Tinh gọn bộ máy: Hoàn thiện thêm một bước trong sắp xếp tổ chức lại hành chính các cấp

 

Với tinh thần “vừa chạy vừa xếp hàng” để triển khai chủ trương của Đảng vào cuộc sống, cuộc cách mạng sắp xếp, tinh gọn bộ máy đang tiếp tục hoàn thiện thêm một bước. Đó là sắp xếp tổ chức lại hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ đang hoàn thiện Đề án sắp xếp tổ chức lại hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp để báo cáo Bộ Chính trị. Sau sắp xếp, chính quyền địa phương sẽ có 2 cấp là cấp tỉnh và cấp cơ sở. Số lượng đơn vị hành chính cấp tỉnh cũng giảm gần 50%, đơn vị hành chính cấp cơ sở giảm khoảng hơn 70% so với hiện nay.

Không chỉ tạo không gian phát triển, phát huy tiềm năng, cơ hội, lợi thế cạnh tranh của các địa phương phù hợp với điều kiện phát triển hiện nay, việc sắp xếp này còn nhằm nêu cao tính tự chủ, tự lực, tự cường của các cấp chính quyền địa phương. Để chính quyền gần dân hơn, sát dân hơn, giải quyết công việc của người dân nhanh hơn, thuận lợi hơn; mang lại hạnh phúc ấm no cho nhân dân nhiều hơn.

Dĩ nhiên, ngoài tiêu chí về diện tích tự nhiên, quy mô dân số, việc sắp xếp đơn vị hành chính sẽ xem xét các tiêu chí về lịch sử, truyền thống, văn hóa, dân tộc, điều kiện địa lý, trình độ phát triển kinh tế-xã hội, hạ tầng... Còn việc đặt tên đơn vị hành chính cấp tỉnh cũng phải có tính kế thừa, sự lựa chọn trung tâm hành chính - chính trị cũng cân nhắc các yếu tố lịch sử, địa lý, kết nối hạ tầng, không gian phát triển, quốc phòng, an ninh và hội nhập.

Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký quyết định thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, chiều 13-3, Ban Chỉ đạo đã họp phiên thứ nhất.

Thông tin tại phiên họp cho thấy, hiện có 10.035 đơn vị hành chính cấp xã, sẽ được tổ chức lại quy mô chỉ còn khoảng 2.000. Việc này thuộc thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, có thể làm ngay sau Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương. Sau khi Hiến pháp sửa đổi; sửa đổi, bổ sung Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các luật có liên quan có hiệu lực, sẽ kết thúc hoạt động của chính quyền địa phương cấp huyện.

Đối với việc bỏ đơn vị hành chính cấp huyện, khoảng 1/3 nhiệm vụ huyện đang đảm nhiệm sẽ chuyển lên tỉnh, 2/3 chuyển xuống cấp xã - cấp cơ sở. Tên gọi của xã là gì, lộ trình thế nào, Bộ Chính trị sẽ quyết; trong tuần sau, Bộ Chính trị chủ trương lấy ý kiến các tổ chức đảng, bộ, ngành, địa phương.

Một vấn đề quan trọng đối với cuộc cách mạng sắp xếp, tinh gọn bộ máy là công tác cán bộ. Về vấn đề này, Bộ Chính trị vừa ban hành Kết luận 128-KL/TW về chủ trương tạm dừng tuyển dụng, bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử đảm nhiệm các chức danh lãnh đạo, quản lý các cơ quan, đơn vị do sắp xếp, tổ chức bộ máy.

Như vậy, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ ở Trung ương tạm dừng tuyển dụng, quy hoạch, điều động, luân chuyển, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử các chức vụ lãnh đạo, quản lý ở những tổ chức này và cơ quan, đơn vị trực thuộc.

Cấp tỉnh cũng tạm dừng tuyển dụng, quy hoạch, điều động, luân chuyển, bổ nhiệm, cho chủ trương kiện toàn chức danh phó bí thư, chủ tịch HĐND, chủ tịch UBND, phó chủ tịch HĐND, phó chủ tịch UBND tỉnh, thành phố; kiện toàn, bổ sung cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy nhiệm kỳ 2020-2025 và lãnh đạo cấp trưởng, cấp phó Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ.

Dĩ nhiên, cấp huyện, cấp xã cũng tạm dừng việc tuyển dụng, quy hoạch, điều động, luân chuyển, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử các chức vụ lãnh đạo, quản lý và kiện toàn, bổ sung cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy, bí thư, phó bí thư cấp huyện, cấp xã.

Kết luận 128-KL/TW cũng nêu rõ hướng thực hiện đối với trường hợp đặc biệt, thật sự cần thiết, phải kiện toàn với một số chức danh.

Đáng chú ý, Nghị định 178/2024/NĐ-CP được Chính phủ ban hành cuối năm 2024 với nhiều chính sách vượt trội nhằm tạo thuận lợi cho công tác bố trí cán bộ trong sắp xếp tổ chức bộ máy, đồng thời giữ chân cán bộ có năng lực, trình độ, có cống hiến. Song, quá trình thực hiện đã phát sinh bất cập, cần mở rộng đối tượng và phạm vi để đáp ứng nguyện vọng của cán bộ.

Mới đây, Bộ Chính trị đã có Kết luận số 75-TB/TW đồng ý điều chỉnh phạm vi và đối tượng áp dụng chính sách, chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Bộ Chính trị giao Đảng ủy Chính phủ tiếp thu ý kiến Bộ Chính trị, chỉ đạo Bộ Nội vụ rà soát kỹ lưỡng các quy định tại Nghị định để điều chỉnh cho hợp lý nhằm giải quyết triệt để những vướng mắc phát sinh trong thực tiễn và khả thi khi triển khai thực hiện…

Với tinh thần khẩn trương, Bộ Nội vụ đã hoàn thiện dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 178/2024/NĐ-CP để thể chế hóa chủ trương của Bộ Chính trị. Theo dự thảo Nghị định, bổ sung thêm 3 nhóm đối tượng hưởng chính sách nghỉ hưu trước tuổi.

Cũng với tinh thần “vừa chạy, vừa xếp hàng” cuộc cách mạng sắp xếp, tinh gọn bộ máy đang tiến hành mạnh mẽ ở các địa phương trên cả nước. Tại Quảng Ninh tổ chức thành lập các Ban Chỉ đạo cấp tỉnh, cấp huyện do Bí thư cấp ủy làm Trưởng ban. Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh, Trưởng Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã Vũ Đại Thắng đã nhấn mạnh, việc xây dựng đề án không tổ chức cấp huyện, tiếp tục sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã là công việc hệ trọng, cấp bách đòi hỏi phải thực hiện với quyết tâm cao nhất, hành động quyết liệt của cả hệ thống chính trị toàn tỉnh để hoàn thành công việc với khối lượng rất lớn theo yêu cầu của Trung ương.