Nghệ thuật "Chia cắt, vây giữ" trong Chiến dịch Tây nguyên

Tây Nguyên có vị trí địa chiến lược quan trọng, nhưng điểm yếu cốt tử là nhiều núi cao hiểm trở, giao thông kém phát triển, địch cơ động chủ yếu dựa vào các trục đường chính (14, 19, 21, 7...). Khi các trục đường bị cắt và “khóa chặt, vây hãm” thì Tây Nguyên bị cô lập, tách rời khỏi vùng đồng bằng Nam Trung Bộ và cả chiến trường miền Nam, địch chỉ còn đường không để chi viện, ứng cứu.

Do đó, khi xây dựng thế trận chiến dịch, ta chọn hướng tiến công chiến lược vào Tây Nguyên là đã chọn đúng điểm nhạy cảm, đánh vỡ đôi thế trận, "bẻ gãy xương sống" của địch. Để “bẻ gãy xương sống” của địch, phải tạo lập thế trận chia cắt, vây giữ chắc. Đây là vấn đề then chốt, nét độc đáo nhất của việc xây dựng thế trận, tạo nên nghệ thuật “chia cắt, vây giữ”. Ý định tác chiến chiến dịch là chia cắt giữa các khu vực phòng ngự với nhau trên chiến trường Tây Nguyên, cụ thể là chia cắt Nam và Bắc Tây Nguyên.

Trên cơ sở phân tích, đánh giá đúng tình hình địch, ta và địa hình khu vực tác chiến, chiến dịch quyết định sử dụng sức mạnh hiệp đồng binh chủng, với nghệ thuật “chia cắt, vây giữ” địch; táo bạo, bất ngờ tiến công trên nhiều hướng mũi, đánh thẳng vào các mục tiêu trọng yếu bên trong thị xã Buôn Ma Thuột, nhanh chóng làm chủ địa bàn trong thời gian ngắn nhất. Đây là nét đặc sắc, độc đáo về nghệ thuật “chia cắt, vây giữ” bằng cách đánh táo bạo, phù hợp với điều kiện thực tiễn, bởi địch ở Buôn Ma Thuột tuy còn đông nhưng không phải là lực lượng chiến đấu chủ yếu; các căn cứ trong thị xã tuy kiên cố nhưng thiếu liên hoàn, bố trí cách xa nhau, khả năng hỗ trợ, chi viện cho nhau hạn chế. Đồng thời, do chủ quan nên địch đã sai lầm cho rằng, ta chưa có khả năng đánh vào một thị xã lớn như Buôn Ma Thuột trong năm 1975.

Chiến dịch Tây Nguyên giành thắng lợi bằng nghệ thuật tạo thế, nghi binh, chia cắt, vây giữ địch. Ngày nay, trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hoàn cảnh và điều kiện đã khác nhiều so với cuộc kháng chiến trước đây, ta đã có thế và lực mạnh hơn... Vì vậy, cần tiếp tục quán triệt và cụ thể hóa những quan điểm, tư tưởng chỉ đạo của Đảng về quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc, nhằm giải quyết các vấn đề về chiến lược, nghệ thuật chiến dịch và chiến thuật đang đặt ra cả trước mắt và lâu dài.