NỘI DUNG NGUYÊN TẮC “ĐẢNG HOẠT ĐỘNG

TRONG KHUÔN KHỔ HIẾN PHÁP VÀ PHÁP LUẬT”

Hiện nay, các tổ chức cơ sở đảng đang tiến hành đại hội cấp mình để tiến tới đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Vì vậy, mỗi cán bộ, đảng viên và lãnh đạo các tổ chức cơ sở đảng cần nghiêm túc tiềm hiểu những vấn đề liên quan đến công tác chính trị, tư tưởng và tổ chức của Đảng. Một trong những vấn đề đó là nguyên tắc “Đảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật”.

Nội dung cơ bản của nguyên tắc “Đảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật” được hiểu như sau:

Một là, vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước, hệ thống chính trị và xã hội là vấn đề của Hiến pháp, không thể tùy tiện thay đổi hay phủ nhận

Trong nhà nước pháp quyền thì việc thượng tôn pháp luật là yêu cầu tất yếu, mọi tổ chức và công dân đều phải sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật, dù Đảng Cộng sản Việt Nam là đảng cầm quyền, lãnh đạo nhà nước song Đảng cũng không đứng trên hay đứng ngoài pháp luật, mà chính Hiến pháp và pháp luật đã quy định rõ vị trí, vai trò cầm quyền của Đảng. Hiến pháp và pháp luật cũng đồng thời bảo đảm cho sự lãnh đạo của Đảng đối với nhà nước và xã hội, bảo đảm các hoạt động của tổ chức đảng và đảng viên đúng với chủ trương, quy định của Đảng và Hiến pháp, pháp luật của Nhà nước.

Hai là,đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng được thể chế hóa thành Hiến pháp và pháp luật thông qua trình tự lập hiến, lập pháp, qua đó thực hiện sự lãnh đạo của Đảng đối với xã hội

Là đảng cầm quyền, Đảng đề ra cương lĩnh, chiến lược, các định hướng về chính sách, chủ trương lớn của đất nước. Nhà nước với chức năng quản lý của mình, sẽ xây dựng pháp luật để thể chế hóa, cụ thể hóa các nghị quyết, chỉ thị, các đường lối, chủ trương của Đảng, đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng đối với toàn xã hội được thực hiện.  

Trong thực tế sau các kỳ Đại hội Đảng, các chủ trương, đường lối của Đảng sẽ được Quốc hội, Chính phủ triển khai bằng việc cụ thể hóa thành các quy định, các chế định cụ thể trong Hiến pháp và trong hệ thống văn bản pháp luật, và đảm bảo triển khai thực hiện các văn bản đó trong xã hội.

Ba là, tổ chức,sinh hoạt của Đảng phù hợp với các thiết chế do Hiến pháp và pháp luật quy định

Điều lệ Đảng ghi rõ: “Tổ chức Đảng được thành lập tương ứng với hệ thống hành chính nhà nước”. Quy định này vừa đảm bảo quá trình thực hiện yêu cầu lãnh đạo của Đảng, vừa đáp ứng yêu cầu thực thi Hiến pháp và pháp luật, không làm cản trở hoạt động của Nhà nước và các tổ chức trong hệ thống chính trị. Thêm vào đó, quy định này làm cho bộ máy cơ quan đảng và cơ quan nhà nước bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất về tổ chức và hoạt động.

Bốn là, nội dung và phương thức lãnh đạo của Đảng phù hợp với các chế định của Hiến pháp và pháp luật

Đảng thực hiện sự lãnh đạo xã hội qua chủ trương, đường lối được luật hóa. Đảng xây dựng các quy định cụ thể để đề ra các nội dung, phương thức lãnh đạo của Ðảng đối với hệ thống chính trị và toàn xã hội, trong đó xác định rõ chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ giữa Ðảng với Nhà nước, Mặt trận và các đoàn thể nhân dân, song các quy định này không được trái với Hiến pháp và pháp luật.

Đảng lãnh đạo xã hội thông qua công tác cán bộ, thông qua các tổ chức của Đảng, Đảng lựa chọn, phân công đảng viên tham gia vào các vị trí lãnh đạo của các tổ chức trong hệ thống chính trị, nhằm định hướng cho tổ chức đó hoạt động theo đúng mục đích mà Đảng đã đề ra./.