Tác động đến quản lý xã hội của cuộc cách mạng công nghiệp lần thức tư

 

 

 Cách mạng công nghiệp lần thứ tư tạo ra những cơ hội, điều kiện để các quốc gia dân tộc tiếp cận, vận dụng và phát triển xây dựng hệ quản trị quốc gia, hệ thống dữ liệu về thiết chế, luật pháp, cơ chế, chính sách để quản lý các lĩnh vực của đời sống xã hội một cách thống nhất, nhanh, độ chính xác cao theo mục tiêu, ý chí của giai cấp cầm quyền. Với những ưu thế vượt trội của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, các nhà lãnh đạo, quản lý của quốc gia, cũng như lãnh đạo, quản lý các cấp từ Trung ương đến cơ sở thiết lập hệ thống các nội dung dữ liệu phục vụ cho hoạt động lãnh đạo, quản lý của các đảng cầm quyền, các nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội một cách khoa học, thuận tiện, bảo đảm việc lưu giữ, kết nối, chia sẻ thông tin trong hệ thống quản trị kịp thời, thông suốt, tiết kiệm nguồn nhân lực, vật lực, ngân sách cho quản lý xã hội, cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp.

Sự phát triển Cách mạng công nghiệp lần thứ tư tạo điều kiện, cơ hội để các quốc gia xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ thông minh, Chính phủ số mang lại nhiều lợi ích quốc gia dân tộc. Đối với Việt Nam, đã tận dụng thành tựu Cách mạng công nghiệp lần thứ tư để xây dựng Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, với nội dung cơ bản là: Phát triển Chính phủ số một cách tổng thể, toàn diện, phát huy kết quả đạt được, tập trung nguồn lực, huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị, có giải pháp, cách làm đột phá, mang tính khác biệt, để cơ bản hoàn thành các chỉ tiêu phát triển Chính phủ điện tử vào năm 2021 và hình thành Chính phủ số vào năm 2025. Năm nhóm mục tiêu đến năm 2025 được đề ra trong Chiến lược gồm: Cung cấp dịch vụ chất lượng phục vụ xã hội; huy động rộng rãi sự tham gia của xã hội; vận hành tối ưu các hoạt động của cơ quan nhà nước; giải quyết hiệu quả các vấn đề lớn trong phát triển kinh tế - xã hội; thay đổi đột phá xếp hạng quốc gia, với các chỉ tiêu cần đạt được là đưa Việt Nam thuộc nhóm 50 nước dẫn đầu cả về chỉ số tổng thể, chỉ số tham gia điện tử cũng như chỉ số dữ liệu mở. Trong đó, người dân, doanh nghiệp có thể sử dụng dịch vụ số theo nhu cầu cá thể hóa, theo suốt cuộc đời, khi cần, theo cách thuận tiện, trực tuyến hoặc trực tiếp, dễ dàng, đơn giản, nhanh chóng, không giấy tờ, không cần sự hiện diện nếu pháp luật không yêu cầu.

Bên cạnh những tác động tích cực, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư có những tác động tiêu cực đến hoạt động quản lý xã hội cả tầm vĩ mô và vi mô. Chính phủ các nước ngày càng đối mặt với áp lực phải thay đổi cách tiếp cận của mình để hoạch định và thực hiện chính sách. Sự phụ thuộc của hệ thống quản lý xã hội vào khoa học, công nghệ hiện đại tạo sức ỳ của nhà lãnh đạo, đội ngũ cán bộ quản lý, thiếu tính sáng tạo, tính nhân văn trong ứng phó với các tình huống lãnh đạo, quản lý con người, cộng đồng xã hội. Đặc biệt, đối với các nước xã hội chủ nghĩa đặt ra trong quản lý xã hội là phải kết hợp một cách hữu cơ những thành tựu của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư với tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa. Việc xây dựng hệ thống quản trị điện tử, thông minh, hướng tới quản trị số đòi hỏi đào tạo nguồn nhân lực quản lý, điều hành chất lượng cao, cùng với nguồn tài chính lớn mới là những thách thức không nhỏ đối với các nước đang phát triển và chậm phát triển.