KHÔNG THỂ XUYÊN TẠC GIÁ TRỊ LỊCH SỬ CỦA TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP

Trong bản Tuyên ngôn độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trân trọng trích lại 2 bản tuyên ngôn có ý nghĩa thời đại. Đó là Tuyên ngôn độc lập của Hoa Kỳ năm 1776 và Tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền của Cách mạng Pháp năm 1789.

Trên 2/3 thế kỷ, kể từ khi bản Tuyên ngôn độc lập ra đời, thế nhưng lợi dụng internet, mạng xã hội, ... và nhân các dịp kỷ niệm lớn của đất nước thì các thế lực thù địch trong và ngoài nước, những phần tử thoái hóa về tư tưởng chính trị đã đưa lên mạng những bình luận xuyên tạc lịch sử, bôi nhọ chế độ nhằm chuyển hóa chế độ ta sang con đường “dân chủ, nhân quyền” ngoại nhập. Đặc biệt họ ra sức cho rằng bản Tuyên ngôn độc lập của Việt Nam “ăn cắp” tư tưởng của các nước đế quốc!

Tại Hội thảo quốc tế “Việt Nam trong thế kỷ XX” diễn ra từ ngày 19 - 21/9/2000 tại Hội trường Ba Đình, bà Lady Borton - nhà văn hóa, nhà báo Hoa Kỳ, nói tiếng Việt như người Việt đã phát biểu:

- Các nhà sử học Mỹ vẫn sai lầm ở chỗ họ nghĩ rằng Hồ Chí Minh trực tiếp trích dẫn bản Tuyên ngôn Độc lập của Mỹ. Ông không hề trích dẫn. Trái lại, Hồ Chí Minh đã sửa đổi tài liệu đó để khẳng định cách nhìn của ông.

Bản Tuyên ngôn Độc lập Mỹ viết:

- “We hold these truths to be self evident, that all, men are created equal … “ (Chúng tôi coi đây là những chân lý hiển nhiên rằng mọi đàn ông sinh ra đều bình đẳng ...).

Nhưng bản Tuyên ngôn Độc lập của Hồ Chí Minh bắt đầu bằng:

- “Tất cả mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng” (All people are created equal).

Bà Lady Borton - tác giả của “Tiếp theo nỗi buồn”, nói tiếp:

- “Chỉ cần thay đổi một từ, Hồ Chí Minh đã tham gia vào sự nghiệp giải phóng nửa nhân loại”.

Bà còn nhấn mạnh:

- Cách chọn chữ của Hồ Chí Minh trong lời kêu gọi “Hỡi đồng bào cả nước” rõ ràng đã nói lên cái ý không thể đơn giản dịch nó ra tiếng Anh được. “Hỡi” có nghĩa như “thân mến” và “cả nước” có nghĩa như “toàn bộ đất nước”. Cách chọn chữ rất hay của ông Hồ là “đồng bào”. “Bào” có nghĩa là “cái bọc” như trong “bọc trứng”. Nó khiến ta liên tưởng đến huyền thoại gốc gác của Việt Nam, mẹ Âu Cơ đẻ ra một bọc trăm trứng, nở ra năm mươi người lên ở miền núi và năm mươi người xuống đồng bằng. “Đồng” có nghĩa là rất nhiều. Do đó, “đồng bào” có nghĩa là “rất nhiều người được sinh ra trong cùng một bọc trứng”, hoặc nghĩa là “những người thân thích”.

Tuyên ngôn Độc lập của ông Hồ còn bao hàm ngôn ngữ tổng hợp nữa như: “Dân” (“people” “common people”, “nhân dân” (“citzens”) và dân tộc (“nation”, “the people”. Từ ngữ Việt Nam để chỉ “con người” (“men”) không hề xuất hiện ở đây.

Trong một buổi làm việc, nhà văn học giả Lady Borton còn có một so sánh rất thú vị:

- “Chủ tịch Hồ Chí Minh công bố Tuyên ngôn Độc lập vào ngày 2/9/1945 thì ngày 6/1/1946 tất cả mọi người Việt Nam từ 18 tuổi trở lên không phân biệt nam nữ, tôn giáo, giàu nghèo,… đều được đi bỏ phiếu bầu Quốc hội. Còn ở Mỹ, Tuyên ngôn Độc lập năm 1776, nhưng phải đến năm 1870 những người Mỹ da màu mới được quyền đi bầu, người phụ nữ phải đến năm 1923 mới có “tu chính án về nam nữ bình đẳng”.

Bởi vậy, có thể nói Tuyên ngôn độc lập năm 1945 là bản Tuyên ngôn kép - Tuyên ngôn độc lập của dân tộc Việt Nam và Tuyên ngôn về Quyền con người đối với các dân tộc thuộc địa của chủ nghĩa thực dân, chủ nghĩa đế quốc: “Tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do”.