Giải pháp nâng cao chất lượng phong trào thi đua thực hiện văn hóa công sở trong nhà trường Quân đội hiện nay

Phong trào thi đua thực hiện văn hóa công sở trong nhà trường Quân đội 5 năm qua (2019 - 2024) có sức lan tỏa sâu rộng, mang lại giá trị to lớn, đóng góp quan trọng vào thực hiện thắng lợi nhiệm vụ giáo dục, đào tạo trong Quân đội. Tuy nhiên, kết quả đó mới là bước đầu, cần tiếp tục được nghiên cứu, đẩy mạnh trong thời gian tới.

Quán triệt, triển khai Quyết định số 733/QĐ-TTg, ngày 14/6/2019 của Thủ tướng Chính phủ về tổ chức thực hiện phong trào “Cán bộ, công chức, viên chức thi đua thực hiện văn hóa công sở” giai đoạn 2019 - 2025 và hướng dẫn, chỉ đạo của Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, phong trào “Cán bộ, giảng viên, học viên, nhân viên, chiến sĩ thi đua thực hiện văn hóa công sở” trong nhà trường Quân đội được cấp ủy, chỉ huy các cấp thực hiện nghiêm túc với nhiều giải pháp sáng tạo, thiết thực, hiệu quả. Qua đó, trực tiếp góp phần xây dựng văn hóa lãnh đạo, quản lý của cấp ủy, tổ chức đảng và hệ thống chỉ huy các cấp; xây dựng văn hóa dạy và học, văn hóa nhân cách của cán bộ, giảng viên, học viên, nhân viên, chiến sĩ trong các nhà trường; tạo lập và phát triển các quan hệ văn hóa văn minh, tiến bộ, lành mạnh, phong phú, nhất là văn hóa ứng xử thầy - trò, cấp trên - cấp dưới, đồng chí đồng đội theo chuẩn mực phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới. Bên cạnh kết quả tích cực, quá trình tổ chức vẫn còn những hạn chế, như: một số cấp ủy, chỉ huy chưa quan tâm đúng mức đến chất lượng, hiệu quả phong trào thi đua này; nội dung, hình thức tổ chức chưa phong phú, sinh động; chưa gắn kết giữa thi đua với khen thưởng; công tác sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, xây dựng và nhân rộng điển hình tiên tiến trong thi đua chưa được coi trọng,... ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả giáo dục, đào tạo.

Trước yêu cầu “Xây dựng hệ thống nhà trường Quân đội thông minh, hiện đại”, chính quy, tiên tiến, mẫu mực thời kỳ mới, theo chúng tôi, cần tiến hành đồng bộ các giải pháp; trong đó, tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả phong trào thi đua thực hiện văn hóa công sở, tạo động lực để các nhà trường Quân đội hoàn thành tốt nhiệm vụ. Bài viết nêu một số giải pháp trong thực hiện phong trào này để trao đổi cùng bạn đọc.

Một là, tăng cường giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho các tổ chức, lực lượng trong thực hiện phong trào thi đua tốt đẹp này. Văn hóa công sở nói chung, trong các nhà trường Quân đội nói riêng là một phạm trù rộng, phong phú về nội dung và bao hàm nhiều yếu tố; do đó, để có nhận thức đúng đắn, đầy đủ về văn hóa công sở và ý nghĩa, tác dụng của phong trào thi đua thực hiện văn hóa công sở là điều không dễ dàng. Trên thực tế, có không ít cán bộ, chiến sĩ còn hiểu biết đơn thuần rằng, văn hóa công sở ở nhà trường Quân đội chỉ là văn hóa giao tiếp ứng xử trong các hoạt động của nhà trường, mà chưa thấy được văn hóa công sở trong nhà trường Quân đội là một hệ giá trị chuẩn mực đồng bộ, phong phú. Vì vậy, lãnh đạo, chỉ huy các cấp cần tích cực tuyên truyền, phổ biến để mọi tổ chức, lực lượng nắm chắc nội dung thi đua văn hóa công sở trong nhà trường Quân đội, bao gồm: văn hóa Đảng của các cấp ủy, tổ chức đảng; văn hóa quản lý, điều hành của hệ thống chỉ huy các cấp; văn hóa tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan chức năng; văn hóa dạy và học của đội ngũ giảng viên, học viên; văn hóa nhân cách của người thầy, người trò, của đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục, giảng viên, học viên cùng với đó là hệ thống thiết chế, cảnh quan văn hóa ở các nhà trường Quân đội. Để đạt hiệu quả, theo chúng tôi cần đề cao trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo; mỗi cấp ủy, tổ chức đảng và chỉ huy các cấp phải xác định rõ trách nhiệm trong xây dựng văn hóa lãnh đạo, quản lý và sinh hoạt nội bộ ở cấp mình. Đồng thời, phát huy trách nhiệm của các cơ quan chức năng, nòng cốt là cơ quan chính trị và đội ngũ cán bộ chính trị trong tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức thực hiện và khơi dậy tinh thần trách nhiệm của mọi cán bộ, giảng viên, học viên, nhân viên, chiến sĩ trong thực hiện các nội dung, chỉ tiêu thi đua thực hiện văn hóa công sở hướng vào trọng tâm là xây dựng văn hóa dạy và học, văn hóa nhân cách của người thầy, người trò, cán bộ quản lý giáo dục trong nhà trường Quân đội mang đậm tính giáo dục, tính mô phạm, nhân ái, nhân văn.

Hai là, tích cực đổi mới nội dung, hình thức tổ chức thi đua. Theo chúng tôi, nội dung thi đua thực hiện văn hóa công sở trong các nhà trường Quân đội cần được nghiên cứu, cụ thể hóa một cách đúng đắn, sáng tạo quan điểm, chủ trương của Đảng về “xây dựng hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực con người Việt Nam thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế”, “coi trọng xây dựng văn hóa từ trong Đảng, trong bộ máy nhà nước”, “xây dựng các quy tắc ứng xử văn minh trong các cơ quan công quyền”. Nội dung, chỉ tiêu thi đua cần hướng vào xây dựng, phát triển, hoàn thiện đồng bộ hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực nhân cách của đội ngũ nhà giáo, nhà khoa học, cán bộ, học viên với những đặc trưng giá trị mẫu mực, tiêu biểu về tính giáo dục, tính nhân văn và tính mô phạm. Mỗi nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục phải luôn là tấm gương mô phạm cả về đạo đức, tri thức và tinh thần say mê nghề nghiệp; tích cực trau dồi kiến thức lý luận, thực tiễn và năng lực sư phạm; nỗ lực phấn đấu đáp ứng yêu cầu chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo trong nhà trường Quân đội thời kỳ mới. Mỗi học viên phải thấu suốt mục tiêu, yêu cầu đào tạo, gắn quá trình giáo dục với tự giáo dục để tu dưỡng, phấn đấu rèn luyện trở thành cán bộ “vừa hồng vừa chuyên”. Cùng với đó, cấp ủy, tổ chức đảng và hệ thống chỉ huy các cấp trong nhà trường cần xây dựng phong cách lãnh đạo dân chủ, khoa học; thống nhất giữa tính nguyên tắc, khách quan, khoa học với tính năng động, sáng tạo quyết đoán, trách nhiệm cao trong hoạt động lãnh đạo, quản lý. Nêu cao tinh thần “7 dám”, trách nhiệm nêu gương của đội ngũ cán bộ, đảng viên; rèn luyện phương pháp, tác phong công tác theo chuẩn mực giá trị văn hóa trong môi trường hoạt động sư phạm quân sự. Đồng thời, bám sát thực tiễn hoạt động giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học, xây dựng nhà trường chính quy, tiên tiến, mẫu mực để tích cực đổi mới hình thức thi đua, bảo đảm đa dạng, linh hoạt. Gắn thi đua thường xuyên với các đợt cao điểm, đột kích; gắn phong trào thi đua thực hiện văn hóa công sở với phong trào Thi đua Quyết thắng, các cuộc vận động của các cấp, các ngành, tạo khí thế sôi nổi, liên tục, rộng khắp trong mọi hoạt động của nhà trường.

Ba là, xây dựng và nhân rộng những mô hình văn hóa công sở trong nhà trường Quân đội. Thi đua thực hiện văn hóa công sở trong nhà trường Quân đội là hướng đến việc gìn giữ, phát triển toàn bộ những giá trị văn hóa trong môi trường hoạt động đặc thù - môi trường văn hóa sư phạm quân sự. Ở đó, các thế hệ cán bộ, học viên, nhân viên, chiến sĩ và các tập thể sư phạm cùng tham gia vào hoạt động giảng dạy, học tập, nghiên cứu, công tác và phục vụ cho sự nghiệp giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học; xây dựng các nhà trường Quân đội chính quy, tiên tiến, mẫu mực. Vì vậy, xây dựng, nhân rộng các mô hình văn hóa công sở trong môi trường văn hóa ở nhà trường Quân đội hiện nay, theo chúng tôi, bên cạnh việc gìn giữ, bồi đắp những giá trị văn hóa đặc trưng của mỗi nhà trường, như: “Thầy thuốc như mẹ hiền” của những “chiến sĩ áo trắng” ở Học viện Quân y; “Chân đồng, vai sắt” ở Trường sĩ quan Pháo binh; “Làm chủ bầu trời Tổ quốc” ở Học viện Phòng không - Không quân,… còn phải tạo lập, phát triển các mô hình văn hóa mới, đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà trường thông minh, hiện đại; xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, bắt nhịp với xu thế phát triển của xã hội trong thời kỳ “xây dựng môi trường văn hóa số, phù hợp với nền kinh tế số, xã hội số và công dân số, làm cho văn hóa thích nghi, điều tiết sự phát triển bền vững đất nước trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư”. Thực hiện tốt nội dung, giải pháp này sẽ giúp cho đội ngũ cán bộ, giảng viên, học viên trưởng thành và phát triển, tạo nên những dấu ấn văn hóa trong sự nghiệp đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ Quân đội.

Bốn là, kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống”, giữa thi đua với khen thưởng; làm tốt công tác sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm. Đây là nguyên tắc, kinh nghiệm được đúc rút từ thực tiễn tổ chức các phong trào thi đua trong Quân đội. Vì vậy, các nhà trường cần coi trọng việc gắn kết chặt chẽ giữa “xây” và “chống” nhằm lấy “xây” để “chống” - lấy “cái đẹp” để “dẹp cái xấu” và kiên quyết “chống” để “xây” - kiên quyết “nhổ cỏ dại” để “hái mùa vàng”. Do vậy, các nhà trường vừa phải coi trọng giáo dục, cổ vũ tinh thần thi đua gìn giữ, bồi đắp và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp, vừa phải gắn liền với kiên quyết đấu tranh ngăn ngừa, lọc bỏ những biểu hiện phi văn hóa, phản văn hóa, nhất là những biểu hiện: xa rời nguyên tắc, thiếu dân chủ trong lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành; những tiêu cực, bệnh thành tích trong giáo dục, đào tạo; sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, vi phạm pháp luật, kỷ luật; xa rời truyền thống văn hóa “tôn sư trọng đạo”,... trong cán bộ, giảng viên, học viên. Cùng với đó, cấp ủy, chỉ huy, cơ quan chính trị ở các nhà trường cần thực hiện tốt nguyên tắc kết hợp chặt chẽ giữa thi đua với khen thưởng theo lời dạy của Bác Hồ: “thi đua là gieo trồng, khen thưởng là gặt hái”, “khen thưởng cũng là một cách giáo dục và cổ động”. Đồng thời, tiến hành tốt công tác sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm ở từng cấp, nhất là ở cơ sở, nhằm đánh giá đúng kết quả trong thực hiện các nội dung, chỉ tiêu thi đua. Qua đó, tôn vinh, cổ vũ, động viên những tập thể, cá nhân tiêu biểu để nhân rộng và kịp thời chấn chỉnh, khắc phục những hạn chế, nhất là về nhận thức, trách nhiệm của các tổ chức, lực lượng trong thi đua thực hiện văn hóa công sở.

Những nội dung trao đổi trên đây chưa phản ánh hết tất cả các vấn đề đặt ra trong tổ chức phong trào thi đua thực hiện văn hóa công sở ở các nhà trường Quân đội. Tuy nhiên, đây là nội dung, giải pháp có tính mở, xin trao đổi cùng bạn đọc để tham khảo, vận dụng, góp phần tạo động lực hoàn thành tốt nhiệm vụ giáo dục, đào tạo trong tình hình mới./.

ST.