GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ XÂY DỰNG “THẾ TRẬN LÒNG DÂN” CỦA QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM HIỆN NAY

 

       

Xây dựng “thế trận lòng dân” trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, là tổng thể các hoạt động của cả hệ thống chính trị và toàn dân dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước trong phát huy lòng yêu nước, củng cố lòng tin, tăng cường tinh thần đoàn kết, sự đồng thuận và nâng cao nhận thức, trách nhiệm, ý chí quyết tâm của toàn dân làm nền tảng phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc nhằm thực hiện thắng lợi sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

“Thế trận lòng dân” là loại hình thế trận đặc biệt, là một trong những mạch nguồn sức mạnh nội sinh của quốc gia - dân tộc và được biểu hiện ở nhiều cấp độ khác nhau. Đó là bản sắc văn hóa Việt Nam được hun đúc qua hàng nghìn năm lịch sử của dân tộc, là nền tảng, tạo nên sức mạnh tổng hợp, quyết định sự hưng thịnh hay suy vong của quốc gia, dân tộc, là thành lũy kiên cố nhất, vững chắc nhất để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam cho thấy, “thế trận lòng dân” có vai trò và sức mạnh to lớn, góp phần làm nên chiến thắng oanh liệt của dân tộc trước mọi kẻ thù xâm lược, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Bởi vậy, xây dựng “thế trận lòng dân” luôn được quan tâm cả trong lịch sử và hiện tại, đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế và sự phát triển mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

“Lòng dân” là khái niệm chỉ trạng thái tinh thần, niềm tin, sự đồng lòng của người dân với chế độ xã hội và giai cấp nắm quyền lãnh đạo xã hội; là yếu tố rất quan trọng có tính quyết định đến sức mạnh, sự hưng thịnh hay suy vong của mỗi triều đại, quốc gia, dân tộc. Bởi, quần chúng nhân dân là chủ thể sáng tạo lịch sử, “trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân”, “Gốc có vững cây mới bền. Xây lầu thắng lợi trên nền nhân dân”, “Ta được lòng dân thì ta không sợ gì cả. Nếu không được lòng dân thì ta không thể làm tốt công tác”.

“Thế trận lòng dân” được hiểu là tinh thần yêu nước, tinh thần đoàn kết, ý chí chiến đấu, phấn đấu của toàn dân tộc được quy tụ, tập hợp, khơi dậy, phát huy, tạo thành nền tảng chính trị vững chắc, sức mạnh tổng hợp của cả dân tộc, sẵn sàng huy động nhằm thực hiện các mục tiêu của cách mạng. “Thế trận lòng dân” là loại hình thế trận đặc biệt, không thể hiện ra bằng hình hài cụ thể như thế trận quân sự, quốc phòng mà được thể hiện bằng sức mạnh nội sinh của quốc gia, dân tộc theo từng cấp độ khác nhau. Trên thực tế, yếu tố “lòng dân” không tự nhiên trở thành “thế trận lòng dân” và “thế trận lòng dân” có thể vững ở thời điểm này, giai đoạn này nhưng cũng có thể không vững ở thời điểm khác, giai đoạn khác. Do đó, “thế trận lòng dân” phải thường xuyên được củng cố trong hoạt động thực tiễn thông qua đường lối, chủ trương, chính sách hợp lòng dân, phục vụ cho lợi ích của nhân dân, được triển khai thống nhất trong các tầng lớp dân cư, trong mọi lứa tuổi, mọi giai tầng xã hội.

Xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc là sự nghiệp cách mạng của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân vả cả hệ thống chính trị, trong đó Quân đội là lực lượng nòng cốt. Quán triệt sâu sắc quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, những năm qua nhiệm vụ xây dựng “thế trận lòng dân” của quân đội luôn được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, chặt chẽ và triển khai thực hiện nghiêm túc của cấp ủy, chỉ huy các cấp, góp phần tích cực trong tạo sức mạnh tổng hợp, đáp ứng yêu cầu củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được cũng còn tồn tại những hạn chế, bất cập, nhất là trước tình hình thế giới, khu vực trong nước có sự biến đổi, yêu cầu cao của nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới và sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch đối với cách mạng Việt Nam, trong đó có xây dựng “thế trận lòng dân”.  Để nâng cao hiệu quả xây dựng “thế trận lòng dân” của Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay cần thực hiện tốt một số giải pháp sau.

Một là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân về ý nghĩa, tầm quan trọng của xây dựng “thế trận lòng dân” hiện nay

Đây là giải pháp cơ bản quan trọng hàng đầu, xuyên suốt quá trình xây dựng “thế trận lòng dân”, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

Để thực hiện tốt giải pháp này, các cơ quan, đơn vị trong toàn quân cần tập trung tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ nắm chắc các quan điểm, nhận thức đúng đắn đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các nghị quyết, chi thị, hướng dẫn của cấp trên về công tác quân sự, quốc phòng, nhất là ý nghĩa, vai trò, tầm quan trọng, mục đích, yêu cầu, nội dung của xây dựng “thế trận lòng dân”. Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ và các tầng lớp nhân dân về âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch; về đối tác, đối tượng của cách mạng Việt Nam, đối tượng tác chiến của quân đội trong điều kiện mới. Đặc biệt là âm mưu, thủ đoạn lợi dụng các chiêu bài “dân chủ”, “nhân quyền”, “dân tộc”, “tôn giáo”, những vấn đề tiêu cực xã hội để kích động, chia rẽ Đảng, Nhà nước, Quân đội với nhân dân chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, nhằm phá vỡ “thế trận lòng dân” trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đẩy mạnh công tác giáo dục truyền thống yêu nước, cách mạng của dân tộc, của Đảng, của lực lượng vũ trang nhân dân và từng địa phương, khơi dậy niềm tự hào, lòng tự tôn dân tộc trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; về quyền lợi, trách nhiệm và nghĩa vụ của công dân trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, trong xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại... Thực hiện tốt các hình thức giáo dục chính trị tại đơn vị đã được xác định trong Quy chế giáo dục chính trị; thông qua quá trình thực hiện chức trách, nhiệm vụ của quân nhân; thông qua các hoạt động ngoại khóa, bổ trợ...; phát huy vai trò các cơ quan thông tấn báo chí, phát thanh và truyền hình, hệ thống báo cáo viên, tuyên truyền viên trong quân đội, nhất là các thiết chế văn hóa ở đơn vị cơ sở... kiên quyết khắc phục sự rập khuôn, máy móc, xơ cứng hoặc làm một cách hình thức, không thực chất

Phát huy tốt vai trò của chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị, cán bộ chính trị các cấp; tố chức Đảng, tổ chức chỉ huy và tổ chức quần chúng, các tổ đội công tác, tuyên truyền xung kích...; vai trò của cấp ủy, chính quyền, các đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội ở địa phương, tăng cường tuyên truyền, giáo dục trên các phương tiện thông tin đại chúng với nhiều nội dung, hình thức phong phú, tạo nên sức mạnh tổng hợp trong công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, pháp luật. Kịp thời định hướng dư luận xã hội trước những vấn đề phức tạp, nhạy cảm, những thông tin sai sự thật liên quan đến quốc phòng, an ninh.

Hai là, xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam vững mạnh toàn diện, thực sự là lực lượng nòng cốt để xây dựng “thế trận lòng dân”

Đây là giải pháp quan trọng nhằm củng cố, tăng cường tiềm lực quân sự, làm cơ sở, chỗ dựa vững chắc để xây dựng tiềm lực chính trị - tinh thần, trong đó có “thế trận lòng dân”. “Xây dựng và phát huy mạnh mẽ thế trận lòng dân trong nền quốc phòng toàn dân và nền an ninh nhân dân; xây dựng và củng cố vững chắc thế trận quốc phòng toàn dân và thế trận an ninh nhân dân”

Tập trung xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức. Thường xuyên làm tốt công tác giáo dục chính trị, nâng cao nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ về nhiệm vụ quân đội, đơn vị, nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, ý chí quyết tâm cao, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. Tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương thực hiện tốt công tác bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh cho các đối tượng, chú trọng các đối tượng là cán bộ ở cơ sở xã, phường, thị trấn, trưởng thôn, trưởng bản, những người có uy tín trong cộng đồng dân cư, chức sắc chức việc tôn giáo. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục quốc phòng, an ninh cho toàn dân, tích cực đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, giáo dục phù hợp với trình độ nhận thức, phong tục, tập quán của nhân dân ở từng địa bàn.

Tập trung kiện toàn tổ chức, biên chế các đơn vị thường trực, dân quân tự vệ, dự bị động viên, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Tiếp tục xây dựng lực lượng dự bị động viên “hùng hậu”; nâng cao chất lượng, nhất là chất lượng về chính trị, sức khỏe, tỷ lệ đúng chuyên nghiệp quân sự, đáp ứng yêu cầu chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Thực hiện tốt công tác quản lý cả con người, vũ khí trang bị và phương tiện; kế hoạch huấn luyện, kiểm tra sẵn sàng động viên hằng năm; kế hoạch động viên công nghiệp phù hợp, bảo đảm tận dụng được thành tựu của công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Chú trọng xây dựng lực lượng dân quân tự vệ theo phương châm “vững mạnh, rộng khắp”; có số lượng hợp lý, chất lượng tổng hợp ngày càng cao, trước hết là chất lượng chính trị; tổ chức biên chế tinh, gọn, chặt chẽ; trang bị vũ khí phù hợp; được giáo dục chính trị, pháp luật, huấn luyện quân sự toàn diện, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng nền quốc phòng toàn dân ở địa phương, cơ sở; nâng cao chất lượng đào tạo đội ngũ cán bộ dân quân tự vệ; gắn công tác xây dựng cán bộ quân sự xã (phường, thị trấn) với công tác xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở.

Thường xuyên nắm chắc tình hình an ninh, chính trị trên địa bàn, dư luận xã hội, những vấn đề về an ninh... tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương giải quyết tốt những vấn đề phức tạp về an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn. Phát huy tốt vai trò trách nhiệm trong tham gia giải quyết những vấn đề phức tạp, điểm nóng, ổn định tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở địa phương. Phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền các lực lượng xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh toàn diện, xây dựng cơ quan, đơn vị an toàn, địa bàn đóng quân an toàn.

Ba là, thực hiện tốt công tác dân vận, góp phần xây dựng và củng cố "thế trận lòng dân ” vững chắc.

Công tác dân vận là một nội dung quan trọng của hoạt động công tác đảng, công tác chính trị; nhiệm vụ chính trị thường xuyên của các đơn vị Quân đội. Thực hiện tốt công tác dân vận là tình cảm, trách nhiệm của lãnh đạo, chỉ huy các cấp và mọi cán bộ, chiến sĩ, góp phần xây dựng và củng cố mối quan hệ đoàn kết gắn bó máu thịt quân - dân, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc.

Để thực hiện tốt biện pháp này cần tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm nghị quyết, chỉ thị, kết luận, hướng dẫn... của Đảng về công tác dân vận. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ về vị trí, vai trò, nội dung, phương pháp tiến hành công tác dân vận, nhất là các đơn vị đóng quân trên địa bàn trọng điểm, vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc, tôn giáo, vùng biên giới, hải đảo. Chủ động tham mưu, đề xuất, nâng cao hiệu quả công tác dân vận trên các địa bàn, trong các nhiệm vụ; tích cực tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, “thế trận lòng dân” vững chắc, góp phần xây dựng khu vực phòng thủ vững mạnh, đặc biệt là vùng biên giới, biển, đảo của Tổ quốc.

Tích cực đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp công tác dân vận, sát thực tiễn, phù hợp với địa bàn, từng đối tượng người dân. Chú trọng thực hiện có hiệu quả các hình thức, hoạt động kết nghĩa, giao lưu, hành quân dã ngoại kết hợp với làm công tác dân vận, tổ chức các tổ đội công tác và cán bộ tăng cường cho cơ sở; các chương trình, kế hoạch phối hợp hoạt động với các ban, ngành, các tổ chức chính trị - xã hội của địa phương. Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các chủ trương, chương trình, mục tiêu, kế hoạch phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng - an ninh của cấp ủy, chính quyền địa phương, nhất là đối với đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào tôn giáo, vùng biên giới, hải đảo. Phát huy vai trò của cán bộ, chiến sĩ trong thực hiện nhiệm vụ tăng cường tại các địa bàn trong xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh. Nâng cao chất lượng công tác nắm tình hình địa bàn, sớm phát hiện và giải quyết kịp thời những vấn đề mới nảy sinh, không để xảy ra các “điểm nóng”. Thường xuyên quan tâm xây dựng, củng cố, kiện toàn cơ quan và đội ngũ cán bộ làm công tác dân vận các cấp có chất lượng, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Tiếp tục đẩy mạnh phong trào thi đua “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt”, gắn với việc đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới. Phát huy vai trò của các tổ chức quần chúng và Hội đồng quân nhân trong việc tham gia ý kiến, hiến kế và bàn biện pháp thực hiện hiệu quả nghị quyết của cấp ủy chỉ thị, mệnh lệnh của người chỉ huy đối với công tác dân vận. Thông qua thực tiễn tiến hành công tác dân vận, phát hiện, bồi dưỡng, phát triển và nhân rộng những mô hình, điển hình tiên tiến, cách làm hay, sáng tạo, gương người tốt, việc tốt để tuyên truyền, phổ biến rộng rãi trong toàn quân, toàn quốc.

Bốn là, chủ động đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch nhằm phá vỡ “thế trận lòng dân” chia rẽ mối quan hệ đoàn kết quân dân.

Đây là giải pháp rất quan trọng trong xây dựng tình đoàn kết quân - dân xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và quân đội, qua đó góp phần xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc.

Thường xuyên tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ và các tầng lớp nhân dân nhận thức rõ âm mưu, thủ đoạn và phương thức tiến hành của các thế lực thù địch hòng phá vỡ "thế trận lòng dân", chia rẽ, phá hoại mối quan hệ đoàn kết quân dân. Đặc biệt là âm mưu xuyên tạc chức năng, nhiệm vụ, bản chất giai cấp công, nhân, tính nhân dân và tính dân tộc của Quân đội, bôi nhọ hình ảnh "Bộ đội Cụ Hồ". Chủ động vạch trần âm mưu, thủ đoạn thâm độc, tinh vi, xảo quyệt của các thế lực thù địch lợi dụng những sai phạm, tiêu cực của một số quân nhân để xuyên tạc bản chất, truyền thống quân đội, kích động, gây rối, chia rẽ quân đội với nhân dân và chống phá thành quả cách mạng nước ta; tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và con đường xã hội chủ nghĩa mà Đảng đã lựa chọn. Tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, thông tin, tuyên truyền làm cho cán bộ, chiến sỹ và các tầng lớp nhân dân nhận thức sâu sắc, đầy đủ vai trò, ý nghĩa của mối quan hệ “máu - thịt" quân dân.

Trước sự chống phá của các thế lực thù địch, mỗi cán bộ, chiến sĩ cần thường xuyên đề cao ý thức, trách nhiệm trong việc giữ vững phẩm chất tốt đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, chấp hành nghiêm pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội, nhất là kỷ luật trong quan hệ quân dân. Tích cực giúp đỡ nhân dân vượt qua thách thức, khó khăn trong cuộc sống, xóa đói, giảm nghèo, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư... Phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, lực lượng, nâng cao hiệu quả đấu tranh trên các phương tiện thông tin đại chúng, trên không gian mạng, làm thất bại âm mưu, thủ đoạn, hoạt động của các thế lực thù địch, phản động nhằm vào quân đội, nhất là phản bác trực diện những luận diệu xuyên tạc, hạ thấp, bôi nhọ bản chất, truyền thống đoàn kết quân - dân, góp phần xây dựng "thế trận lòng dân’' ngày càng vững chắc, đáp ứng yêu cầu củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Xây dựng “thế trận lòng dân" là trách nhiễm của cả hệ thống chính trị, trong đó Quân đội nhân dân giữ vai trò là lực lượng nòng cốt. Để nâng cao hiệu quả xây dựng “thế trận lòng dân" của Quân đội hiện nay phải thực hiện đồng bộ các giải pháp. Trong đó tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân về ý nghĩa, tầm quan trọng của xây dựng, “thế trận lòng dân" hiện nay; xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam vững mạnh toàn diện, thực sự là lực lượng nòng cốt để xây dựng “thế trận lòng dân”; thực hiện tốt công tác dân vận trong toàn quân, góp phần xây dựng và củng cố “thế trận lòng dân” vững chắc; chủ động đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch nhằm phá vỡ “thế trận lòng dân”, chia rẽ mối quan hệ đoàn kết quân dân là những giải pháp quan trọng hiện nay.

---