Ukraine đang thất thế khi liên tục để mất những cứ điểm quan trọng trước sự lấn lướt của quân đội Nga. Một số quốc gia NATO đã nêu ý tưởng đưa quân đội vào Ukraine tham chiến.
Tuy nhiên, chiến trường Ukraine không giống Liên bang Nam Tư, Iraq, Afghanistan hoặc Syria. Đối thủ của Nato ở đây là Nga - siêu cường quân sự, sở hữu vũ khí hạt nhân và NATO cũng hiểu rõ kết cục "không có kẻ chiến thắng" nếu xung đột với Nga nổ ra. Vậy tại sao nhiều quốc gia NATO, đi đầu là Pháp, lại muốn đưa quân vào Ukraine?
"Cáo muốn mượn oai hùm"?
Từ năm 2022, khi chiến trường chuyển biến xấu, Ba Lan đã đưa ra ý tưởng về khả năng triển khai lực lượng của NATO tới Ukraine, tuy nhiên ngay lập tức đã bị bác bỏ.
Vấn đề này nóng trở lại cuối tháng 2/2024, khi Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đưa ra ý tưởng thành lập liên minh quân sự của phương Tây gửi quân tới Ukraine. Động thái này đồng nghĩa với việc NATO sẽ hiện diện chính thức tại Ukraine và có thể bị kéo vào cuộc xung đột tại đây.
Ý tưởng của Pháp đã gây ra làn sóng phản ứng trái chiều. Một số thành viên NATO, trong đó có Thủ tướng Estonia Kaja Kallas ủng hộ quan điểm của Tổng thống Pháp, thì đa phần thành viên của khối quân sự này, gồm có Mỹ, lại không tán thành.
Chỉ 24 giờ sau phát biểu của Tổng thống Pháp, ngày 27/2, NATO tuyên bố khối quân sự không có kế hoạch triển khai quân tác chiến ở Ukraine. Anh, Đức, Ba Lan, Phần Lan, Cộng hòa Séc cũng loại trừ khả năng này,
Thậm chí, Thủ tướng Thụy Điển Kristersson bày tỏ lấy làm tiếc khi đề xuất được đưa ra ngay vào thời điểm rào cản cuối cùng trong nỗ lực gia nhập NATO của quốc gia Bắc Âu được dỡ bỏ. Thủ tướng Đức Olaf Scholz thẳng thừng tuyên bố rằng các nước châu Âu, NATO sẽ không gửi quân đến Ukraine trong tương lai.
Đáng chú ý nhất là phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ Pat Ryder bác bỏ khả năng Washington sẽ gửi quân tới chiến đấu ở Ukraine: "Mỹ không có kế hoạch cử binh sĩ đến chiến đấu ở Ukraine. Tổng thống của chúng tôi đã khá rõ ràng về vấn đề này và đây tiếp tục là lập trường của Washington.
Từ quan điểm của Bộ Quốc phòng, kể từ khi xung đột bùng phát, chúng tôi đã rất tích cực hỗ trợ an ninh cho Ukraine. Đó không chỉ là nỗ lực của Mỹ, mà là của liên minh quốc gia nhằm tạo thuận lợi cho việc cung cấp viện trợ cho Kiev nhanh nhất có thể và đáp ứng nhu cầu an ninh cấp bách nhất của họ".
Trả lời hãng thông tấn Reuters, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg xác nhận không có kế hoạch đưa quân liên minh tới Ukraine và hiện thời không thấy bất kỳ mối đe dọa quân sự nào từ Nga đối với các quốc gia thành viên của khối.
"NATO không có kế hoạch đưa quân tới Ukraine và NATO cũng như các đồng minh của mình không phải bên tham gia xung đột", ông nói.
Khi được hỏi liệu Tổng thống Pháp Emmanuel Macron có phạm sai lầm khi nói về "sự mơ hồ chiến lược" về khả năng triển khai quân đội phương Tây tới Ukraine hay không, ông Stoltenberg khẳng định: "Tôi nghĩ điều quan trọng là chúng tôi phải tham khảo ý kiến và có cách tiếp cận chung bởi vì nó có ý nghĩa với tất cả chúng tôi".
Theo đó, hiện tại Moscow không đe dọa liên minh, do họ đang bận tâm với Ukraine.
Thậm chí vấn đề gửi quân tới hỗ trợ Kiev đã gây ra sóng gió trong lòng một số quốc gia thành viên NATO. Quốc hội Estonia đã yêu cầu Thủ tướng Kaja Kallas cam kết không gửi quân đội đến Ukraine, buộc nhà lãnh đạo Estonia phải thừa nhận chỉ có ý định cử lực lượng hỗ trợ huấn luyện cho quân đội Ukraine, chứ không phải đưa quân trực tiếp tham chiến.
Những tuyên bố trái chiều nói trên cho thấy bản thân nội bộ của NATO đều có quan điểm không thống nhất liên quan tới vấn đề xung đột Ukraine và quan trọng hơn cả là khả năng xảy ra xung đột giữa khối quân sự với Nga.
Câu hỏi được đặt ra là các thành viên NATO đều muốn có điều 5 trong hiệp ước phòng thủ tập thể, nhưng quy định này không có giá trị pháp lý ở Ukraine vì Kiev chưa phải là thành viên của NATO.
"Điều khoản phòng thủ tập thể số 5 của NATO sẽ không được kích hoạt trong trường hợp Nga tấn công vào quân đội của bất kỳ quốc gia thành viên nào được triển khai tới Ukraine", báo DPA dẫn nhận định của nhóm chuyên gia quốc hội Đức ngày 29/3.
Điều 5 phản ánh nguyên tắc phòng thủ tập thể của 31 thành viên NATO. Theo đó, bất kỳ cuộc tấn công vũ trang nào vào một hay nhiều thành viên của NATO đều bị coi là tấn công vào toàn bộ liên minh.
"Nếu quân đội của một quốc gia thành viên NATO tham gia phòng vệ tập thể theo Điều 51, Hiến chương Liên Hợp Quốc vì lợi ích của Ukraine trong cuộc xung đột với Nga và bị Nga tấn công, điều này không vi phạm Điều 5", DPA trích dẫn lập luận của các chuyên gia.
Theo tài liệu chưa được công bố, Điều 5 của Hiệp ước NATO chỉ có thể được kích hoạt trong trường hợp các quốc gia thành viên của khối bị tấn công trên chính lãnh thổ nước họ.
Rõ ràng, đã có những tính toán rằng việc hiện diện của quân đội một số thành viên NATO trên lãnh thổ Ukraine sẽ khiến Nga chùn tay. Điều này không khác gì "cáo muốn mượn oai hùm".
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét