Nhà
nước xã hội chủ nghĩa không dung hòa với bệnh quan liêu, tham nhũng. Quan liêu
làm tha hóa bản chất quyền lực nhà nước, làm suy yếu chế độ xã hội chủ nghĩa.
Chủ tịch Hồ Chí Minh coi quan liêu, tham nhũng là kẻ thù của nhân dân, kẻ thù
của chủ nghĩa xã hội, là một thứ “giặc trong lòng”, “giặc nội xâm”. Chính vì vậy phải loại trừ bệnh quan liêu ra khỏi
bộ máy nhà nước. Quan liêu, tham nhũng là hiện tượng xa lạ với bản chất
của nhà nước xã hội chủ nghĩa, nhưng lại là một căn bệnh rất dê phát sinh, nhất
là khi nirác chưa ton tại trẽn cơ sơ cua chính nó. Trên thực tế, nhà
nước ở các nước xã hội chủ nghĩa đa nhicm phái cAn bệnh này ở những mưc đọ khác
nhau. Để bảo đảm nhà nưóc trong sạch,
vững mạnh, phải kiên quyết đấu tranh loại bỏ cản bệnh nguy hiểm
này. Tuy nhiên, còn nhà nước là còn khả năng quan liêu, tham
nhũng. Do đó, cuộc đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng đòi hói phải được tiến hành thường xuyên,
bền bỉ và lâu dài. V.I.Lênin viết: “Chỉ khi nào toàn
thể nhân dân đều tham gia quản lý thì khi ấy mới cỏ thể đả phá chủ
nghĩa quan liêu đcn cùng, đên thắng lợi hoàn toàn được”[1]. Vì
vậy để đoạn tuyột với quan liêu, tham nhũng, theo V.IếLênin phải
“thi hành ngay những biện pháp khiến tất cả mọi người đều làm chức năng
kiểm sát và giám thị, khiến tất cả mọi người đều tạm thời biến thành “quan liêu”, và, do đó, khiến không một ai có thể biến thành
“quan liêu” được”[2].Nước ta xây dựng nhà nước xã hội chủ nghĩa từ một xẵ hội
không kinh qua chế độ dân chủ tư sản, một xã hội mà trình độ kinh tế, văn hóa
còn thấp kém, thì cuộc đấu tranh đó càng khó khản, phức tạp và lâu dài. Trong
quá trình xây đựng chính quyền cách mạng, chính quyền nhân dân, Đảng và Nhà
nước đã rất quan tâm đến cuộc đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng. Tuy nhiên,
hiện nay quan liêu, tham nhũng ở nước ta đang thực sự là nguy cơ lớn, nó đang
có chiều hướng lộng hành, gây bất bình trong nhân dân, làm suy yếu nhà nước,
cuộc đấu tranh này, đo đó, đang nồi lẽn như một nhiệm vụ cấp thiết hơn bao giờ
hết. Trong thời kỳ đổi mới, sau một số năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2) khóa VIII về lĩnh vực đấu tranh phòng và chống quan liêu, tham nhũng, hội nghị Trung ương 4 khóa IX
chì chỉ ra rằng: Chúng ta dã đạt được một số
két quả có tác dụng cảnh báo, răn đc, ngăn ngừa, kiềm chế nhất định nhưng vẫn
chưa đạt yêu cầu đề ra, chưa ngăn chặn và đẩy lùi được các tệ nạn đó. Đấu tranh
chống quan liêu, tham nhũng ở nước ta đã và đang là vấn đề bức xúc. Nói về quyết tâm trong cuộc đấu tranh chống quan liêu,
tham nhũng, Văn kiện Đại hội lần thứ X chỉ rồ: “Tích
cực phòng ngừa và kiên quyết chống tham nhũng, lãng phỉ là đòi hỏi bức xúc
của xã hội, là quyết tâm chính trị của Đảng ta, nhàm xây dựng một bộ máy lãnh
đạo và quản lý trong sạch, vững mạnh, khấc phục một trong những nguy cơ lớn đe
dọa sự sống còn của chế độ ta”[3].Đồng thời, trong Văn kiện này, Đảng cũng đã chỉ ra một số
biện pháp cụ thể phải tiến hành sắp tới: “Phải thi hành một cách kiên quyết và
đồng bộ hệ thống các biện pháp phòng, chống tham nhũng, lãng phí, bao gồm: bổ
sung, hoàn thiện các quy định về quản lý kinh tế - tài chính, về thanh tra,
kiểm tra; tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, sắp xếp, tổ chức bộ máy gọn nhẹ;
bảo đảm công khai, minh bạch các hoạt động kinh tế, tài chính trong các cơ
quan, đơn vị; tiếp tục đồi mới chế độ tiền lương đối với cán bộ công chức. Khẩn
trương và nghiêm chinh thực hiện Luật
Phòng, chống tham nhũng, Luật Thực hành tiết kiệm, chổng lãng phí; bổ sung, sửa đổi Luật Khiếu nại và tố cáo. Xừ lý kiên quyết, kịp thời, công khai
những người tham nhũng bất kể ở chức vụ nào, đương chức hay đã nghi hưu... Thực
hiện tốt Quy chế dân chủ ở cơ sở; phát huy vai trò của cơ quan dân cừ, của
Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và của nhân dân trong việc giám sát cán bộ, công chức và cơ quan công
quyên; phát hiện, đấu tranh với các hành vi tham nhũng, lãng phí”[4].
Tuy
vậy, đên Đại hội lần thứ XI, XII,XIII Đảng vẫn thấy rằng: “Quan liêu, tham
nhũng, lãng phí vẫn còn nghiêm trọng, với những biểu hiện tinh vi, phức tạp,
chưa được ngăn chặn, đẩy lùi, gây bức xúc xã hội”[5],
rằng tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí còn diễn biến phức tạp[6].
Vì vậy, khẳng định phải tiếp tục đẩy mạnh chống quan liêu, tham nhũng, lãng
phí.