THỰC HIỆN NGHIÊM TÚC NGUYÊN TẮC TẬP TRUNG DÂN CHỦ LÀ CƠ SỞ BẢO ĐẢM ĐOÀN KẾT THỐNG NHẤT, LÀ ĐIỀU KIỆN ĐỂ NÂNG CAO NĂNG LỰC LÃNH ĐẠO VÀ SỨC CHIẾN ĐẤU CỦA TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐẢNG

Tập trung dân chủ là nguyên tắc cơ bản nhất để xây dựng Đảng ta thành một khối thống nhất về ý chí và hành động, vừa phát huy sức mạnh của mỗi cá nhân, vừa phát huy sức mạnh của tập thể, vì lợi ích chung của cách mạng. Để tổ chức đảng thực sự vững mạnh, nhất thiết phải giữ vững và tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc này. Đây vừa là yêu cầu cấp bách, vừa là vấn đề cơ bản lâu dài trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng.

Nguyên tắc tập trung dân chủ là sự thống nhất biện chứng giữa hai mặt tập trung và dân chủ; hai mặt này tác động, bổ sung cho nhau, tạo thành một chỉnh thể thống nhất. Trong đó, dân chủ là điều kiện, tiền đề của tập trung; còn tập trung là cơ sở bảo đảm cho dân chủ được xác định và phát huy. Việc phát triển và mở rộng dân chủ trong Đảng phải luôn đi đôi với tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung thống nhất của Đảng, giữ nghiêm kỷ cương, kỷ luật. Dân chủ càng phát triển thì tập trung càng vững chắc, sức mạnh của Đảng càng được khẳng định. Nếu thực hành dân chủ tốt, Đảng sẽ quy tụ được trí tuệ, khơi dậy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo của mọi cán bộ, đảng viên, tạo sự đoàn kết, thống nhất, tình đồng chí, giúp nhau hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ. Do đó, thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ không chỉ tạo cho Đảng đoàn kết, kỷ luật thống nhất, nghiêm minh, mà còn tạo cơ chế hữu hiệu nhất để phát huy mọi sáng kiến, sáng tạo, khai thác mọi trí tuệ của đảng viên, của cơ sở, qua đó nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và của toàn Đảng.

    Thực tiễn hơn 90 năm lãnh đạo cách mạng của Đảng đều khẳng định điều nói trên; đa số các tổ chức đảng trong toàn Đảng thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ. Vì vậy, đây là một trong những nguyên nhân làm cho Đảng ta có sức mạnh để lãnh đạo dân tộc đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác to lớn hơn. Tuy nhiên, ở không ít tổ chức đảng hiện nay, việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ còn mặt hạn chế; một số đảng viên do tính đảng không cao, có tư tưởng nể nang, “dĩ hòa vi quý”, “dễ người, dễ ta”, chưa thật sự mạnh dạn trong đấu tranh bảo vệ lẽ phải… từ đó, làm giảm đi sức chiến đấu của tổ chức đảng, đảng viên, hệ quả là một số cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên bị các cấp xử lý kỷ luật và trong đó có nguyên nhân hết sức quan trọng là tổ chức đảng, đảng viên chấp hành và thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách chưa đảm bảo theo quy định của Đảng.

    Xuất phát từ tình hình trên cũng như để thực hiện nghiêm và giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ, tăng cường đoàn kết thống nhất nội bộ, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, đảng viên thiết nghĩ cần quan tâm thực hiện một số việc sau:

    Thứ nhất, tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức để mỗi cán bộ, đảng viên thực hiện nghiêm các nguyên tắc của Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình, đoàn kết, thống nhất trong Đảng...; quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước về những điều đảng viên, cán bộ công chức, viên chức không được làm; quy định của Đảng về việc kiểm soát quyền lực; về quy chế làm việc và nội quy của cơ quan, đơn vị....

    Thứ hai, mở rộng dân chủ đi đôi với củng cố, tăng cường kỷ cương, kỷ luật trong Đảng.

    Thứ ba, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách; đồng thời, có cơ chế hữu hiệu để kiểm soát quyền lực theo hướng quyền lực đến đâu, trách nhiệm đến đó, bảo đảm vai trò lãnh đạo của tập thể nhưng không ngừng đề cao trách nhiệm cá nhân, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu theo quy định của Đảng.

    Thứ tư, bản thân mỗi đảng viên cần phát huy tính đảng, tính gương mẫu, tự giác, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám đột phá, dám chịu trách nhiệm trong thực thi công vụ và trong các quan hệ của mình cũng như tự giác, nghiêm túc thực hiện tự phê bình và phê bình.

    Tập trung dân chủ là nguyên tắc tổ chức cơ bản, là cơ sở bảo đảm hàng đầu để giữ vững bản chất cách mạng và vai trò lãnh đạo của Đảng ta. Nắm vững và thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ là một bảo đảm quan trọng để xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, góp phần củng cố, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng trong thời kỳ mới. Việc nhận thức không thấu đáo, thực hiện không nghiêm túc nguyên tắc này không chỉ làm tổn hại đến vị thế, sức mạnh của Đảng, mà còn là một trong những căn nguyên dẫn đến sự thoái hóa, biến chất của cán bộ, đảng viên./