Trong lịch sử tôn giáo Việt Nam, Phật giáo gắn bó lâu đời với dân tộc, con người Việt Nam và có nhiều đóng góp tích cực vào việc xây dựng nền tảng văn hóa, đạo đức tốt đẹp cho xã hội và góp phần củng cố, vun đắp khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Tuy nhiên, vụ việc lợi dụng hoạt động tôn giáo để truyền bá mê tín dị đoan và trục lợi ở chùa Ba Vàng vừa qua là một điều đáng tiếc. Thực tế cho thấy, nghi thức “thỉnh vong”, “cúng oan gia trái chủ” do một vài cá nhân duy trì tổ chức trong thời gian qua ở chùa Ba Vàng là sai cả về giáo lý, đạo lý, không phù hợp với truyền thống văn hóa tôn giáo tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Liên quan đến vụ việc, chính quyền TP Uông Bí đã tạm dừng các hoạt động sai trái này. Cá nhân sai phạm bước đầu bị xử phạt vì vi phạm nếp sống văn hóa và đối tượng này đang bị cơ quan chức năng tiếp tục điều tra, sớm đưa ra kết luận những sai phạm để có hình thức xử phạt phù hợp, đúng luật. Thường trực Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam khu vực phía Bắc cũng đề xuất tạm đình chỉ mọi chức vụ đối với cá nhân trụ trì chùa Ba Vàng.
Việc xử lý bước đầu đối với cá nhân liên quan đến sai phạm ở chùa Ba Vàng là hoàn toàn có cơ sở. Vì một trong những nội dung của Điều 5, Luật Tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016 có quy định nghiêm cấm hành vi “Lợi dụng hoạt động tín ngưỡng, hoạt động tôn giáo để trục lợi”. Đông đảo tăng ni, phật tử cả nước và dư luận xã hội đồng tình, ủng hộ với sự vào cuộc kịp thời, khẩn trương, nghiêm túc của chính quyền địa phương, cơ quan chức năng và Ban Thường trực Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam.
Sự thật rõ ràng, minh bạch là vậy. Thế nhưng, lợi dụng mạng xã hội, một số kẻ có thái độ thâm thù với chính quyền, chế độ nhân cơ hội này đưa ra những thông tin, bình luận lệch lạc, xảo trá. Các đối tượng không chỉ cho rằng “nguồn cơn của sự tha hóa và biến tướng trong Phật giáo là do chính quyền Hà Nội thao túng Phật giáo” (!); “đó là điều tất yếu xảy ra và không bao giờ dừng lại” vì “chế độ độc đảng hiện hành” (!); mà có kẻ lại “làm thơ” với những câu từ trơ trẽn, đơm đặt và kích động.
Không cần bình luận thêm, bởi bản thân những lời lẽ trên đã lộ rõ chân tướng của những kẻ “ngồi lê mách lẻo” bên bàn phím, hằng ngày hằng giờ chỉ biết mải mê tìm kiếm một số thông tin bất cập, tiêu cực nảy sinh trong đời sống xã hội rồi quy chụp mọi điều xấu xa, tội lỗi đều do Đảng Cộng sản Việt Nam gây ra! Cái trò gian giảo, “gắp lửa bỏ tay người” này tuy không mới, nhưng luôn được nhắc đi nhắc lại nhiều lần, chứng tỏ âm mưu chống phá Đảng, Nhà nước Việt Nam của các phần tử cơ hội chính trị, bất mãn, phản động ngày càng quyết liệt.
Bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng chính đáng của người dân, giữ gìn thanh danh của đạo Phật
Thực ra không phải bây giờ mà từ lâu các thế lực thù địch, phản động luôn coi vấn đề tín ngưỡng, tôn giáo là một trong những trọng điểm của âm mưu chiến lược “diễn biến hòa bình” đối với cách mạng Việt Nam. Vì vậy, khi có điều gì đó liên quan đến các tôn giáo, các đối tượng luôn tìm mọi cách để biến “đốm lửa nhỏ” thành “ngọn lửa to” nhằm thu hút sự quan tâm của một số cơ quan, tổ chức, lực lượng vốn không có thiện chí với Việt Nam để cùng nhau “đồng thanh tương ứng” xuyên tạc tình hình tự do tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam. Mặc dù vụ việc xảy ra ở chùa Ba Vàng là do bản thân một số người lợi dụng tự do tín ngưỡng, tôn giáo để hành nghề mê tín dị đoan, trục lợi chứ không phải do sự tác động của chính quyền; nhưng do sự hiềm khích với chính quyền đã “ăn sâu” vào máu của những kẻ chống phá nên chúng chẳng tìm ra được căn cứ, bằng chứng gì thì cứ nói theo kiểu “lấp liếm, lu loa” để đánh lạc hướng dư luận và làm “mồi nhử, thả thính” đối với người nhẹ dạ cả tin! Do vậy, thủ đoạn này không thể xem thường.
Đảng, Nhà nước Việt Nam nhiều lần khẳng định, tự do tín ngưỡng, tôn giáo là một trong những nhu cầu tinh thần chính đáng của nhân dân. Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Nhà nước không chỉ tôn trọng, bảo hộ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người; mà còn luôn tôn trọng, bảo vệ giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp của tín ngưỡng, tôn giáo, truyền thống thờ cúng tổ tiên, tôn vinh người có công với đất nước, với cộng đồng. Đồng thời, pháp luật cũng nghiêm cấm mọi hành vi xúc phạm tín ngưỡng, tôn giáo.
Bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo đi đôi với tạo điều kiện thuận lợi cho mọi tổ chức tôn giáo trong nước hoạt động đúng giáo lý, giáo luật, lễ nghi, tổ chức và trong khuôn khổ hiến pháp, pháp luật, là điều bình thường đối với bất cứ nhà nước, chính quyền nào. Mỗi người thực hiện quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo phải gắn liền với thực hiện quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm xã hội của công dân.
Thực tiễn ở Việt Nam cho thấy, những năm qua, các tổ chức tôn giáo ở Việt Nam đều có tinh thần dân tộc, yêu nước, gắn bó với Tổ quốc, giải quyết tốt mối quan hệ giữa đạo và đời, giữa giáo lý, giáo luật và pháp luật. Theo các nhà nghiên cứu văn hóa, Phật giáo Việt Nam nói chung và Giáo hội Phật giáo Việt Nam nói riêng đã có nhiều đóng góp về mặt văn hóa cho xã hội. Tuy Phật giáo không thể làm thay các chức năng thuộc về thể chế xã hội, nhưng có thể góp phần điều chỉnh khả năng nhận thức, khuyến khích điều thiện và ngăn chặn cái ác, lòng tham, qua đó góp phần xây dựng nền tảng đạo đức xã hội lành mạnh. Với tinh thần từ bi hỉ xả, khuyến khích sự hài hòa, bình đẳng và phương châm sống “tốt đời, đẹp đạo”, Phật giáo Việt Nam đã góp phần khơi dậy và phát huy tinh thần khoan dung, dân chủ, yêu nước thương nòi, động viên mọi người cùng chung tay xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Đối với Giáo hội Phật giáo Việt Nam, thực hiện phương châm “Đạo pháp-Dân tộc-Chủ nghĩa xã hội”, các tăng ni, phật tử đã có nhiều hoạt động thiện nguyện, nhân văn để góp phần làm đẹp thêm cuộc sống, xã hội. Được biết, hiện nay Giáo hội Phật giáo Việt Nam có 46 trung tâm nuôi dạy trẻ mồ côi với 1.330 trẻ em và 160 bảo mẫu; 15 trung tâm nuôi dưỡng người già neo đơn với 576 cụ được chăm sóc; 33 phòng khám Đông y với 206 lương y tham gia cộng tác và 10 phòng khám Tây y có với 40 bác sĩ tham gia cộng tác để khám, chữa bệnh và phát thuốc miễn phí cho người dân nghèo.
Những giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp cũng như những việc làm thiện nguyện, vì cộng đồng mà Giáo hội Phật giáo Việt Nam, các tăng ni, phật tử và cơ sở Phật giáo trên khắp mọi miền đất nước đã được Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam ghi nhận, đánh giá cao. Điều này thêm một lần minh chứng sinh động về việc Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn tôn trọng, phát huy những giá trị nhân văn của các tôn giáo, trong đó có Phật giáo để góp phần xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Thế nên, lợi dụng vụ việc sai phạm xảy ra trong hoạt động tôn giáo của một ngôi chùa để bôi nhọ hình ảnh Phật giáo Việt Nam là một hành vi xúc phạm đến giới tăng ni, phật tử cả nước, xúc phạm đến niềm tin thiêng liêng của người dân Việt Nam vào giá trị nhân văn của đạo Phật, xúc phạm đến sự đóng góp nhiều mặt của Giáo hội Phật giáo Việt Nam đối với xã hội, đất nước. Cũng cần nhắc lại rằng, việc chính quyền, cơ quan chức năng vào cuộc xử lý kịp thời vụ việc sai phạm xảy ra trong hoạt động tôn giáo nhằm bảo đảm cho mọi hoạt động, sinh hoạt của tôn giáo phù hợp với giáo lý, giáo luật và pháp luật, qua đó góp phần giữ gìn thanh danh của mỗi tôn giáo trong xã hội.
