Thứ Ba, 18 tháng 3, 2025

Về tổ chức, sử dụng lực lượng đánh trận then chốt, chiến dịch tiến công trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc

 

Trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc (nếu xảy ra), chiến dịch tiến công có thể được tổ chức ngay từ đầu và trong suốt quá trình chiến tranh ở các quy mô, với các trận then chốt, then chốt quyết định. Để giành thắng lợi các trận then chốt, đòi hỏi người chỉ huy và cơ quan chiến dịch phải giải quyết nhiều vấn đề; trong đó, tổ chức, sử dụng lực lượng là nội dung quan trọng, cần được nghiên cứu, bổ sung, phát triển cho phù hợp với điều kiện tác chiến mới.  

Trong chiến tranh giải phóng dân tộc, chiến dịch tiến công là loại hình chiến dịch cơ bản, chủ yếu của Quân đội ta, cùng với các loại hình tác chiến khác quyết định thắng lợi cuối cùng. Chiến tranh bảo vệ Tổ quốc (nếu xảy ra), tùy điều kiện cụ thể, chiến dịch tiến công có thể được tổ chức với các quy mô nhỏ, vừa hoặc lớn; thường được tiến hành ở tất cả các địa hình: rừng núi, trung du, đồng bằng và môi trường sông nước. Để giành thắng lợi, chiến dịch phải tiến hành các trận then chốt, trong đó có trận then chốt quyết định nhằm tiêu diệt một bộ phận quan trọng, tiêu hao, sát thương lớn quân địch; làm thay đổi tương quan lực lượng có lợi cho ta; đánh chiếm hoặc giữ khu vực mục tiêu chủ yếu, quan trọng; tạo thế, thời cơ có lợi và tạo đột biến, thúc đẩy chiến dịch phát triển; đồng thời, là mắt xích quan trọng, nhiệm vụ chủ yếu của mỗi đợt chiến dịch.

Đối tượng tác chiến của chiến dịch tiến công thường là quân địch đang ở trạng thái phòng ngự hoặc tạm dừng, sử dụng vũ khí công nghệ cao, có ưu thế về hỏa lực và khả năng cơ động, có phương tiện trinh sát, tác chiến điện tử hiện đại, rộng khắp. Với trận then chốt chiến dịch, đối tượng tác chiến có thể là lực lượng địch phòng ngự trong công sự hoặc cơ động ứng cứu, giải tỏa bằng đường bộ, đổ bộ đường không, địch rút chạy, được chi viện hỏa lực mạnh, hoạt động tác chiến diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường.

Về ta, chiến dịch tiến công được tiến hành trong thế trận tác chiến phòng thủ chiến lược, tác chiến phòng thủ quân khu, khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố, được chuẩn bị trước một bước từ thời bình và chuyển hóa linh hoạt trong quá trình tác chiến. Thời gian qua, thực hiện chủ trương xây dựng Quân đội “tinh, gọn, mạnh”, tiến lên hiện đại, một số sư đoàn bộ binh được tổ chức lại thành các đơn vị cơ động chủ lực, được huấn luyện cơ bản, thực hành diễn tập ở các cấp độ, quy mô, loại hình tác chiến khác nhau, có khả năng tác chiến hiệp đồng quân, binh chủng, v.v. Tuy nhiên, so với đối tượng địch xâm lược, vũ khí, trang bị của ta còn hạn chế, nhất là hỏa lực tầm xa, khả năng kiểm soát trên không còn chưa theo kịp yêu cầu của chiến tranh hiện đại; kinh nghiệm tiến hành các trận then chốt, then chốt quyết định chiến dịch trong tác chiến phòng thủ quân khu chưa thật rõ nét, v.v. Vì vậy, để giành thắng lợi các trận then chốt chiến dịch, cùng với các yếu tố khác, người chỉ huy và cơ quan cần nghiên cứu kỹ để đưa ra quyết định chính xác trong tổ chức, sử dụng lực lượng, làm cơ sở để lập thế, tạo lực có lợi cho ta, bất lợi cho địch, nhanh chóng tiêu diệt mục tiêu chủ yếu, hoàn thành nhiệm vụ được giao. Phạm vi bài viết, chúng tôi trao đổi một số vấn đề về tổ chức, sử dụng lực lượng đánh trận then chốt chiến dịch tiến công quy mô vừa trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc.

Trước hết, tổ chức hợp lý lực lượng đánh trận then chốt chiến dịch. Quá trình tổ chức, chuẩn bị chiến đấu, người chỉ huy và cơ quan chiến dịch phải căn cứ vào ý định tác chiến của trên, nhiệm vụ được giao, tình hình địch, ta, khả năng tác chiến của khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố, điều kiện địa hình, thời tiết để tổ chức lực lượng cho phù hợp. Khi tổ chức lực lượng đánh trận then chốt chiến dịch, phải phát huy được sức mạnh tổng hợp, tập trung lực lượng trên hướng, khu vực mục tiêu chủ yếu, tiến công bằng sức mạnh hiệp đồng quân, binh chủng, tiêu diệt mục tiêu quan trọng, chủ yếu, phá vỡ thế trận của địch, tạo chuyển biến dây chuyền, thúc đẩy chiến dịch phát triển.

Chiến dịch tiến công quy mô vừa thường được tổ chức thành 02 - 03 đợt, mỗi đợt xác định từ 01 - 02 trận then chốt; toàn chiến dịch có một số trận then chốt, trong đó có trận then chốt quyết định chiến dịch. Với trận then chốt tiến công địch trong công sự, căn cứ vào tình hình thực tiễn, người chỉ huy và cơ quan có thể sử dụng từ 01 trung đoàn đến 01 sư đoàn bộ binh tăng cường. Với trận then chốt tiến công địch ngoài công sự, có thể sử dụng từ 01 trung đoàn bộ binh (thiếu) đến 01 sư đoàn bộ binh tăng cường hoặc 02 sư đoàn bộ binh. Ngoài ra, người chỉ huy cần tăng cường, phối thuộc cho lực lượng đánh trận then chốt một số đơn vị binh chủng: pháo binh, phòng không, tăng thiết giáp; tập trung chi viện hỏa lực; đồng thời, chỉ đạo các lực lượng đánh trận then chốt phối hợp chặt chẽ với lực lượng vũ trang địa phương, khu vực phòng thủ trong chuẩn bị và thực hành tác chiến. Với mỗi trận then chốt trong chiến dịch tiến công, phải căn cứ vào địa bàn, nhiệm vụ, đối tượng tác chiến để tổ chức lực lượng cho phù hợp, song thường tổ chức các lực lượng: tiến công chủ yếu, dự bị binh chủng hợp thành, tăng thiết giáp, pháo binh, phòng không, công binh, hóa học, sở chỉ huy và lực lượng hậu cần, kỹ thuật. Có như vậy mới phát huy được sức mạnh tổng hợp, đánh bại các biện pháp tác chiến của địch, kịp thời xử lý các tình huống, giành thắng lợi.

Hai là, bố trí lực lượng bí mật, bất ngờ, tiện cơ động, tập trung ưu thế ngay từ đầu, trên hướng, khu vực mục tiêu chủ yếu. Thực hiện tốt vấn đề này không những bảo toàn được lực lượng, phương tiện trước sự đánh phá của pháo binh, không quân địch, phát huy được sức mạnh tổng hợp của các lực lượng mà còn nhanh chóng tạo ưu thế ngay từ đợt tiến công đầu tiên trên hướng, khu vực mục tiêu chủ yếu, bảo đảm trận then chốt chiến dịch chắc thắng. Theo đó, người chỉ huy và cơ quan cần chỉ đạo các đơn vị, lực lượng tham gia chiến dịch khi bố trí lực lượng, phương tiện phải bí mật, bất ngờ, tiện cơ động đánh địch trên các hướng; lực lượng phân tán song có thể tập trung ngay khi cần thiết; tận dụng tốt lợi thế của địa hình, thế trận khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố, hình thành thế trận cài xen, bao vây, chia cắt; tập trung ưu tiên lực lượng, phương tiện cho hướng, khu vực mục tiêu chủ yếu; đồng thời, chú trọng lực lượng nghi binh để đánh lạc hướng, căng kéo và phân tán sự đối phó của địch.

Với trận then chốt diễn ra ở địa hình trung du, rừng núi, cần triệt để tận dụng lợi thế của địa hình, nhất là khu vực địa hình có giá trị chiến thuật; kết hợp với sử dụng căn cứ chiến đấu của các làng xã và thế trận khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố để bố trí lực lượng, phương tiện. Trường hợp trận then chốt diễn ra ở địa hình đồng bằng, sông nước, khi bố trí lực lượng, phương tiện, cần dựa vào thế trận làng, xã chiến đấu, các công trình thủy lợi, hệ thống kênh, mương, rừng ngập mặn, gò, đống, v.v. Cùng với đó, cần tăng cường các biện pháp ngụy trang, nghi binh, làm mục tiêu giả, nhất là ngụy trang cho xe tăng, thiết giáp, các loại hỏa lực. Khi đánh trận then chốt tiến công địch ngoài công sự, trạng thái của địch có tính biến động, bất ngờ cao, tình huống diễn biến khẩn trương, phức tạp, nên cần bố trí lực lượng bảo đảm bí mật, bất ngờ ở các khu vực đã dự kiến và chuẩn bị trước, sẵn sàng cơ động đánh địch ở các phương án ngoài dự kiến. Tổ chức bố trí hỏa khí phải phân tán, hỏa lực phải tập trung, tiện cơ động chi viện hiệu quả cho các hướng tiến công, các trận then chốt đánh địch cả trong công sự và ngoài công sự, xử lý linh hoạt, kịp thời các tình huống.

Để giành thắng lợi trận then chốt chiến dịch, người chỉ huy và cơ quan cần thực hiện hiệu quả các biện pháp “lập thế ta đi đôi với phá thế địch”, tập trung ưu thế về lực lượng, phương tiện ngay từ đầu, trên hướng, khu vực mục tiêu chủ yếu, tạo sức mạnh vượt trội, hơn hẳn địch về bộ binh, xe tăng, thiết giáp, pháo binh, phòng không,… nhằm thực hiện các đòn đột kích mạnh, đột phá, đột phá liên tục, phá vỡ thế trận của địch, đánh bại các biện pháp tác chiến của chúng, nhanh chóng tiêu diệt mục tiêu chủ yếu, quan trọng, gây phản ứng dây chuyền, tạo điều kiện cho chiến dịch phát triển. Khi bố trí lực lượng, phương tiện thực hiện trận then chốt chiến dịch, ngoài những yếu tố bí mật, bất ngờ, tập trung trên hướng, khu vực mục tiêu chủ yếu,… người chỉ huy và cơ quan phải chú ý đến yếu tố bảo đảm cho tiện chỉ huy, hiệp đồng và xử trí các tình huống cũng như khả năng phối hợp, hiệp đồng tác chiến với đơn vị bạn và lực lượng vũ trang địa phương trong khu vực phòng thủ.

Ba là, kịp thời điều chỉnh lực lượng trong quá trình tác chiến. Đối tượng tác chiến của ta trong các trận then chốt thường có ưu thế về vũ khí, trang bị, khả năng cơ động,… nên tình huống chiến đấu sẽ diễn biến phức tạp, khẩn trương, tương quan lực lượng giữa ta và địch trên từng khu vực luôn có sự thay đổi, tính chất trận đánh ác liệt, nên việc nắm chắc diễn biến chiến đấu, kịp thời điều chỉnh lực lượng, chuyển hóa thế trận linh hoạt, tạo ra thế và lực mới, đánh bại các biện pháp tác chiến của địch là vấn đề cực kỳ quan trọng.

Để luôn nắm giữ quyền chủ động trong tác chiến, nhất là quyền chủ động trong các trận then chốt chiến dịch, người chỉ huy và cơ quan phải nắm và nhận định chính xác các tình huống, bám sát diễn biến chiến dịch, phân tích, đánh giá tình hình một cách khoa học để điều chỉnh, bổ sung lực lượng, phương tiện, thiết bị chiến trường,... cho phù hợp, nhằm tạo ra thế trận mới có lợi hơn. Cùng với đó, liên tục tạo và nắm chắc thời cơ, đẩy địch ở vào thế bất lợi, sa lầy, suy yếu, dẫn đến thất bại; tập trung lực lượng thực hiện các đòn đánh quyết định, đòn đánh trước tạo thế cho đòn đánh sau, làm cho quân địch luôn bị bất ngờ, dẫn đến lúng túng, bị động đối phó. Đồng thời, tổ chức lực lượng dự bị đủ mạnh, khi sử dụng lực lượng dự bị phải thành lập lực lượng dự bị mới. Ngoài ra, người chỉ huy và cơ quan chiến dịch cần chỉ đạo các đơn vị, lực lượng tham gia đánh trận then chốt tích cực, chủ động phối hợp với lực lượng tại chỗ kịp thời ngăn chặn, bao vây, chia cắt, cô lập từng bộ phận quân địch; có thể sử dụng một bộ phận luồn sâu, kết hợp tổ chức các đội pháo binh chuyên trách đánh hiểm vào các mục tiêu quan trọng, phía sau để căng kéo, phân tán lực lượng địch, làm giảm khả năng chi viện cho lực lượng địch đang bị ta tiến công.

Tổ chức, sử dụng lực lượng đánh trận then chốt trong chiến dịch tiến công là vấn đề cơ bản, quan trọng và rất có thể được vận dụng phổ biến trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, nhất là trong điều kiện môi trường tác chiến, tổ chức biên chế, trang bị, phương pháp tác chiến của ta và địch có sự thay đổi theo hướng hiện đại. Vì vậy, việc tổ chức, sử dụng lực lượng đánh trận then chốt cần tiếp tục được nghiên cứu, bổ sung, phát triển cho phù hợp với điều kiện tác chiến mới.

 

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét