Thợ săn Covid

Chị tôi lại thêm những đêm trắng cùng đồng nghiệp bám phòng xử lý mẫu xét nghiệm, nhiều khi bỏ bữa ăn và nhịn đi vệ sinh. "Khó thở lắm" chị bảo. Gần như ngày nào cũng vậy, mười mấy tiếng trong bộ quần áo bảo hộ kít mít từ đầu đến chân, rồi cả kính bảo hộ và khẩu trang kít mặt trong khi không được bật quạt chứ đừng nói tới điều hòa, "nhỡ Covid lọt ra từ mẫu dương tính nào đó sẽ bay lung tung". Chị gái tôi, bác sĩ lâu năm ở Trung tâm Kiểm soát bệnh tật CDC Hà Nội, đang cùng đồng nghiệp làm việc xuyên đêm để có kết quả xét nghiệm vài chục ngàn mẫu Covid-19 mỗi ngày. Những lúc được về nhà, chị vội vàng khử khuẩn, tắm rửa rồi đổ gục xuống giường. Mắt chị thâm quầng do những đêm thiếu ngủ, mặt hằn vết khẩu trang, da lòng bàn tay nhăn nheo do phải đeo găng cao su suốt ngày và đứng trong "lò xông hơi". Cơ quan chị còn tận dụng cả hành lang để làm việc vì quá tải. Chị kể, nhiều khi bỏ luôn bữa ăn và hạn chế uống nước, bớt đi vệ sinh để kịp làm, đang dở việc mà mỗi lần vệ sinh lại phải lích kích với đống đồ bảo hộ rất phiền. Anh chị có cô con gái duy nhất năm nay thi chuyển lên cấp ba. Bình thường, chị là người kèm cặp con. Nhưng vì đi chống dịch, hơn năm nay, người mẹ đành phó mặc con tự học, tự cơm nước. Nhiều hôm, mẹ vắng nhà, hai bố con úp hai bát mỳ tôm là xong bữa. Chủ nhật, Ngày của mẹ 10/5, cháu tôi nấu một bữa ngon cho cả nhà. Bà mẹ bác sĩ ra khỏi nhà từ sớm, hẹn tối về ăn. Hai bố con chờ mãi bên bữa cơm nguội ngắt. Tủi thân, cháu tôi gọi điện cho mẹ nó. "Đang phát hiện nhiều mẫu dương lắm, tối nay mẹ và các cô chú phải thức xuyên đêm", chị tôi nói vội. Hai bố con ăn bữa cơm "của mẹ" trong lặng lẽ. Hết các chùm ca bệnh tại các điểm nóng ở Hà Nội, chị và đồng nghiệp lại lên đường hỗ trợ Bắc Giang, Bắc Ninh, rồi đến các tỉnh. Nhiều anh chị phải ra ngoài lấy mẫu giữa mùa hè lên tới 39 độ C trong trang phục bảo hộ không hở chỗ nào. Cởi bộ đồ ra là ngồi bệt xuống đất. "Thực sự là mệt lắm, nhưng cố gắng, cứ cố gắng", chị Hoa, đồng nghiệp cùng phòng chị nói, "nếu không, thậm chí có thể bỏ cuộc vì quá sức". Chị tôi và đồng nghiệp được nhiều người gọi là những "thợ săn Covid". Họ phải săn loại virus vô cùng bé nhỏ và khó lường. Chỉ sơ xẩy một chút, chính thợ săn sẽ bị virus quay lại tấn công. Chỉ tính đến 24/5/2021, ít nhất 115 ngàn y bác sỹ trên toàn cầu đã ngã xuống trong trận chiến sinh tử này, theo WHO. Cũng theo tổ chức này, trên 800 bác sỹ đã tử vong trong số hơn 400 ngàn người chết bởi Covid-19 tại Ấn Độ. Các tổ chức đánh giá độc lập cho rằng con số thật có thể cao hơn nhiều. Covid như một đám cháy. Nếu tất cả không dồn sức dập đám cháy nhà hàng xóm, nó có thể lan sang nhà bạn. Chừng nào Việt Nam còn những ca dương tính, chừng đó chị tôi và các y bác sĩ tuyến đầu chưa được về nhà mỗi ngày. Tôi thương chị, chỉ dám nhắn tin hỏi thăm. "Tất nhiên là rất mệt, nhưng các y bác sĩ tại TP HCM đang gian khổ hơn nhiều, hoàn toàn bỏ lại gia đình phía sau chứ đừng nói được về nhà ngủ", chị tôi bảo. Nhiều đồng nghiệp của chị đã xung phong chi viện cho phía Nam. Tỷ lệ tiêm vaccine ở các nước Đông Nam Á còn rất thấp. Tại Việt Nam, tính đến 23/7, số liều vaccine được tiêm mới chiếm khoảng 4,4% dân số. Số người đã tiêm đủ hai mũi chỉ khiêm tốn khoảng 0,3% dân. Chúng ta cần rất nhiều công sức và thời gian nữa để đạt mục tiêu tối thiểu 70% dân số được tiêm chủng để có thể đạt miễn dịch cộng đồng. Công tác xét nghiệm, vì thế, vẫn như một cuộc đại phẫu khối u. Thà làm một lần còn hơn để khối u chuyển sang giai đoạn ác tính, di căn khắp nơi. Chưa bàn tới việc chế độ đãi ngộ hôm nay đã đền bù được phần nào sự hy sinh của nhân viên y tế chống dịch, tôi chỉ chạnh lòng khi biết có những nhân viên y tế tuyến đầu phía Nam thời gian qua vẫn thiếu vũ khí là các trang thiết bị và đồ bảo hộ. Đọc những lời ngắn ngủi họ viết vội trong khi đang điều trị cho bệnh nhân, tôi cảm thấy đắng lòng. Các buổi gia đình tôi họp mặt ăn uống trước khi giãn cách thường không có chị tôi. Chị ăn cơm nguội và tự cách ly ở nhà, dặn mọi người đừng sang nhà chị bởi nguy cơ lây nhiễm. Hai năm trước, chị đã lên kế hoạch về hưu để chăm sóc gia đình. Nhưng từ khi đại dịch đến, chị chẳng nhắc gì đến hai từ "nghỉ hưu" nữa. Cả nhà cũng không ai dám hỏi. Cơn lũ mang tên Covid có thể hạ dòng, nhưng cũng có thể còn dâng cao. Chúng ta hôm nay được ngồi một chỗ đọc bài viết này là nhờ hàng triệu người đang chắn giữ con đê để dịch không nhấn chìm thành phố. Nhưng tất cả nhân viên y tế cũng là con người, cần nghỉ ngơi khi quá sức, có người thân cần quan tâm, tôi mong các mệnh lệnh chống dịch và mỗi chúng ta đừng thờ ơ với những đêm vắng nhà của họ.