Thiếu tá Nguyễn Trí Thành: "Gà trống nuôi con", giỏi việc quân đảm việc nhà

Gần 10 năm qua, trong hoàn cảnh “gà trống nuôi con”, Thiếu tá Nguyễn Trí Thành, Trợ lý Tác huấn, Ban CHQS huyện Thiệu Hóa (tỉnh Thanh Hóa) không những luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà còn có hàng chục đề tài, sáng kiến, cải tiến kỹ thuật với tính năng ưu việt vượt trội, phục vụ đắc lực cho nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu và sẵn sàng chiến đấu, được lãnh đạo, chỉ huy các cấp đánh giá cao.

Sáng kiến từ thực tiễn

Kết thúc bài tham luận tại Đại hội Thi đua Quyết thắng LLVT tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2019-2024, Thiếu tá Nguyễn Trí Thành nhận được tràng pháo tay kéo dài không ngớt của các đại biểu dự Đại hội.

Tôi từng biết Thiếu tá Nguyễn Trí Thành từ năm 2008, khi anh đang là Đại đội trưởng Đại đội Tăng thiết giáp, Bộ CHQS tỉnh Thanh Hóa. Thời điểm đó, xe thiết giáp BTR-152 được triển khai thực hiện nhiệm vụ A2 cũng như nhiệm vụ phòng, chống thiên tai cứu hộ, cứu nạn. Thực tế thực hiện nhiệm vụ, khi xe không có gương chiếu hậu, gây nhiều khó khăn, ảnh hưởng rất lớn đến sức cơ động của cả kíp xe. Từ đó, là một học viên tốt nghiệp loại giỏi của Trường sĩ quan Tăng thiết giáp, trên cương vị Đại đội trưởng, Thành đã mày mò nghiên cứu cơ chế hoạt động, trích nguồn điện, khí từ xe để chế tạo ra gương chiếu hậu cho xe BTR-152. Sáng kiến “Gương chiếu hậu sử dụng khí nén trên xe thiết giáp BTR-152” của Thành đã khắc phục các hạn chế khi lái xe thực hiện nhiệm vụ mà không thể quan sát được phía sau. Sáng kiến này đã được áp dụng rộng rãi trong toàn quân, tham gia cuộc thi "Tuổi trẻ sáng tạo" và đoạt giải Ba cấp tỉnh.

Khi được thực hiện nhiệm vụ Quân sự-quốc phòng địa phương tại Ban CHQS các huyện: Như Xuân, Thạch Thành, Thiệu Hóa, Nguyễn Trí Thành tiếp tục nghiên cứu ra nhiều đề tài, sáng kiến, cải tiến kỹ thuật có tính ưu việt vượt trội và được áp dụng rộng rãi tại các cơ quan, đơn vị.

Đề tài “Bộ lập trình và thực hiện các bài bắn” được Thành mày mò nghiên cứu trong thời gian dài, có lúc tưởng thất bại. Với đề tài này Nguyễn Trí Thành đã nghiên cứu và ứng dụng trên nhiều lĩnh vực như cơ khí tự động hóa, điện tử phần mềm, công nghệ thông tin, điện, điện dân dụng, điện tử... để áp dụng vào đề tài. Để khi sử dụng đề tài này cho một bài bắn súng bất kỳ thì các cơ quan, đơn vị chỉ cần nhập điều kiện của bài bắn vào, sau đó người chỉ huy bắn chỉ cần bấm một nút trên bộ điều khiển cầm tay thì toàn bộ bài bắn đã được lập trình và thực hiện, kể cả đối với những bài bắn ẩn, hiện, có tính điểm trên bia, thiết bị sẽ báo điểm chạm của đầu đạn trên bia tương ứng với số điểm và ẩn hiện theo đúng thời gian đã lập trình... Đề tài “Bộ lập trình và thực hiện các bài bắn” của anh đoạt giải Ba Bộ Quốc phòng, giải đặc biệt xuất sắc cấp Quân khu 4 và giải A Nguyễn Viết Xuân năm 2009; được trưng bày tại Bảo tàng Quân khu 4 và chuyển giao bản quyền theo Quyết định của Bộ Quốc phòng và bàn giao cho Viện công nghiệp Bộ Quốc phòng nghiên cứu sản xuất, trang bị cho toàn quân.

Gần đây nhất, Thiếu tá Nguyễn Trí Thành tiếp tục cho ra đời 2 sáng kiến là: Hệ thống báo động từ xa và Bộ hiệu chỉnh súng đa năng.

Với sáng kiến “Hệ thống báo động từ xa”, khi áp dụng vào thực tiễn có những tính năng ưu việt, đảm bảo nâng cao được khả năng sẵn sàng chiến đấu, phòng chống cháy nổ... Theo đó, hệ thống báo động từ xa này được sử dụng vào 5 tình huống cơ bản trong kế hoạch chiến đấu bảo vệ cơ quan, đơn vị. Chẳng hạn với tình huống: Khi các phần tử bất mãn kích động, tụ tập đông người, kéo đến cơ quan, gây áp lực tại khu vực cổng gác của đơn vị, các cơ quan, đơn vị thực hiện nội dung thông báo, truyền lệnh đến chỉ huy và các bộ phận, lực lượng phải mất từ 10 đến 15 phút. Song khi sử dụng hệ thống này, lực lượng canh gác, gác cổng (vệ binh) chỉ mất 1 giây bấm vào số 2 trên thiết bị cầm tay được trang bị trong quá trình canh gác. Thiết bị sẽ phát tín hiệu báo động của tình huống 2; trực chỉ huy và các phân đội, trực ban, cơ quan, đơn vị, các lực lượng đều nắm được, từ đó nhanh chóng triển khai lực lượng, xử trí tình huống, bảo đảm được thời cơ nhanh nhất, thời gian ngắn nhất...

Ngoài 5 tình huống sẵn sàng chiến đấu thường xuyên được các cơ quan, đơn vị luyện tập, thì tình huống phòng chống cháy nổ cũng đã được Thiếu tá Nguyễn Trí Thành nghiên cứu, thiết kế, chế tạo và tích hợp vào thiết bị này. Khi áp dụng vào thực tế cũng đã phát huy được tính ưu việt và vượt trội của sáng kiến. Sáng kiến “Hệ thống báo động từ xa” của Thiếu tá Nguyễn Trí Thành đoạt giải Nhất cấp Bộ CHQS tỉnh Thanh Hóa năm 2024 và đã được kiểm tra, thử nghiệm và trang bị cho Ban CHQS huyện Thiệu Hóa trong thực tiễn hơn một năm nay.

“Bộ hiệu chỉnh súng đa năng” đoạt giải Ba trong Hội thi sáng kiến, cải tiến trang thiết bị huấn luyện năm 2024 đã được anh nghiên cứu trong thời gian rất dài và được thử nghiệm, kiểm tra thực tế tại cơ quan, đơn vị cho kết quả rất chính xác. Tính ưu việt của Bộ hiệu chỉnh này đó là: Hiệu chỉnh được nhiều loại súng như AK, CKC, K54, K59... mà không cần dùng đến đạn thật, không tốn kém nhiều vật chất, lực lượng phục vụ cho hiệu chỉnh. Bộ hiệu chỉnh súng đã khắc phục triệt để những yếu tố ảnh hưởng đến kết quả hiệu chỉnh súng như: Súng hoặc bia bị nghiêng phải, trái, phía trước và phía sau. Các yếu tố này từ trước đến nay chưa có cách khắc phục... Những sáng kiến, cải tiến kỹ thuật đó đã khẳng định khả năng sáng tạo, đổi mới và phẩm chất học hỏi không ngừng, tinh thần cống hiến hết mình vì nhiệm vụ rất đáng trân trọng của Thiếu tá Nguyễn Trí Thành.

Tròn cả hai vai

Tôi đến thăm gia đình Thiếu tá Nguyễn Trí Thành những ngày đầu tháng 7-2024. Không ngờ lại đúng vào ngày giỗ của vợ anh! Mâm cỗ mặn với đầy đủ các món theo phong tục. Trong ngôi nhà nhỏ nằm cạnh Quốc lộ 45, thị trấn Rừng Thông, huyện Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa, đã gần 10 năm nay, Thiếu tá Nguyễn Trí Thành một mình vừa chăm sóc bố mẹ già gần 80 tuổi, vừa thực hiện bổn phận “gà trống nuôi con”. Quả ngọt năm nay đó là con trai anh, cháu Nguyễn Trí Công đỗ đại học với số điểm cao.

Nét mặt trầm buồn, Thành nhớ lại: "Vợ chồng em lấy nhau năm 2005, năm 2006 cháu Công chào đời. Vợ em là cô giáo mầm non, khi cháu Công bước vào Tiểu học, vợ chồng cũng tính đến chuyện sinh cháu thứ hai, nhưng sức khỏe của vợ cứ ngày một xấu. Năm 2013, vợ em phát hiện mắc bệnh hiểm nghèo. Sau hơn 3 năm chữa trị nhiều nơi. Đến năm 2017 vợ em mất...".

Sau khi vợ mất, Nguyễn Trí Thành vì nhiệm vụ của nhà binh, anh không thể hằng ngày đưa đón con đi học, lại còn phải chăm sóc bố mẹ già. Anh Thành đã quyết định xin chuyển trường cho con vào Trường Nobel School tại TP Thanh Hóa. Đây là trường tư thục, các cháu được ăn học bán trú tại trường. “Nhiều lúc cũng thương con, gần 10 năm qua cháu không có bàn tay chăm sóc của mẹ, hai bố con thường chỉ được ở cạnh nhau buổi tối và các ngày cuối tuần. Nhưng em không còn cách nào khác, rất may là cháu cũng hiểu được hoàn cảnh và rất thương bố, thương ông bà, 12 năm học cháu đều đạt học sinh giỏi anh ạ...”, Thành chia sẻ.

Bà Lê Thị Én, mẹ của Thành năm nay đã gần 80 tuổi, có tiền sử nhiều bệnh: Gan nhiễm mỡ, huyết áp cao, rối loạn tiền đình, khớp... Nhiều năm điều trị dẫn đến biến chứng, đến nay mắt mà bà không còn nhìn thấy gì. Hằng ngày, Thành vẫn phải đi về giữa đơn vị và gia đình để chăm sóc bố mẹ. “Bố mẹ sinh được hai chị em, chị gái lấy chồng xa, việc chăm sóc bố mẹ tuổi già, bệnh tật em cáng đáng cả. Những năm công tác ở các huyện xa như Thạch Thành, Như Xuân, em phải thuê người giúp việc đến chăm sóc ông bà”, Thành kể.

Thượng tá Phạm Văn Đức, Chính trị viên Ban CHQS huyện Thiệu Hóa nhận xét: Đồng chí Nguyễn Trí Thành dù hoàn cảnh gia đình có nhiều khó khăn, bất hạnh nhưng đồng chí luôn nỗ lực để hoàn thành nhiệm vụ. Trong công tác đồng chí Thành là cán bộ có năng lực, nhất là nghiên cứu, sáng kiến, cải tiến khoa học kỹ thuật. Ở vị trí công tác nào đồng chí cũng tìm ra những vấn đề còn bất cập, vướng mắc để hướng các đề tài, sáng kiến của mình vào nghiên cứu để khắc phục những bất cập, vướng mắc đó. Những năm gần đây đồng chí luôn có thành tích cao trong công tác: Ba năm liên tục là Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở (2021-2023); 5 năm liên tục hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ (2019-2023).