Nhiệm vụ, giải pháp phát triển văn hóa “ngang hàng” với các lĩnh vực khác theo tinh thần Đại hội XIII của Đảng

 Thứ nhất, nghiêm túc quán triệt, triển khai, cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước trong công tác gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa, phục vụ công cuộc phát triển đất nước⁽²⁴⁾; đặc biệt, cần tiếp tục huy động tổng hợp mọi nguồn lực nhằm tập trung chăm lo cho sự nghiệp giáo dục, xây dựng đồng bộ thiết chế văn hóa cơ sở, phát triển phong trào văn học, nghệ thuật trong quần chúng nhân dân. Bên cạnh đó, chú trọng “nghiên cứu, xác định và triển khai xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực con người gắn với giữ gìn, phát triển hệ giá trị gia đình Việt Nam trong thời kỳ mới”⁽²⁵⁾; đẩy mạnh hoạt động quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác văn hóa có bản lĩnh, năng lực chuyên môn, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, đặc biệt là đội ngũ cán bộ, giáo viên, những người trực tiếp làm công tác giáo dục trên phương châm “có giáo dục tốt sẽ có công dân tốt”; thiết lập nền tảng đạo đức, văn hóa vững chắc cho thế hệ trẻ - những người chủ tương lai của đất nước.

Thứ hai, quan tâm đúng mức, giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa phát triển văn hóa với phát triển kinh tế - xã hội, đặt văn hóa trong mối quan hệ biện chứng, có tác động qua lại với các lĩnh vực khác của đời sống; không ngừng nêu cao giá trị tốt đẹp của gia đình, cộng đồng, truyền thống dân tộc Việt Nam, chú trọng gắn kết các hoạt động văn hóa, giáo dục, hành chính, khoa học - công nghệ, lao động, sản xuất,... với nhiệm vụ xây dựng, bồi đắp thế giới quan, nhân sinh quan đúng đắn, nhân văn trên tinh thần “yêu quê hương đất nước, nhân ái, nghĩa tình, trung thực, đoàn kết, cần cù, sáng tạo”... Mặt khác, chủ động hội nhập quốc tế, tiếp thu phù hợp, chọn lọc tinh hoa văn hóa nhân loại để làm giàu thêm nền văn hóa dân tộc, tuy nhiên cần “nâng cao sức đề kháng của các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thanh, thiếu niên đối với các văn hóa phẩm ngoại lai độc hại”⁽²⁶⁾; ra sức truyền bá, tạo điều kiện thuận lợi để người dân ở nước ngoài, các tổ chức quốc tế cùng tham gia phát triển văn hóa, quảng bá hình ảnh đẹp của đất nước, con người Việt Nam; tiếp tục nêu cao, khơi dậy tinh thần yêu nước, vươn lên, “ý chí tự cường dân tộc, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc”⁽²⁷⁾. Cùng với đó, bảo đảm tăng trưởng kinh tế gắn với nâng cao chất lượng đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân; phải nhận thức rằng tăng trưởng kinh tế là điều kiện để nhân dân có nhiều cơ hội, khả năng tiếp cận các giá trị văn hóa, đưa xã hội tiến lên phía trước.

Thứ ba, tiếp tục nghiên cứu, triển khai, thực hiện hiệu quả nhiệm vụ ngăn chặn, xử lý dứt điểm biểu hiện, hành vi xuống cấp về đạo đức, lối sống, góp phần đẩy lùi tiêu cực xã hội và tệ nạn xã hội, đồng thời “Từng bước vươn lên khắc phục các hạn chế của con người Việt Nam; xây dựng con người Việt Nam thời đại mới, gắn kết chặt chẽ, hài hòa giữa giá trị truyền thống và giá trị hiện đại”⁽²⁸⁾. Chú trọng kiến thiết, tạo lập môi trường và đời sống văn hóa lành mạnh, kiên quyết đấu tranh đẩy lùi việc lợi dụng niềm tin của nhân dân, tổ chức hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo với âm mưu truyền bá duy tâm thần bí, mê tín dị đoan hòng trục lợi; quyết liệt đấu tranh loại trừ sản phẩm văn hóa độc hại, tư tưởng sai trái, lệch chuẩn, lối sống trái thuần phong mỹ tục, thực dụng, hưởng thụ, nhân cách sống lệch chuẩn,...

Thứ tư, đẩy mạnh công tác bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống, giữ gìn giá trị văn hóa mang tính chất “hồn cốt” của dân tộc; khai thác, phát huy hiệu quả giá trị di sản văn hóa, lịch sử trong phát triển kinh tế thông qua xây dựng “kế hoạch, cơ chế và giải pháp xử lý đúng đắn mối quan hệ giữa bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử truyền thống dân tộc trong xây dựng con người, phát triển kinh tế - xã hội”⁽²⁹⁾. Mặt khác, tập trung “triển khai phát triển có trọng tâm, trọng điểm ngành công nghiệp văn hóa và dịch vụ văn hóa trên cơ sở xác định và phát huy sức mạnh mềm của văn hóa Việt Nam”⁽³⁰⁾; thúc đẩy hoạt động thương mại hóa sự sáng tạo nghệ thuật, thẩm mỹ thông qua các ngành sản xuất hàng hóa và dịch vụ văn hóa thể hiện tài sản trí tuệ và ý nghĩa biểu tượng⁽³¹⁾ trong nhân dân; nâng cao hàm lượng văn hóa của doanh nghiệp và sản phẩm của doanh nghiệp, lấy trình độ văn hóa làm cơ sở xây dựng phương thức nâng cao chất lượng tổng thể của nền kinh tế quốc dân, đồng thời là động lực bên trong để nâng cao năng suất lao động và tăng trưởng kinh tế. Đẩy mạnh hơn nữa trong phát triển hoạt động kinh tế văn hóa⁽³²⁾ trên tinh thần “Hoàn thiện các cơ chế, chính sách phát triển công nghiệp văn hóa; phát triển những sản phẩm, loại hình văn hóa độc đáo, sáng tạo có sức lan tỏa để quảng bá, giới thiệu ra thế giới”⁽³³⁾,... hướng tới mục tiêu xây dựng công nghiệp văn hóa thành ngành quan trọng của nền kinh tế quốc dân, phục vụ nhu cầu văn hóa, tinh thần ngày càng đa dạng của nhân dân, đồng thời, nâng cao sức mạnh mềm văn hóa của đất nước⁽³⁴⁾.

Thứ năm, tiếp tục tăng cường đầu tư cho lĩnh vực văn hóa tương ứng với mức tăng trưởng kinh tế, có trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên các vùng miền núi, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và các loại hình nghệ thuật truyền thống tiêu biểu, cần được bảo tồn, phát huy. Nghiên cứu, ban hành, hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách ưu đãi về sử dụng đất, tín dụng, thuế và phí đối với cơ sở đào tạo và thiết chế văn hóa do khu vực tư nhân đầu tư, đặc biệt là ở vùng còn khó khăn. Mặt khác, khuyến khích sự hình thành và hoạt động quỹ đào tạo, khuyến học, phát hiện, bồi dưỡng nhân tài, quảng bá văn học, nghệ thuật, thúc đẩy sự phát triển điện ảnh, xuất bản... Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra; nghiêm túc thực hiện công tác giám sát, phản biện xã hội đối với hoạt động tổ chức và quản lý hoạt động văn hóa; đẩy mạnh cơ chế phối hợp trong quản lý nhà nước về văn hóa giữa các ban, bộ, ngành, các tổ chức chính trị  - xã hội, đặc biệt là giữa các cơ quan giáo dục, truyền thông, pháp luật, an ninh./.