Nâng cao chất lượng đội ngũ chính ủy, chính trị viên theo tư tưởng Hồ Chí Minh

Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng đội ngũ chính ủy, chính trị viên không chỉ là nét đặc sắc, mà còn giữ vị trí quan trọng trong hệ thống tư tưởng của Người, cần được nghiên cứu, vận dụng một cách xuyên suốt trong nâng cao chất lượng đội ngũ này, góp phần xây dựng từng cơ quan, đơn vị và toàn quân vững mạnh về chính trị, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Cán bộ chính trị giáo dục truyền thống cho chiến sĩ.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn: “Người chính trị viên ảnh hưởng rất quan trọng đến bộ đội. Người chính trị viên tốt, thì bộ đội ấy tốt. Người chính trị viên không làm tròn nhiệm vụ, thì bộ đội ấy không tốt”¹. Thấm nhuần tư tưởng của Người, những năm qua cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì các cơ quan, đơn vị trong toàn quân đã thường xuyên quan tâm chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chính trị nói chung, chính ủy, chính trị viên nói riêng. Nhờ đó, phẩm chất, năng lực, phương pháp, tác phong công tác của chính ủy, chính trị viên không ngừng được nâng lên, đáp ứng yêu cầu chức trách, nhiệm vụ được giao, góp phần tăng cường năng lực lãnh đạo của cấp ủy các cấp và hiệu quả, hiệu lực công tác đảng, công tác chính trị. Tuy vậy, vẫn còn một số cấp ủy, đơn vị, cơ quan chính trị chưa thực sự chú trọng việc nâng cao chất lượng đội ngũ chính ủy, chính trị viên. Trên thực tế, phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, năng lực lãnh đạo, quản lý, chỉ huy, tiến hành công tác đảng, công tác chính trị trong các nhiệm vụ của một số chính ủy, chính trị viên còn hạn chế, giải quyết công việc còn thụ động, thiếu quyết đoán, chưa khẳng định rõ vai trò chủ trì về chính trị dẫn đến “chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục chính trị, quản lý tư tưởng, kỷ luật có cơ quan, đơn vị chưa tốt; chất lượng, hiệu quả hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật ở một số đơn vị còn hạn chế”². Khắc phục những hạn chế trên, đòi hỏi cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì, cơ quan chức năng các cấp cần thực hiện tốt những giải pháp cơ bản sau:

Một là, tăng cường giáo dục, quán triệt cho cán bộ, chiến sĩ, các tổ chức, lực lượng nhận thức sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh về chính ủy, chính trị viên. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Về mặt chính trị, cấp nào cũng có một người chính trị phái viên do đoàn thể cách mạng chọn trong bộ đội ấy hoặc phái người ngoài đến làm”³. Vì vậy, lãnh đạo, chỉ huy các cấp cần thấu triệt tư tưởng của Người, tăng cường công tác giáo dục cho các tổ chức, lực lượng nhận thức đúng về vị trí, vai trò hết sức quan trọng của đội ngũ chính ủy, chính trị viên. Nội dung giáo dục cần tập trung vào các nghị quyết, chỉ thị của Đảng và Quân ủy Trung ương; trong đó, tiếp tục quán triệt, thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 51/NQ-TW, ngày 20/7/2005 của Bộ Chính trị (khóa IX), Nghị quyết số 513/NQ-ĐUQSTW, ngày 17/11/2005 của Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương) “Về tiếp tục hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng, thực hiện chế độ một người chỉ huy gắn với thực hiện chế độ chính ủy, chính trị viên trong Quân đội nhân dân Việt Nam”. Đồng thời, tích cực đổi mới công tác giáo dục chính trị để các tổ chức, lực lượng nhận thức đúng vị trí, vai trò tầm quan trọng của hoạt động công tác đảng, công tác chính trị và nội dung, yêu cầu xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, nhất là âm mưu, thủ đoạn đòi “phi chính trị hóa” Quân đội của các thế lực thù địch. Thông qua đó, các tổ chức, lực lượng nhận thức đúng vị trí, vai trò, tầm quan trọng của đội ngũ chính ủy, chính trị viên - những người chủ trì về chính trị, trực tiếp chỉ đạo, tiến hành công tác đảng, công tác chính trị ở đơn vị. Trên cơ sở đó đề ra nhiều giải pháp quan tâm, chăm lo đào tạo, rèn luyện, bồi dưỡng, không ngừng nâng cao chất lượng cho đội ngũ này.

Hai là, xác định đúng nội dung, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, biện pháp nâng cao chất lượng đội ngũ chính ủy, chính trị viên. Cấp ủy đảng, cán bộ chủ trì, cơ quan chức năng các cấp cần coi trọng bồi dưỡng bản lĩnh chính trị, lập trường kiên định trước những khó khăn, thử thách; tinh thần tự phê bình và phê bình đấu tranh bảo vệ chân lý, lẽ phải; phê phán, khắc phục những tư tưởng và hiện tượng tiêu cực, lạc hậu. Nội dung bồi dưỡng là toàn diện, song cần tập trung vào những kỹ năng còn thiếu, còn yếu, như: quán triệt, chỉ đạo, hướng dẫn, triển khai, tổ chức thực hiện chỉ thị, nghị quyết của cấp ủy cấp trên vào cấp mình; chỉ huy tiến hành các hoạt động công tác tư tưởng, tổ chức xây dựng cấp ủy, chi bộ, tiến hành công tác đảng, công tác chính trị trong các nhiệm vụ, nhất là trong phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, tham gia giải quyết điểm nóng, phức tạp ở địa phương. Chú trọng bồi dưỡng phương pháp công tác khoa học, dân chủ, đề cao tính chủ động, sáng tạo, quyết đoán, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới, sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn thử thách, dám hành động vì lợi ích chung; tác phong nêu gương, gần gũi, gắn bó chặt chẽ với bộ đội, là chỗ dựa, người bạn chân tình của chiến sĩ, được cán bộ, chiến sĩ và nhân dân tin mến, tín nhiệm. Để đạt hiệu quả cần vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, biện pháp, như: bồi dưỡng, tập huấn cán bộ hàng năm; cấp trên trực tiếp bồi dưỡng cho cấp dưới; tổ chức hội thi cán bộ giảng dạy chính trị, bí thư chi bộ, đảng bộ, báo cáo viên, tuyên truyền viên giỏi; hội thao cán bộ chính trị các cấp. Đặc biệt, cần coi trọng việc giao nhiệm vụ để rèn luyện, thử thách trong thực tiễn, nhất là trong tiến hành các hoạt động công tác đảng, công tác chính trị.

Ba là, thực hiện tốt công tác đánh giá, bố trí, sử dụng đội ngũ chính ủy, chính trị viên. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Xem xét cán bộ, không chỉ xem ngoài mặt mà còn phải xem tính chất của họ. Không chỉ xem một việc, một lúc mà phải xem toàn cả lịch sử, toàn cả công việc của họ”⁴. Vì vậy, khi đánh giá đội ngũ chính ủy, chính trị viên, cấp ủy, tổ chức đảng không thể chỉ xem xét ở một thời điểm, một công việc cụ thể,... mà cần có thời gian và quá trình xem xét toàn bộ công việc của họ. Kết hợp theo dõi, đánh giá thường xuyên với định kỳ; lấy kết quả hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao để đánh giá một cách cụ thể, chính xác: “gắn đánh giá cá nhân với tập thể và kết quả thực hiện nhiệm vụ của cơ quan đơn vị; với phương châm thẳng thắn, khách quan, minh bạch, công khai kết quả”⁵; khắc phục tình trạng phiến diện, tùy tiện, chủ quan trong nhận xét đánh giá.

Khắc ghi lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Người đời ai cũng có chỗ hay chỗ dở. Ta phải dùng chỗ hay của người và giúp người sửa chữa chỗ dở”⁶, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp khi sử dụng đội ngũ chính ủy, chính trị viên phải đúng người, đúng việc, đúng chỗ, đúng thời điểm. Phải căn cứ vào ưu điểm, hạn chế của từng người để bố trí, sử dụng cho phù hợp với nhiệm vụ, điều kiện hoàn cảnh cụ thể, phải đưa dần từ thấp đến cao, bảo đảm được người, được việc, được tổ chức; phát huy được tài năng, năng lực, sở trường của từng người trong thực hiện nhiệm vụ, tạo động lực để họ tích cực tự tu dưỡng, rèn luyện vươn lên không ngừng, trở thành cán bộ giỏi, phụ trách những công tác ngày càng lớn hơn, cao hơn, cống hiến được nhiều hơn. Trong đó, cần đặc biệt chú trọng sử dụng chính ủy, chính trị viên là người dân tộc thiểu số trong thực hiện nhiệm vụ ở chính địa phương, vùng dân tộc mà họ sinh sống. Kiên quyết khắc phục việc bố trí, sử dụng đội ngũ chính trị viên không đúng với chuyên ngành đào tạo, làm nảy sinh tư tưởng bi quan, chán nản, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả hoàn thành nhiệm vụ của đơn vị và làm suy giảm chất lượng đội ngũ chính ủy, chính trị viên.

Bốn là, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong tự học tập, rèn luyện phẩm chất, năng lực, phương pháp, tác phong công tác của chính ủy, chính trị viên. Đây là giải pháp có ý nghĩa thiết thực, giúp đội ngũ chính ủy, chính trị viên tận dụng tối đa thời gian, triệt để khắc phục những hạn chế, khuyết điểm, nâng cao phẩm chất, năng lực, phương pháp, tác phong công tác đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ và phát triển lên các cương vị cao hơn. Do vậy, từng chính ủy, chính trị viên phải luôn khắc ghi lời Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Lấy tự học làm cốt”⁷, tích cực, chủ động, sáng tạo trong tự học tập, rèn luyện của mình. Để đạt hiệu quả, mỗi chính ủy, chính trị viên phải xây dựng động cơ học tập, rèn luyện đúng; kế hoạch tự học tập, rèn luyện cần xác định rõ mục đích cần đạt được, phản ánh nhu cầu mình đang thiếu, đang yếu trong thực tiễn công tác, cần được bổ sung thêm. Phải gắn với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, thực hiện Cuộc vận động phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới, Nghị quyết số 847-NQ/QUTW, ngày 28/12/2021 của Quân ủy Trung ương về phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới và đòi hỏi của thực tiễn lãnh đạo, quản lý, chỉ huy đơn vị. Mục tiêu đề ra phải cụ thể, sát thực; nội dung phải toàn diện, nhưng có trọng tâm, trọng điểm với thời gian cụ thể, hình thức, biện pháp phù hợp, có tính khả thi, hiệu quả. Cùng với đó, cấp ủy đảng, cán bộ chủ trì, cơ quan chức năng các cấp cần thấm nhuần lời huấn thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Đảng phải giúp đỡ cho cán bộ tự học tập. Đảng đã giúp, cán bộ phải chịu khó học”⁸, thường xuyên quan tâm, hướng dẫn, giúp đỡ chính ủy, chính trị viên xây dựng kế hoạch tự học tập, rèn luyện. Tạo điều kiện thuận lợi về thời gian, tài liệu, cơ sở vật chất cho tự học tập, rèn luyện của đội ngũ này; động viên, khuyến khích, tạo điều kiện để họ tham gia đầy đủ các đợt học tập, quán triệt nghị quyết, nghiên cứu chuyên đề, tập huấn, diễn tập, hội thi, hội thao. Chú trọng khích lệ, biểu dương những cá nhân tích cực trong tự học tập, rèn luyện khoa học, kết quả tốt, có nhiều đổi mới, sáng tạo để nhân rộng; kiên quyết khắc phục tình trạng ỷ lại vào điều kiện hoàn cảnh, nhiệm vụ, thời gian mà lười học, lười đọc, lười nghiên cứu.

Vận dụng đúng, sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh trong nâng cao chất lượng đội ngũ chính ủy, chính trị viên hiện nay, đòi hỏi lãnh đạo, chỉ huy, cơ quan chức năng các cấp phải thấu triệt quan điểm toàn diện, đồng bộ, nhưng có trọng tâm, trọng điểm, hình thức, biện pháp phù hợp với đặc điểm đơn vị, yêu cầu nhiệm vụ công tác đảng, công tác chính trị nhằm bổ sung, hoàn thiện phẩm chất, năng lực, phương pháp, tác phong công tác của đội ngũ cán bộ quan trọng này, góp phần không ngừng nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị trong xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị.