Tính tất yếu của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa ở Việt Nam

 

Quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam phù hợp với lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin về hình thức quá độ bỏ qua.

Chủ nghĩa Mác - Lênin đã chứng minh rằng, loài người nhất thiết phải trải qua năm hình thái kinh tế - xã hội. Nhưng do những điều kiện khách quan, chủ quan, bên trong và bên ngoài chi phối, có những nước có thể bỏ qua một hoặc vài hình thái kinh tế - xã hội trong tiến trình phát triển. V.I.Lênin đã chỉ ra: “Với sự giúp đỡ của giai cấp vô sản các nước tiên tiến, các nước lạc hậu có thể tiến tới chế độ Xô viết và qua những giai đoạn phát triển nhất định tiến tới chủ nghĩa cộng sản không phải trải qua giai đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa”3. Do đó, Việt Nam quá độ lên chủ nghĩa xã hội, bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa là phù hợp với lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin về hình thức quá độ bỏ qua.

Quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam phù hợp với xu thế phát triển của thời đại hiện nay.

Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội (Bổ sung, phát triển năm 2011) của Đảng khẳng định đưa đất nước quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội và nhấn mạnh: “Theo quy luật tiến hóa của lịch sử, loài người nhất định sẽ tiến lên chủ nghĩa xã hội”¹. Thời đại mà chúng ta đang sống là thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội trên phạm vi toàn thế giới mở đầu bằng Cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng Mười Nga vĩ đại; sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại với những thời cơ và thách thức lớn đang được triển khai trên toàn thế giới. Sự giúp đỡ có hiệu quả cả về vật chất lẫn tinh thần của những nước xã hội chủ nghĩa anh em cũng như sự cổ vũ của phong trào đấu tranh của nhân dân tiến bộ trên thế giới… mang lại cho chúng ta không ít những thuận lợi cho sự phát triển của đất nước quá độ lên chủ nghĩa xã hội.

Quá độ lên chủ nghĩa xã hội phù hợp với thực tiễn cách mạng Việt Nam.

Nguyễn Ái Quốc, sau thời gian bôn ba tìm đường cứu nước; từ thực tiễn cách mạng thế giới và tiếp cận chủ nghĩa Mác - Lênin, đã khẳng định: con đường cách mạng Việt Nam là con đường cách mạng vô sản. Đi theo con đường cách mạng vô sản, Đảng ta đã lãnh đạo nhân dân ta tổ chức thành công Cách mạng Tháng Tám, cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, đưa miền Bắc đi lên chủ nghĩa xã hội từ năm 1954 và cả nước sau năm 1975. Kiên định mục tiêu, lý tưởng cách mạng vô sản đã động viên được sức mạnh to lớn của toàn dân ; tranh thủ được sự ủng hộ quốc tế đưa dân tộc ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Nhất là sau hơn 35 năm thực hiện công cuộc đổi mới, Đảng ta khẳng định: “Những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử là kết tinh sức sáng tạo của Đảng và nhân dân ta, khẳng định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta là phù hợp với thực tiễn Việt nam và xu thế phát triển của thời đại”2.

Quá độ lên chủ nghĩa xã hội phù hợp với điều kiện, khả năng của Việt Nam.

Mặc dù từ một nước thuộc địa, nửa phong kiến, với lực lượng sản xuất thấp kém, lại bị chiến tranh tàn phá nặng nề; nhưng Việt Nam có đủ khả năng và điều kiện để thực hiện quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Về điều kiện, khả năng bên trong, chúng ta có Đảng với đường lối, phương pháp cách mạng đúng đắn; có sự quản lý của Nhà nước của dân, do dân, vì dân; nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc được củng cố, phát triển; nhân dân thực sự làm chủ xã hội, khối đại đoàn kết trên nền tảng liên minh công - nông - trí thức được tăng cường; đất nước hoà bình, ổn định... đó là nguồn nội lực có ý nghĩa quyết định. Bên cạnh đó, những điều kiện, khả năng bên ngoài, như sự phục hồi và tạo bước tiến mới của chủ nghĩa xã hội hiện thực; sự phát triển của khoa học và công nghệ hiện đại; xu thế hoà bình, hợp tác và phát triển, xu thế toàn cầu hóa kinh tế. Những điều kiện, khả năng đó, thông qua mở rộng hợp tác quốc tế, chúng ta có thể tận dụng để phát triển đất nước, thực hiện thành công quá độ lên chủ nghĩa xã hội.

---

3 V.I.Lênin, Toàn tập, tập 41, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội - 2005, tr. 295.

1 Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội - 2011, tr. 69.

2 Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb Chính trị quốc gia -  Sự thật, Hà Nội - 2021, tr. 104.