TƯ
TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ CÁN BỘ
SOI SÁNG CÔNG
TÁC XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CẤP CHIẾN LƯỢC TRONG XÂY DỰNG CHỈNH ĐỐN ĐẢNG HIỆN NAY
DTM 016/2019
Trong những di sản tư tưởng
mà Chủ tịch Hồ Chí Minh để lại, những luân điểm của người về Đảng cộng sản, về
xây dựng Đảng, đặc biệt vấn đề cán bộ trong điều kiện Đảng cầm quyền, là một
phần cực kỳ quan trọng trong xây dựng Đảng. Đây thực sự là vấn đề then
chốt bảo đảm cho của công cuốc đổi mới đang được triển khai rộng khắp trên cả
nước ta hiện nay.
V.I.Lênin
nói: hãy cho tôi một tổ chức của những người cách mạng, tôi sẽ đảo lộn nước
Nga, và Người từng nói về cán bộ trong cách mạng vô sản Nga: không có nhà cách
mạng chuyên nghiệp, công việc khó thực hiện được. Thấm nhuần lý luận chủ
nghĩa Mác - Lênin, Hồ Chí Minh coi “cán
bộ là cái gốc của mọi công việt”, “công việc thành công hoặc thất bại đều do
cán bộ tốt hay kém”, “vấn đề cán bộ là vấn đề rất trọng yếu và rất cần kíp”
chính là những quan điểm chung có thể vận dụng vào bất kỳ thời kỳ giai đoạn nào
của sự nghiệp cách mạng nước ta, kể cả trước khi giành chính quyền và thời kỳ Đảng
cầm quyền, trong giai đoạn hiện nay và mãi mãi về sau trong sự nghiệp cách mạng
của Đảng ta.
Hồ
Chí Minh đánh giá rất cao vai trò của cán bộ. Người cho rằng, cán bộ là dây
chuyền của bộ máy, nếu dây chuyền không tốt, không chạy thì động cơ dù tốt,
toàn bộ máy cũng bị tê liệt. “Cán bộ là những người đem chính sách của Đảng thi
hành trong nhân dân, nếu cán bộ kém thì chính sách hay mấy cũng không thể thực
hiện được”. Trong phong trào cách mạng, các khâu liên hoàn để làm nên thắng lợi,
chúng ta thấy những điểm sau đây:
Đường
lối, chủ trương, chính sách đúng của một tổ chức cách mạng.
Quần
chúng nhân dân được giác ngộ; tích cực hưởng ứng tham gia.
Cán
bộ lãnh đạo giỏi.
Có
thể nói rằng, ba điểm ấy liên quan mật thiết với nhau. Riêng khâu cán bộ có một
tác động lớn, trực tiếp cho phong trào. Bởi vì cán bộ tốt thì cũng có thẻ góp
phần tạo ra đường lối, chủ trương, chính sách cho Đảng; cán bộ tốt cũng góp
phàn giáo dục, động viên, tập hợp quần chúng nhân dân tham gia tích cực vào
phong trào cách mạng.
Yêu
cầu của người cán bộ cần có:(tiêu chuẩn đối với cán bộ) Hồ Chí Minh không chỉ
đánh giá rất cao ai trò của cán bộ mà còn yêu cầu một cán bộ của Đảng phải đáp ứng
được những yêu cầu đòi hỏi sau đây:
+
Đạo đức cách mạng ; Người cán bộ phải có đạo đức cách mạng, đây là yêu cầu cầu
đầu tiên cần phải có đối với cán bộ, bởi vì đạo đức cách mạng là gốc, là nền.
Người cán bộ của Đảng mà không có đạo đức làm gốc, làm nền thì có tài giỏi đến
mấy cũng chẳng làm gì
+
Tuyệt đối trung thành; người cán bộ phải tuyệt đối trung thành với Đảng, với tổ
quốc, với sự nghiệp cách mạng của nhân dân. Cách mạng la một sự nghiệp lâu dài,
gian khổ, trải qua bao nhiêu thử thách và bước ngoặt. Sự trung thành với Đảng
là một yêu càu cao đối với người cán bộ. Sự trung thành hoàn toàn xa lạ với sự
hoang mang dao động và sự phản bội. Trong cả đường dài hoạt động, đã có những
người phản bội lại Đảng phản bội tổ quốc, mặc dù trước đó họ có bè dầy chiến
công cách mạng. Vì thế sự thủy chung son sắt với Đảng, với cách mạng được coi
là những “điểm chốt”cơ bản khi nhìn nhận đánh giá cán bộ.
+
Năng lực lãnh đạo tổ chức Người cán bộ phải có năng lực lãnh đạo tổ chức thực
hiện đường lối, chủ trương của Đảng, có trí tuệ, có trình độ chuyên môn và nghiệp
vụ giỏi.
+
Có mối liên hệ mật thiết với nhân dân. Bằng hành động của mình yêu mến nhân;
làm cho dân tin, dân phục; tôn trọng và đảm bảo quyền làm chủ của nhân dân;
khiêm tốn học hỏi nhân dân; chí công vô tư, có tinh thần “lo trước thiên hạ,
vui sau thiên hạ”. yêu cầu này đặc biệt quan trọng khi ở thời kỳ Đảng cầm quyền,
cán bộ đã trở thành người có chức, có quyền. đối tượng lãnh đạo của Đảng ở thời
kỳ này là quần chúng nhân dân lao động. Do đó nếu không đáp ứng được yêu cầu
này thì rõ ràng toàn bộ sự nghiệp sự cách mạng của Đảng sẽ bị thất bại.
+
Luôn phải học hỏi; cán bộ phải luôn luôn học hỏi, học lý luận Mác - Lênin, dùng
lập trường quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin mà vận dụng vào thực tiễn, tổng
kết kinh nghiêm của Đảng ta. đồng thời cán bộ phải học tập nâng cao trình độ
chuyên môn bởi vì ngày nay người cán bộ “không thể lãnh đạo chung chung được nữa”,
“chỉ có nhiệt tình không thôi thì chưa đủ, còn phải có tri thức nữa”
+
Phải có phong cách công tác tốt , không được mắc bệnh chủ quan, không có tác
phong quan liêu, đại khái, không ham chuộng hình thức, phô trương cho oai, làm
việc theo kiêu bàn giấy, chỉ tay năm ngón, theo kiểu “tỉnh gửi giấy về huyện,
huyện gửi giấy về xã; giấy không thể che rét cho trâu bò được”
Đồng
thời với ( tiêu chuẩn của người cán bộ) yêu cầu của người cán bộ, Hồ Chí Minh đề
cập vấn đề công tác cản bộ của Đảng, một vấn đề người coi là “luôn luôn cần kíp
và trong yếu” có thể nêu khái quát về công tác cán bộ theo những quan điểm của
Hồ Chí Minh:
Một là:
Phải “hiểu và đánh giá đúng cán bộ”
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, những điểm cụ thể của yêu
cầu “hiểu và đánh giá đúng cán bộ” là:
Người hoặc bộ phận xem xét đánh giá cán bộ phải
trong sạch để đảm bảo tính công minh, khách quan. Đây là điều tối cần thiết, bởi
người đi đánh giá người khác mà bản thân người dó mắc nhiều khuyết điểm thì
không thể làm tốt chức trách của mình. Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, người ta
hay mắc những chứng bệnh như tự cao tự đại; “ưa người ta nịnh mình”; định kiến
đối với người khác; đem một cái khuôn nhất định mà, chật hẹp mà mà lắp vào tất
cả mọi người khác nhau. Phạm một trong bốn bệnh đó thì cũng như “mắt đang mang
kính có mầu, không bao giờ thấy rõ cái mặt thật của nhưng cái mình trông”. Vì vậy,
muốn hiểu và đánh giá đúng cán bộ, phải luôn luôn sửa chữa khuyết điểm của
mình.
Hồ Chí Minh nêu lên những quan điểm về nhận xét cán
bộ. Người cho rằng trong thế giới cái gì cũng biến hóa, nên xem xét cán bộ cũng
phải biến hóa. Thí dụ như: “có người khi trước theo cách mạng mà nay lại phản
cách mạng. Có người khi trước không cách mạng mà nay tham gia cách mạng. Thậm
chí có người đang theo cách mạng sau này có thể phản cách mạng. Một số cán bộ
trước có sai lầm, không phải vì thế mà sai lầm mãi mãi. Cũng có cán bộ đến nay
chưa bị sai lầm, nhưng chắc gì sau này không bị sai lầm. Quá khứ, hiện tại và
tương lai của mọi người không phải luôn giống nhau”. Vì vậy, mà phải xem xét
cán bộ một cách “phải biến hóa”, nghĩa là phải xem một cách toàn diện, Bởi vì,
quá khứ, hiện tại và tương lai của mỗi người cán bộ không phải luôn giống nhau,
phải xem xét cả quá trình của họ , không nên chỉ xem xét ngoài mặt, xem xét một
lúc, một việc mà xem xét kỹ cả toàn bộ công việc của cán bộ.
Xem xét đánh giá cán bộ phải được tiến hành một cách
thường xuyên. kinh nghiệm cho ta thấy, mỗi lần xem xét lại cán bộ thì một mặt sẽ
Đảng sẽ tìm thấy những cán bộ mới cho cách mạng, mặt khác thì “những người hủ
hóa cũng lòi ra”
Hai là “phải khéo dùng cán bộ”
Về dùng cán bộ
Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ ra: phải biết rõ cán bộ, cất
nhắc cán bộ cho đúng, khéo dùng cán bộ, phân phối cán bộ hợp lý, giúp cán bộ
cho đúng, giữ gìn cán bộ. Đây là yêu cầu đặt người đúng việc. người đời ai cũng
có chỗ hay chỗ dở. Ta phải dùng chỗ hay và giúp sửa chữa chỗ dở. Dùng người như
dùng gỗ. Người thợ khéo thì gỗ to, nhỏ, thẳng, cong đều tùy chỗ mà dùng được.
“Thường chúng ta không biết tùy tài mà dùng người. Thí dụ như thợ ren thì bảo
đi đóng tủ, thợ mộc thì bảo đi rèn rao. Thành thử hai người đều lúng túng. Nếu
biết tùy tài mà dùng người thì hai người đều thành công”.
Muốn dùng cán bộ trước hết phải hiểu và đánh giá
đúng cán bộ. Đây là một yêu cầu có tính chất như là một quan điểm xuất phát để
Đảng tiến hành các công việc khác của công tác cán bộ. Muốn hiểu đánh giá đúng
cán bộ, trước hết phải có những chuẩn mực phù hợp với từng thời kỳ, từng địa
phương, từng lĩnh vực phải tự biết mình, phải biết đúng sự phải trái của mình
thì mới biết đúng sự phải trái của người ta. Nếu không biết sự phải trái của
mình thì chắc không nhận rõ người cán bộ tốt hay xấu. Hồ Chí Minh phê phán những chứng bệnh mà người
lãnh đạo hay mắc phải là: tự cao, tự đại; ưa người ta nịnh mình; đem lòng yêu
nghét mà đối với người; đem một cái khuôn khổ chật hẹp nhất định mà lắp vào tất
cả mọi người khác nhau. Người lãnh đạo phạm vào một trong bốn bệnh đó thì cũng
như đã mang kính màu, không bao giờ thấy cái mặt thật của những cái mình trông.
Ba là Chống các biểu hiện tiêu cực trong
công tác cán bộ
Hồ Chí Minh phên phán những bệnh thường mắc phải
trong công việc dùng cán bộ như: Ham dùng người bà con, anh em quen biết, bầu bạn,
cho họ là chắc chắn hơn người ngoài, để rồi từ đó nảy sinh ra nhiều quan niệm lệch
lạc trong công tác cán bộ; Ham dùng những kẻ khéo nịnh mình mà chán ghét những
người chính trực. Kẻ xu nịnhbao giờ cũng là kẻ cơ hội, có những kẻ cơ hội chính
trị nhưngcũng có những kẻ cơ hội chỉ vì quyền lợi tầm thường (một số người là
cơ hội kiếm chác). Nếu không tỉnh táo đề phòng thì rất rễ đưa những kẻ này vào
những chức vụ Đảng, chính quyền đoàn thể và tác hại thật khôn lường; Ham dùng
những người hợp tính tình với mình, mà tránh những người không hợp với mình, bất
kể người đó năng lực ra sao, nên sa vào hiện tượng cánh hẩu, biệt phái chia rẽ,
phe nhóm.
Những căn bệnh trên đây
đã tác hại đến công tác cán bộ của Đảng. Vì những bệnh đó, kết quả là họ làm bậy
mà mình vẫn cứ bao dung, che chở, bảo hộ, khiến cho họ ngày càng hư hỏng. Còn đối
với những người chính trực thì bới lông tìm vết để trả thù. Như thế, cố nhiên hỏng
cả công việc của Đảng, hỏng cả danh giá của người lãnh đạo.
Bốn
là ra sức“huấn luyện cán bộ”.
Trong tác phẩm“ sửa lối làm việc” người đưa ra những
nội dung rất sâu sắc về đào tào cán bộ , Hồ Chí Minh nói về huấn luyện cán bộ:
Là cần phải huấn luyện nghề nghiệp, huấn luyện chính trị, huấn luyện văn
hóa, huấn luyện lí luận cho cán bộ. Người đưa ra một nhận định đặc sắc về vị
trí vai trò chức năng nhiệm vụ của cán bộ. Đó là, Người cho rằng cán bộ là cái
gốc của mọi công việc, là nòng cốt của mọi tổ chức, là lực lượng chính trong
xây dựng và tổ chức thực hiện đường lối, công việc thành công hay thất bại, đều
do cán bộ tốt hay kém, bởi vì Người coi cách mạng là một nghề, nghề gì cũng phải
học, phải được đào tạo và bồi dưỡng, mà những người có chức năng tuyên truyền,
vận động giáo dục, tổ chức quần chúng làm cách mạng, phát huy vai trò của quần
chúng chính là cán bộ “những người đem chính sách của Đảng và chính phủ giải
thích cho dân chúng hiểu rõ và thi hành. Đồng thời đem tình hình của dân chúng
báo cáo cho Đảng, cho chính phủ hiểu rõ, để đặt chính sách cho đúng” (1). Vì vậy
huấn luyện cán bộ cũng là cái gốc của Đảng. Đây chính là con đường cơ bản để có
được đội ngũ cán bộ của Đảng, của nhà nước đủ đức, đủ tài. Ngay cả sau này, Người
còn tiếp tục khảng định: “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết cần những
con người xã hội chủ nghĩa” (2), “vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây,
vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”
(3), Càng khảng định thêm đó là tư tưởng chiến lược nhất quán của Chủ tịch Hồ
Chí Minh. Người còn chỉ rõ những khuyết điểm của công tác huấn luyện cán bộ lúc
đó, ví dụ như: huấn luyện cán bộ hành chính mà không đụng đến công việc hành
chính; còn dạy chính trị thì mênh mông mà không thiết thực, học rồi không dùng
được, cán bộ phần đông là công nhân và nông dân, văn hóa rất kém. Đảng chưa tìm
đủ cách để nâng cao trình độ văn hóa của họ; huấn luyện lý luận cho cán bộ cao
cấp, đến nay hoặc chưa làm, hoặc làm không đúng, lí luận và thực tiễn không ăn
khớp với nhau, dậy theo cách học thuộc lòng. Hồ Chí Minh coi đây là điều Đảng
nên sửa chữa ngay và đề ra cách sửa chữa.
Huấn luyện cán bộ về nghề
nghiệp, tức là cán bộ ở môn nào phải học cho thạo công việc ở trong môn ấy. Các
cơ quan lãnh đạo của mỗi môn phải gom góp tài liệu, sắp xếp cách dậy và học, kiểm
tra kết quả, sao cho cán bộ trong mình dần dần đi đến thạo công việc.
Huấn luyện cán bộ về chính
trị, thì tập trung huấn luyện cả về mặt chính trị, thời sự, đường lối quan điểm
của Đảng và chính sách, pháp luật của nhà nước. Huấn luyện chính trị môn nào
cũng phải học. Nhưng phải tùy theo mỗi môn mà nhiều hay ít. Thí dụ cán bộ
chuyên môn về y tế thì học ít hơn, còn cán bộ tuyên truyền thì học nhiều hơn.
Huấn luyện văn hóa, Hồ Chí
Minh cho đây là việc rất quan trọng đối với những cán bộ còn kém văn hóa. Cán bộ
có thể thay phiên nhau đi học. Lớp học văn hóa phải theo trình độ văn hóa cao
hay thấp mà đặt lớp, chứ không theo cán bộ cao hay thấp.
Huấn luyện lí luận cho cán bộ, Đây là công việc
Chủ tịch Hồ Chí Minh rất coi trọng, Người chỉ rõ sự cần thiết của việc học tập
lí luận đối với cán bộ, theo Người không chỉ lựa chọn đúng cán bộ mà còn cần phải
dạy bảo lí luận cho cán bộ. Chỉ thực hành mà không có lí luận cũng như có một mắt
sáng, một mắt mù. Người cho rằng Đảng ta hy sinh tranh đấu, đoàn kết lãnh đạo
nhân dân, tranh lại thống nhất và độc lập. Công việc đã có kết quả vẻ vang,
nhưng bước vào thời kỳ mới, cán bộ còn mắc nhiều khuyết điểm, mà nguyên nhân
quan trọng là do sự yếu kém hạn chế về lí luận của cán bộ. Không có lí luận
cách mạng thì không có phong trào cách mạng, người cách mạng không thể làm tròn
nhiệm vụ của người chiến sĩ tiên phong. Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh, không
có lý luận thì không có kim chỉ nam, không có phương hướng cho hành động của
cán bộ, không có nguồn sáng cho đôi mắt của họ, nên họ mò mẫm lúng túng như nhắm
mắt mà đi, những người không biết lý luận, kém lý luận thì không biết xem cho
rõ, cân nhắc cho đúng sử lí cho khéo mọi công việc, do đó kết quả thường thất bại.
Huấn luyện lý luận, nhưng hết sức tránh lí luận suông, nếu chỉ đem lí luận khô
khan nhét cho đầy óc họ. Rồi bày cho họ viết những chương trình, những hiệu triệu
rất kêu. Còn đối với việc thực tế, tuyên truyền, vận động, tổ chức, kinh nghiệm
chỉ nói qua loa thôi. Đối với những cán bộ cao cấp, trung cấp có sức nguyên cứu
lí luận, ngoài việc học tập chính trị và nghiệp vụ, cần phải học thêm lí luận.
Cán bộ được đào tạo tốt, được trang bị lí luận thiết thực gắn với việc nguyên cứu
công tác thực tiễn, kinh nhiệm thực tế, lúc học rồi, có thể tự mình làm ra
phương hướng chính trị, có thể làm công việc thực tế, có thể trở nên người tổ
chức và lãnh đạo. Thế là lí luận thiết thực, có ích.
Huấn luyện cán bộ mà Hồ Chí
Minh đề cập cho ta thấy ý nghĩa và tầm quan trọng của nó lúc bấy giờ. Về nội
dung và cách huấn luyện rất phù hợp với hoàn cảnh mà nhân dân ta đang tiến hành
cuộc kháng chiến lâu dài và gian khổ. Ngày nay, trình độ mọi mặt của cán bộ đã
phát triển rất nhiều so với lúc đó, công tác huấn luyện cán bộ cũng vậy và có
những yêu cầu ngày càng cao trong giai đoạn mới của cách mạng nước ta. Tuy vậy
một số cách thức huấn luyện mà Hồ Chí Minh đề ra trong huấn luyện nghiệp vụ,
huấn luyện chính trị và huấn luyện lí luận vẫn còn có ý nghĩa thực tiễn đối với
chúng ta.
Năm là Lựa chọn cán bộ
Chọn những người rất trung
thành và hăng hái trong công việc, luôn quan hệ mật thiết với dân chúng, có thể
phụ trách giải quyết những vấn đề trong những hoàn cảnh khó khăn, luôn giữ đúng
kỷ luật. Hồ Chí Minh nêu lên bốn tiêu chuẩn để lựa chọn cán bộ:
- Những người đã tỏ ra
trung thành, hăng hái trong công việc và trong đấu tranh;
- Những người liên hệ mật
thiết với dân, hiểu biết dân luôn chú đến lợi ích của dân. như thế dân mới tin
cậy và nhận những cán bộ đó là những người lãng đạo họ.
- Những người có thể phụ
trách giải quyết các vấn trong những điều kiện kiện hoàn cảnh khó khăn. Ai sợ phụ
trách, và không có sáng kiến thì không phải người lãnh đạo. Người lãnh đạo đúng
cần phải: khi thất bại không hoang mang, khi thắng lợi không kiêu ngạo. Khi thi
hành các nghị quyết, gan góc không sợ khó khăn;
- Những người luôn luôn giữ
đúng kỷ luật.
Người cho rằng công việc
thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém. Vì vậy Đảng phải nuôi dậy
cán bộ như người làm vườn vun trồng những cây cối quý báu. Phải trọng dụng nhân tài, trọng dụng
cán bộ, trọng mỗi một người có ích cho công việc trung của chúng ta. Đảng ta là
một đoàn thể đấu tranh, trong cuộc tranh đấu thường hao tổn một số cán bộ quý
báu. Vì vậy, chúng ta càng phải quý cán bộ, phải bổ xung xán bộ, phải giữ gìn
cán bộ cũ và đào tạo cán bộ mới.
Trên cơ sở những tiêu chuẩn đó mà lựa chọn cán bộ, và phải biết cách dùng
cán bộ cho đúng. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ người lãnh đạo: phải có độ lượng
vĩ đại thì mới có thể đối với cán bộ một cách chí công vô tư, không thành kiến,
khiến cho cán bộ khỏi bị rơi; phải có tinh thần rộng rãi, mới có thể gần gũi những
người mình không ưa; phải có tính chịu khó dạy bảo, mới có thể nâng đỡ những đồng
chí còn kém, giúp họ tiến bộ; phải sáng suốt, mới khỏi bị bọn vu vơ bao vây mà
xa cách cán bộ tốt; phải có thái độ vui vẻ, thân mật, các đồng chí mới vui lòng
gần gũi mình.
Sáu là Cất nhắc
cán bộ
Muốn cho cán bộ yên tâm
làm việc, theo người phải có gan cất nhắc cán bộ. Cất nhắc cán bộ phải vì công
tác, tài năng, vì cổ động cho đồng chí khác thêm hăng hái. Như thế công việc nhất
định chạy. Nếu vì lòng yêu nghét, vì thân thích, vì nể nang, nhất định không ai
phục, mà gây lên mối lôi thôi trong Đảng, như thế là có tội với Đảng với đồng
bào.
Phải khiến cho cán bộ có
gan nói, có gan đề ra ý kiến phê bình ưu khuyết điểm của cán bộ lãnh đạo. Như
thế chẳng những không phạm gì đến uy tín của người lãnh đạo mà lại tỏ ra dân chủ
thực sự trong Đảng; phải khiến cho cán bộ có gan phụ trách, có gan làm việc. Có
nhiều việc hay việc dở một phần do cán bộ có đủ năng lực hay không, nhưng một
phần cũng do cách lãnh đạo có đúng hay không. Năng lực của con người không phải
hoàn toàn do tự nhiên mà có , mà phần lớn là do công tác, do tập luyện mà
thành. Lãnh đạo khéo, tài nhỏ có thể hóa ra tài to. Lãnh đạo không khéo , tài
to cũng hóa ra tài nhỏ.
Cũng theo Chủ tịch Hồ Chí
Minh, trước khi giao công tác cho cán bộ, phải bàn kỹ với họ. Nếu họ gánh không
nổi, chớ miễn cưỡng giao việc đó cho họ. Khi đã chao cho họ thì cần phải chỉ đạo
rõ ràng, sắp xếp đầy đủ, vạch rõ những điểm chính và những khó khăn có thể xẩy
ra. Một khi đã quyết định rồi thì thả cho họ làm, khuyên họ cứ cả gan mà làm và
phải hoàn toàn tin họ. Nếu không tin cán bộ sợ họ làm không được, rồi thì việc
gì mình cũng nhúng vào, kết quả thành chứng bao biện mà công việc vẫn không
xong. Cán bộ thì vớ vẩn cả ngày, sinh ra buồn rầu nản chí.
Bảy là thương yêu cán bộ
Chủ
tịch Hồ Chí Minh phân tích một cách sâu sắc, giầu lòng nhân ái, theo Người đào
tạo bồi dưỡng để có được cán bộ tốt là một quá trình lâu dài, không phải vài ba
tháng, hoặc vài ba năm đã đào tạo được người cán bộ tốt, mà cần phải trải qua
công tác, được tôi luyện trong thực tiễn tranh đấu, huấn luyện lâu năm mới được.
Trái lại, trong quá trình hoạt động thực tiễn, cán bộ khó tránh khỏi sai lầm,
khuyết điểm, nếu không được phát hiện, sửa chữa kịp thời sẽ dẫn đến thoái hóa
biến chất, dễ mất cán bộ. Vì vậy Đảng phải thương yêu cán bộ, thương yêu không
phải là vỗ về, nuông chiều, thả mặc, mà là giúp đỡ cán bộ để họ tiến bộ; giúp họ
giải quyết những vấn dề khó khăn trong sinh hoạt, khi họ đau ốm được chăm nom để
gia đình họ khỏi túng quẫn…. Người luôn căn dặn: “Đảng phải thương yêu cán bộ.
Nhưng thương yêu không phải là vỗ về, nuông chiều, thả mặc. Thương yêu là giúp
họ học tập thêm, tiến bộ thêm, là giúp họ giải quyết những vấn đề khó khăn sinh
hoạt, ngày thường thì điều kiện dễ chịu, khi đau ốm được chăm nom, gia đình họ
khỏi khốn quẫn” (4). vv... Thương yêu là luôn luôn chú ý đến
công tác của họ. Thấy họ có khuyết điểm thì giúp họ sửa ngay, để vun trồng cái
thói cả gan phụ trách, cả gan làm việc của họ. Đồng thời cũng nêu rõ những ưu
điểm, những thành công của họ, nhưng không làm cho họ kiêu căng, mà làm cho họ
thêm hăng hái, thêm gắng sức, vun đắp chí khí của họ để đi đến chỗ bại không nản,
thắng không kiêu. Vì kiêu ngạo là bước đầu của thất bại.
Đối
với cán bộ mắc sai lầm, theo quan điểm của Hồ Chí Minh ta không sợ sai lầm và
khuyết điểm, chỉ sợ không cố gắng sửa chữa, và chỉ sợ những người lãnh đạo
không biết tìm cách đúng để giúp cán bộ sửa chữa sai lầm. Cách đúng, theo Người
là người lãnh đạo phải giúp đỡ họ một cách chí tình, làm cho họ tự giác thấy được
nguyên nhân của sai lầm và tác hại của nó, để có biện pháp sửa chữa một cách
tích cực và hiệu quả. Không phải một sai lầm to lớn mà đã vội cho họ là cơ hội
chủ nghĩa, đã cảnh cáo, đã tạm khai trừ. Những cách quá đáng như thế đều không
đúng. Sửa chữa sai lầm một phần trách nhiệm của cán bộ mắc sai lầm, một phần
cũng là trách nhiệm của người lãnh đạo. Sửa chữa sai lầm bằng giải thích, thuyết
phục, cảm hóa, dậy bảo là điều nên làm, nhưng không phải tuyệt nhiên là không
dùng xử phạt. Vấn đề là phải phân tích rõ ràng mức độ sai lầm nặng hay nhẹ một
cách thấu tình, đạt lý mà hình thức sử phạt cho đúng. Hồ Chí Minh Hồ Chí Minh kết
luận: Cách đối sử với cán bộ là một điểm trọng yếu trong tổ chức công việc.
Cách đối sử khéo, có đúng thì mới thực hiện được nguyên tắc “vấn đề cán bộ quyết
định mọi việc”. Phê bình sử phạt cho đúng chẳng những không làm mất thể diện và
uy tín của cán bộ, của Đảng, trái lại còn làm cho sự lãnh đạo mạnh mẽ, thiết thực,
do đó mà uy tín thể hiện ngày càng tăng thêm.
Tám là trọng dụng người
tài
“chiêu hiền đãi sĩ”, “cầu người hiền tài” biểu
hiện rất rõ ngay khi nước nhà mới giành được độc lập với tư cách là chủ tịch nước,
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra chỉ thị cho các địa phương phải tìm người hiền tài
ra gánh vác công việc cho nước, cho dân, qua những lời nói, việc làm đầy thiện
chí chúng ta có thể cảm nhận được chính sách chiêu hiền đãi sĩ của Người.
Trong xây dựng quân đội ở thời kỳ nào, giai đoạn
nào, bác cũng luôn chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ cả về chính trị tư tưởng,
quan điểm, lề lối tác phong công tác. bởi lẽ theo quan điểm của Bác “cán bộ là
những người đem chính sách của Đảng, của chính phủ cho quần chúng hiểu rõ và
thi hành. đồng thời đêm tình hình của dân chúng báo cáo cho Đảng, cho chính phủ
hiểu rõ để đặt chính ách cho đúng, vì vây cán bọ là cái gốc của mọi công việc.
Vì vậy , huấn luyện cán bộ là cái gốc công việc gốc
của Đảng”. đội ngũ cán bộ là lực lượng nòng cốt xây dựng quân đội, đưa chủ
trương đường lối chính sách nghị quyết của
Đảng vào quán triệt chỉ đạo tổ chức thực hiện trong các hoạt động của quân đội:
xây dựng, huấn luyện chiến đấu, sẵn sàng chiến đấu, công tác lao động sản xuất,
đạt chất lượng hiệu quả cao, biến đường lối chủ trương chính sách của Đảng nhà
nước, chỉ thị mệnh của cấp trên thành hiệu quả thiết thực trong đời sống chiến
đấu, công tác, lao động sản xuất của quân đội. Cho nên bất cứ chính sách gì,
cán bộ tốt thì thành công. Người coi huấn luyện bồi dưỡng cán bộ là công việc gốc
của Đảng, bao giờ Bác cũng giành cho đội ngũ cán bộ quân đội sự quan tâm đặc biệt,
những tình cảm đặc biệt hết sức sâu sắc và rộng lớn . người luôn gắn việc bồi
dưỡng giáo dục, rèn luyện bồi dưỡng cán bộ, với đường lối chính trị đường lối
quan sự, nhiệm vu cách mạng của Đảng, của quân đội trong từng thời kỳ, từng
giai đoạn cách mạng, đề ra những yêu cầu cụ thể về phẩm chất năng lực của cán bộ
tương ứng với đòi hỏi của nhiệm vụ chính trị đặt ra.
Trong đó quan điểm bao trùm nhất là: Bác nhắc nhở
cán bộ phải ra sức học tập, tu dưỡng nắm vững bản chất cách mạng khoa học của
chủ nghĩa Mác - Lênin để củng cố giữ vững
lập trường, bản chất chính trị, có phương pháp sử lí đúng đối với công việc và
đối với con người. Bác thường căn dặn “cán bộ phải thường thương yêu đội viên.
Đối với anh em ốm yếu, thương tật, cán bộ phải trông nom, thăm hỏi. Người đội
trưởng, người chính trị viên phải là người anh, người chị người bạn của đội
viên. chưa làm được như vậy thì chưa hết nhiệm vụ”, rằng từ tiểu đội trưởng trở
lên, từ tổng tư lệnh trở xuống, phải săn sóc đời sống vật chất và tinh thần của
đội viên, phải xem xết đội viên năn uống như thế nào, phải hiểu nguyện vộng và
thắc mắc của đội viên. Bộ đội chưa ăn cơm, xán bộ không được kêu mình đói. Bộ Đội
không có áo mặc, cán bộ không được kêu mình rét. Bộ đội chưa đủ chỗ ở, cán bộ
không được kêu mình mệt. Thế mới là dân chủ, là đoàn kết, là tất thắng”. Đối với
nhân dân, Bác thường căn dặn cán bộ chiến sĩ, phải kính trọng dân , giúp đỡ
dân, khiêm tốn học hỏi nhân dân không được công thần kiêu ngạo. Mình đánh giặc
là vì nhân dân. nhưng mình không phải là “cứu tinh” của dân, mà mình có trách
nhiệm phục sự nhân dân. Tất cả quân nhân phải làm cho dân tin, dân phục dân
yêu. phải làm thế nào khi mình chưa đến thì dân thông mong, khi mình đến thì
dân giúp dỡ, khi mình đi nơi khác thì dân luyến tiếc. Muốn vậy, bộ đội phải
giúp đỡ dân, thương yêu dân. mỗi quân nhân phải là một cán bộ tuyên truyền bằng
việc làm của mình.
Từ
ngày thành lập đến nay, dù trong gian khổ chiến dấu hy sinh, gải phóng dân tộc,
bảo vệ tổ quốc, hay trong huấn luyện sãn sàng chiến. Học tập công tác, lao động
sáng tạo của thời bình, quân đội ta luôn luôn phấn đấu thực hiện lời dậy của
bác hồ kính yêu “trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy ainh vì độc
lập tự do của tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành khó
khăn nào cũng vượt qua kẻ thù nào cũng đánh thắng”. chính vì vậy, mà đồng bào
ta ở mọi miền dất nước đã tặng cho quân đội ta danh hiêu cao quý “bộ đội cụ Hồ”
Tài
liệu tham khảo
3. Hồ Chí Minh : Toàn tập, Nxb Chính trị quốc
gia, Hà Nội, 1996, t.9, tr.222
