, Lạng Sơn, Lai Châu, Sơn La, Nam Định, Thừa Thiên Huế, Hậu Giang, Vĩnh Phúc, An Giang, Kiên Giang... 100% nạn nhân sau khi được tiếp nhận, lực lượng Công an, BĐBP, chính quyền địa phương đã phối hợp bảo vệ, bàn giao về nơi cư trú, cung cấp thông tin và thực hiện dịch vụ hỗ trợ để nạn nhân nhanh chóng tái hòa nhập cộng đồng.
Tại các địa phương, 100% nạn nhân trở về chính thức hoặc tự trở về, được giải cứu đều nhận được sự hỗ trợ phù hợp, chủ yếu là cung cấp nơi ăn, nghỉ tạm thời, tư vấn tâm lý xã hội. Các trường hợp ốm đau, sức khỏe yếu được hỗ trợ chữa trị ban đầu, trợ cấp tiền tàu xe, tiền ăn khi trở về nơi cư trú, được hỗ trợ pháp lý làm thủ tục hộ khẩu, cấp căn cước công dân, giấy khai sinh, tư vấn, tham gia tố tụng. Các nạn nhân còn được hỗ trợ học nghề, hỗ trợ việc làm, học văn hóa và bảo vệ nạn nhân tố giác tội phạm...
Bên cạnh các hình thức hỗ trợ nói trên, nạn nhân còn được hỗ trợ thông qua 3 hình thức. Thứ nhất, tại trung tâm, nhà tạm lánh dành cho nạn nhân, hình thức này được thực hiện thông qua dự án tại Lào Cai, An Giang, Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ. Các nạn nhân bị mua bán trở về được cung cấp nơi ăn nghỉ, tư vấn tâm lý xã hội, được tiếp cận với các dịch vụ ngoài trung tâm để học văn hóa, học nghề, khám, chữa bệnh theo nhu cầu và khả năng của đối tượng.
Hình thức thứ hai là nạn nhân được hỗ trợ thông qua các hoạt động lồng ghép, phòng ngừa và tái hòa nhập cộng đồng tại xã, phường, thị trấn, như tổ chức các lớp dạy nghề cho phụ nữ, trẻ em thuộc diện hộ nghèo, hỗ trợ tạo việc làm để có mức thu nhập ổn định, hỗ trợ tín dụng, cấp phát học phí, học bổng gắn với các hoạt động truyền thông, nâng cao nhận thức về phòng chống mua bán người.
Hình thức thứ ba là thông qua các dự án quốc tế hỗ trợ về kinh phí và kỹ thuật, chẳng hạn như mô hình “Nhóm tự lực” được thực hiện tại các tỉnh Thanh Hóa, Bắc Giang, Tây Ninh, Thừa Thiên Huế, Quảng Bình; mô hình “Kết hợp hỗ trợ nạn nhân bị mua bán với phòng chống mại dâm, phòng ngừa lây nhiễm HIV/AIDS” tại Hải Phòng; mô hình “Phòng ngừa phụ nữ có nguy cơ dẫn đến hoạt động mại dâm và dự phòng lây nhiễm AIDS” tại Đà Nẵng... Các mô hình này đều được đánh giá cao về hiệu quả và thực tiễn, bước đầu giúp đỡ được những nạn nhân có hoàn cảnh khó khăn thông qua việc sử dụng đồng vốn sinh kế hiệu quả, đem lại thu nhập, ổn định cuộc sống, được tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ hòa nhập cộng đồng bền vững.
Để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm mua bán người qua biên giới, một mặt, các cơ quan chức năng tiếp tục coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên, lâu dài, thực hiện đồng bộ, quyết liệt nhiều biện pháp đấu tranh; mặt khác, quan tâm phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số, khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; lồng ghép ưu tiên chương trình phòng, chống mua bán người với các phong trào, cuộc vận động, chương trình, dự án giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới...
Cùng với đó, đẩy mạnh hoạt động tạo việc làm, vay vốn phát triển sản xuất với lãi suất thấp, giúp người dân ổn định cuộc sống; hỗ trợ nạn nhân bị mua bán tiếp cận dịch vụ như trợ giúp pháp lý, vay vốn, học nghề, tạo việc làm...
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét