TỰ PHÊ BÌNH VÀ PHÊ BÌNH LÀ CÁCH TỐT NHẤT ĐỂ CỦNG CỐ ĐOÀN KẾT ĐẢNG

 "Trong Di chúc thiêng liêng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: "Trong Đảng thực hành dân chủ rộng rãi, thường xuyên và nghiêm chỉnh tự phê bình và phê bình là cách tốt nhất để củng cố và phát triển sự đoàn kết và thống nhất của Đảng". Lời dạy sâu sắc này của Người vẫn luôn là kim chỉ nam quan trọng, soi sáng cho công tác xây dựng Đảng trong giai đoạn đổi mới hiện nay. Đặc biệt, trong bối cảnh toàn cầu hóa và cách mạng công nghiệp 4.0, việc thực hiện nghiêm túc tự phê bình và phê bình càng trở nên cấp thiết, giúp Đảng ta không ngừng đổi mới, nâng cao năng lực lãnh đạo, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cách mạng."

Tự phê bình và phê bình được Chủ tịch Hồ Chí Minh bàn đến và gương mẫu thực hiện trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng. Người chỉ rõ: khi Đảng ta trở thành đảng cầm quyền thì tự phê bình và phê bình trong Đảng là điểm mấu chốt vì: “Đảng ta không phải trên trời sa xuống, mà từ trong xã hội sinh ra”; đảng viên và cán bộ cũng là người, ai cũng có tính tốt và tính xấu. Thói xấu cũng như chứng bệnh. Phê bình cũng như uống thuốc. Có bệnh mà giấu, không dám uống thuốc, thì bệnh ngày càng nặng. Với tinh thần đó, trong Di chúc, Người viết: “Trong Đảng thực hành dân chủ rộng rãi, thường xuyên và nghiêm chỉnh tự phê bình và phê bình là cách tốt nhất để củng cố và phát triển sự đoàn kết và thống nhất của Đảng”.

Thực hiện Di chúc của Bác, trong 55 năm qua, có không ít tập thể, cá nhân làm tốt tự phê bình và phê bình, trở thành điển hình tiên tiến trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, được xã hội ghi nhận, tôn vinh. Song, bên cạnh đó, việc tự phê bình và phê bình trong Đảng vẫn còn hạn chế, “Tự phê bình và phê bình nhiều nơi mang tính hình thức; vẫn còn tình trạng nể nang né tránh, ngại va chạm; một số cán bộ, đảng viên thiếu tự giác nhận khuyết điểm và trách nhiệm của mình trong công việc được giao”.

Để tạo bước chuyển mới, tích cực hơn nữa trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, chúng ta cần hiểu thấu và làm đúng tự phê bình và phê bình trong Đảng theo Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh; trong đó, tập trung vào những nội dung chủ yếu sau:

Một là, Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam, đã để lại một di sản tư tưởng vô cùng quý báu, trong đó có tư tưởng về tự phê bình và phê bình. Người đã ví von tự phê bình và phê bình như "hai cánh của một con chim", khẳng định sự cần thiết phải kết hợp hài hòa giữa hai hoạt động này.

Việc đặt tự phê bình lên trước không có nghĩa là hạ thấp vai trò của phê bình, mà là nhằm nhắc nhở mỗi cán bộ, đảng viên cần có ý thức tự soi xét bản thân một cách nghiêm túc trước khi đánh giá người khác. Tự phê bình là quá trình mỗi cá nhân đối chiếu hành vi, tư tưởng của mình với chuẩn mực của Đảng, của nhân dân, để từ đó nhận ra và sửa chữa những khuyết điểm.

Bên cạnh tự phê bình, phê bình cũng đóng vai trò quan trọng không kém. Phê bình giúp chúng ta nhìn rõ hơn những hạn chế, yếu kém của đồng chí, đồng nghiệp để cùng nhau tiến bộ. Tuy nhiên, phê bình phải được thực hiện trên tinh thần xây dựng, với thái độ chân thành, thẳng thắn, không hề có chút vụ lợi cá nhân.

Để tự phê bình và phê bình phát huy hiệu quả, chúng ta cần thực hiện thường xuyên, liên tục, không chỉ trong những cuộc họp chính thức mà còn trong cuộc sống hàng ngày. Đồng thời, cần kết hợp hài hòa giữa lý luận và thực tiễn, giữa phê bình và tự phê bình, giữa phê bình và giúp đỡ đồng chí.

Hai là, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định tính dân chủ là nền tảng của tự phê bình và phê bình. Người nhấn mạnh rằng mọi thành viên trong Đảng đều có quyền và trách nhiệm phê bình, bất kể cấp bậc. Dân chủ trong phê bình không chỉ là sự tự do phát biểu mà còn là sự thẳng thắn, trung thực, nhằm mục tiêu xây dựng, chứ không phải công kích. Nếu thiếu dân chủ, tự phê bình và phê bình sẽ trở nên hình thức, thậm chí nguy hại, làm mất đi sự đoàn kết và thống nhất trong Đảng.

Để thực hiện dân chủ trong phê bình, vai trò của cấp ủy và người đứng đầu là vô cùng quan trọng. Họ cần tạo điều kiện để mọi người dám nói, dám nghĩ, dám làm. Đồng thời, người đứng đầu phải gương mẫu đi đầu trong việc tự phê bình và tiếp thu ý kiến phê bình của cấp dưới.

Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát huy dân chủ trong Đảng. Theo Người, muốn tự phê bình và phê bình có hiệu quả, người đứng đầu phải gương mẫu và tạo cơ hội để quần chúng đóng góp ý kiến.

Ba là, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ tầm quan trọng của việc thực hiện tự phê bình và phê bình một cách thường xuyên và nghiêm túc. Người ví von tự phê bình như việc rửa mặt mỗi ngày, giúp Đảng luôn sạch sẽ và khỏe mạnh. Theo Bác, phê bình và tự phê bình là nhu cầu thiết yếu của mỗi người cách mạng, giúp cho cách mạng không ngừng phát triển.

Phê bình nghiêm túc không chỉ là sự thẳng thắn mà còn phải xuất phát từ tình đồng chí, thương yêu lẫn nhau. Người phê bình cần chỉ rõ cả ưu điểm và khuyết điểm một cách khách quan, trung thực, tránh nói bóng gió hay nể nang. Đồng thời, phê bình phải được thực hiện một cách khéo léo, nhằm giúp người được phê bình nhận ra khuyết điểm của mình để cùng nhau tiến bộ.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh rằng, tự phê bình và phê bình là công cụ hữu hiệu để xây dựng Đảng. Nếu được thực hiện thường xuyên và đúng đắn, tự phê bình và phê bình sẽ giúp Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh.

Quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về tự phê bình và phê bình đã trở thành nền tảng tư tưởng chỉ đạo cho công tác xây dựng Đảng ta. Đảng ta luôn quán triệt sâu sắc những lời dạy của Người, không ngừng đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt chi bộ để nâng cao chất lượng tự phê bình và phê bình. Các nghị quyết của Đảng đã chỉ rõ tầm quan trọng của việc xây dựng quy chế, khắc phục tình trạng né tránh, ngại va chạm, bảo vệ người thẳng thắn. Đồng thời, Đảng cũng yêu cầu cấp trên phải trực tiếp tham gia, chỉ đạo ở những nơi có vấn đề phức tạp.

Để khắc phục tình trạng làm qua loa, hình thức, Đảng ta đã nhấn mạnh việc thực hiện nghiêm túc tự phê bình và phê bình. Việc xuê xoa, nể nang, thậm chí biến cuộc họp thành nơi vuốt ve, ca tụng lẫn nhau là điều cần phải loại bỏ. Mọi hành vi trù dập, vu cáo người khác đều bị nghiêm khắc xử lý.

Như vậy, việc nâng cao chất lượng sinh hoạt tự phê bình và phê bình đang được các cấp ủy, tổ chức Đảng quan tâm triển khai thực hiện. Điều này thể hiện quyết tâm của Đảng ta trong việc xây dựng một tổ chức trong sạch, vững mạnh.

Bốn là, Mục tiêu cuối cùng của tự phê bình và phê bình, theo tư tưởng Hồ Chí Minh, là vì sự đoàn kết và thắng lợi của cách mạng. Phê bình không chỉ là việc chỉ ra sai sót mà còn là cầu nối giúp mọi người cùng nhau tiến bộ, củng cố sự đoàn kết trong Đảng. Như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nhấn mạnh, tự phê bình và phê bình là cách tốt nhất để củng cố và phát triển sự đoàn kết và thống nhất của Đảng.

Chính sự đoàn kết chặt chẽ, dựa trên nền tảng của tự phê bình và phê bình, đã giúp Đảng ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách để giành được những thắng lợi vẻ vang. Trong giai đoạn hiện nay, Đảng ta tiếp tục nhấn mạnh tầm quan trọng của tự phê bình và phê bình, coi đây là công cụ để nâng cao năng lực lãnh đạo, củng cố niềm tin của nhân dân.

Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhiều lần khẳng định rằng, muốn xây dựng một Đảng trong sạch, vững mạnh, chúng ta phải không ngừng đổi mới và nâng cao chất lượng sinh hoạt tự phê bình và phê bình. Chỉ có như vậy, Đảng ta mới thực sự trở thành hạt nhân lãnh đạo, đưa đất nước ta phát triển bền vững.