“Xâm
lăng văn hóa” thực chất là một hình thức, thủ đoạn trong chiến lược “Diễn biến
hòa bình” của các thế lực thù địch nhằm chống phá cách mạng Việt Nam trên lĩnh
vực tư tưởng, văn hóa; hòng làm lệch chuẩn hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực con
người Việt Nam, dẫn tới nguy cơ làm thay đổi bản chất chế độ, làm mất vai trò
lãnh đạo của Đảng. Hiện nay, âm mưu, thủ đoạn “xâm lăng văn hóa” ngày càng tinh
vi, xảo quyệt và rất nguy hại, đòi hỏi chúng ta phải luôn nêu cao cảnh giác và
tích cực, chủ động đấu tranh phòng, chống.
Nhận diện âm mưu, thủ đoạn “xâm lăng văn hóa”
của các thế lực thù địch hiện nay
Thời gian qua, các thế lực thù địch mở rộng, đẩy mạnh
“xâm lăng văn hóa”, tập trung vào công kích, xuyên tạc, bôi nhọ, tạo ra sự mâu
thuẫn về nhận thức tư tưởng của nhân dân đối với quan điểm, đường lối của Đảng
về xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam; phủ nhận đường lối văn hóa
- văn nghệ của Đảng, thâm độc hơn là nhằm phủ nhận sự lãnh đạo của
Đảng. Bên cạnh đó, ra sức truyền bá các sản phẩm văn hóa ngoại lai, phản nhân
văn, phi văn hóa nhằm kích thích tâm lý, lối sống thực dụng, sa đọa...; làm
lệch chuẩn các giá trị văn hóa, đạo đức nhân ái, nhân văn trong một bộ phận cán
bộ, đảng viên, nhân dân, nhất là đối với thế hệ trẻ… Mục tiêu "xâm
lăng văn hóa" của các thế lực thù địch là tiêm nhiễm làm xói mòn văn hóa
truyền thống của dân tộc, từ đó chuyển dần sang lĩnh vực chính trị, hình thành
ý thức chống đối về chính trị. Có thể khái quát một số phương thức, thủ đoạn
“xâm lăng văn hóa” của các thế lực thù địch trong tình hình hiện nay:
Ở trong nước, các thế lực thù địch
triệt để lợi dụng internet, các phương tiện truyền thông xã hội để kích động tư
tưởng chống đối, lối sống thực dụng, truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy; núp dưới
chiêu bài tự do ngôn luận, tự do sáng tác, quyền thông tin để chống phá; khuếch
trương quá khích các quyền tự do, dân chủ trên lĩnh vực báo chí, xuất bản, văn
hóa, văn nghệ; móc nối với những phần tử bất mãn, chống đối trong nước, lợi
dụng những sơ hở, những điểm còn hạn chế trong quản lý kinh tế, văn hóa, xã
hội, tung ra các tác phẩm báo chí, văn học, nghệ thuật xuyên tạc lịch sử, bóp
méo sự thật, nói xấu, vu cáo chế độ... Thông qua việc phát tán những tư tưởng,
quan điểm sai trái, thù địch, lối sống lai căng vào xã hội, vào cán bộ, đảng
viên và nhân dân, các thế lực thù địch âm mưu từng bước tạo sự “tự diễn biến”,
“tự chuyển hóa” trong nội bộ ta.
“Tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trên lĩnh vực tư tưởng
chính trị, đạo đức, lối sống biểu hiện ở sự hoài nghi, dao động về chính trị,
mất định hướng, khủng hoảng niềm tin, phai nhạt lý tưởng; trỗi dậy chủ nghĩa cá
nhân, cơ hội, thực dụng, thiếu trung thực, thái độ thờ ơ, vô cảm, buông lỏng kỷ
cương, kỷ luật, nói và làm trái với quan điểm, đường lối của Đảng... “Tự
diễn biến”, “tự chuyển hóa” trên lĩnh vực tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối
sống là quá trình diễn ra trong chính nội bộ chúng ta, đồng thời cũng là “sản
phẩm” từ hoạt động tấn công, tác động chuyển hóa từ chiến lược “diễn biến hòa
bình” của các thế lực thù địch.
Ở nước ngoài, các thế lực thù địch ra
sức lôi kéo, thành lập các hội, nhóm văn hóa, văn nghệ phản động để tiến hành
tuyên truyền, bôi nhọ quan điểm, đường lối của Đảng; dùng mọi biện pháp để công
kích chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, xuyên tạc chủ nghĩa yêu nước
Việt Nam; phủ nhận những giá trị văn hóa dựng nước và giữ nước Việt Nam, nhất
là hệ giá trị văn hóa giữ nước trong hai cuộc kháng chiến thần thánh của dân
tộc; đánh đồng giá trị nhân văn, chính nghĩa với phi nghĩa, phản động, làm lẫn
lộn giá trị yêu nước của những chiến sĩ cách mạng với những kẻ phản bội, cướp
nước, bán nước…
Các thế lực thù địch dùng mọi thủ đoạn để kích động, lôi
kéo, lung lạc một bộ phận trí thức, văn nghệ sĩ trong nước; hướng lái
họ đi theo các trào lưu tư tưởng văn hóa phương Tây, đào sâu “tự do, dân
chủ” trong sáng tác, thành lập cái gọi là “Văn đoàn độc lập” để đối trọng với
Hội Nhà văn Việt Nam... Họ còn dùng những tác phẩm văn học, nghệ thuật để tạo
cớ gây áp lực đòi “nhân quyền”, kích động bạo lực và lối sống thực dụng, dung
tục, hòng làm phai mờ những giá trị đạo đức tốt đẹp của văn hóa, con người Việt
Nam.
Trong thời gian gần đây, các thế lực thù địch dùng thủ
đoạn cử người trực tiếp tiếp cận các tầng lớp nhân dân, nhất là giới trí thức,
sinh viên và một số cán bộ, đảng viên có biểu hiện tha hóa, biến chất để tuyên
truyền, lôi kéo tham gia các hoạt động chống đối trên lĩnh vực tư tưởng - văn
hóa. Với mưu đồ phủ nhận tính giai cấp, tính Đảng của văn hóa - văn nghệ, các
thế lực thù địch cổ xúy chủ nghĩa cá nhân và chủ nghĩa cơ hội trong văn
hóa - văn nghệ; hạ bệ những tác phẩm đỉnh cao chứa đựng sâu sắc tính nhân văn,
chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa anh hùng cách mạng... Một bộ phận cán bộ, đảng
viên và người dân đã có biểu hiện nhận thức lệch lạc về các giá trị văn
hóa, đạo đức truyền thống tốt đẹp của dân tộc, chạy theo lối sống phương Tây;
thương mại hóa các hoạt động văn hóa một cách thái quá, đánh mất bản sắc văn
hóa dân tộc...
Một số giải pháp phòng, chống âm mưu, thủ
đoạn “xâm lăng văn hóa”
Một là, tăng cường giáo dục, bồi đắp hệ giá
trị văn hóa, chuẩn mực con người Việt Nam thời kỳ mới.
Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng xác định: “Tăng cường
giáo dục lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc, truyền thống và lịch sử dân tộc, ý
thức trách nhiệm xã hội cho các tầng lớp nhân dân, nhất là thanh niên”(1).
Đây vừa là mục tiêu, vừa là giải pháp hết sức quan trọng để ngăn ngừa tác động
của những âm mưu, thủ đoạn “xâm lăng văn hóa”; tạo “sức đề kháng”, sự “miễn
dịch” trong các tầng lớp nhân dân trước mưu đồ chống phá của các thế lực thù
địch. Cấp ủy, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội các cấp tập trung
lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, nhất là tôn vinh cái
đúng, cái tốt đẹp, tích cực, cao thượng; nhân rộng các giá trị cao đẹp, nhân
ái, nhân văn trong truyền thống văn hóa hàng nghìn năm của dân tộc Việt Nam.
Đẩy mạnh giáo dục nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ
trẻ về hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực con người Việt Nam
thời kỳ mới, đó chính là sự gắn kết chặt chẽ, hài hòa giữa giá trị truyền thống
với giá trị hiện đại; tích cực gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống
với tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa nhân loại; ngăn chặn có hiệu quả sự
xuống cấp về đạo đức, lối sống, đẩy lùi tiêu cực, tệ nạn xã hội trong điều kiện
kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế hiện nay.
Cấp ủy, chính quyền, đoàn thể và các cơ quan chức năng ở
cơ sở cần nghiên cứu, vận dụng linh hoạt các hình thức, biện pháp tuyên truyền,
giáo dục, gắn sát với đặc điểm của từng đối tượng; trong đó, cần đẩy mạnh tuyên
truyền trên các phương tiện thông tin, truyền thông; tuyên truyền, giáo dục
trong các nhà trường, ở từng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Phát huy tốt vai
trò xung kích, sáng tạo của các tổ chức quần chúng trong hoạt động tuyền truyền
giáo dục đoàn viên, hội viên. Kết hợp giữa tuyên truyền, giáo dục với tổ chức
các hình thức hoạt động văn hóa, văn nghệ để định hướng nhận thức tư tưởng một
cách sinh động, hiệu quả trong cán bộ, đảng viên, nhân dân, nhất là thế hệ trẻ.
Hai là, nâng cao hiệu lực, hiệu quả lãnh đạo,
quản lý, điều hành của cấp ủy, chính quyền; phát huy tốt vai trò nêu gương về
văn hóa của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ trì, chủ chốt ở địa phương,
cơ sở.
Trước hết, cấp ủy, chính quyền ở các địa phương, cơ quan,
đơn vị cần quán triệt sâu sắc các quan điểm, chủ trương của Đảng về xây dựng,
phát triển văn hóa, con người Việt Nam thời kỳ mới; tập trung đổi mới mạnh mẽ
nội dung, phương thức lãnh đạo, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước
đối với xây dựng, phát triển văn hóa, con người. Coi trọng công tác kiểm tra,
giám sát; chăm lo đào tạo, phát triển đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, tham
mưu trong lĩnh vực văn hóa, văn nghệ; có cơ chế khuyến khích sự tìm tòi, sáng
tạo trong hoạt động văn học, nghệ thuật, làm phong phú thêm bản sắc văn hóa
Việt Nam; hạn chế các lệch lạc, các biểu hiện chạy theo thị hiếu tầm thường.
Tăng cường quản lý và phát triển các loại hình truyền thông, thông tin, nhất là
trên internet, các phương tiện truyền thông xã hội. Kiên quyết ngăn ngừa, loại
bỏ các sản phẩm, thông tin độc hại, xuyên tạc, phản động, ảnh hưởng xấu đến sự
ổn định chính trị - xã hội, thuần phong mỹ tục…
Phát huy tốt vai trò nêu gương về văn hóa của cán bộ,
đảng viên, nhất là cán bộ chủ trì, chủ chốt các cấp có tác dụng lan tỏa rất lớn
trong giáo dục, định hướng giá trị văn hóa cho cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Trong những năm qua, Đảng ta đã ban hành nhiều quy định về trách nhiệm nêu
gương của cán bộ, đảng viên: Quy định số 101-QÐ/TW, ngày 7-6-2012, của Ban Bí
thư, về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo
chủ chốt các cấp; Quy định số 55-QĐ/TW, ngày 19-12-2016, của Ban Chấp hành
Trung ương, về một số việc cần làm ngay để tăng cường vai trò nêu gương của cán
bộ, đảng viên; Quy định số 08-QĐ/TW, ngày 25-10-2018, của Ban Chấp hành Trung
ương Đảng khóa XII, quy định trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước
hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung
ương. Quán triệt quan điểm của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh, mỗi cán bộ,
đảng viên, mà trước hết là cán bộ chủ trì, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền,
đoàn thể ở địa phương, cơ sở phải là những tấm gương sáng về trí tuệ, đạo đức,
lối sống, phong cách và tinh thần trách nhiệm đối với tập thể, tạo sự lan tỏa
các giá trị văn hóa cao đẹp đến các tầng lớp nhân dân.
Ba là, đẩy mạnh xây dựng môi trường văn hóa
lành mạnh ở các địa phương, cơ sở.
Môi trường văn hóa ở các địa phương, cơ quan, đơn vị cơ
sở có vai trò hết sức quan trọng, là môi trường xã hội trực tiếp hình thành,
nuôi dưỡng, phát triển, hoàn thiện nhân cách của cán bộ, đảng viên, quần chúng
nhân dân. Chăm lo xây dựng môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, phong
phú là giải pháp hữu hiệu để ngăn ngừa, làm thất bại âm mưu, thủ đoạn “xâm
lăng văn hóa” của các thế lực thù địch.
Xây dựng môi trường văn hóa ở địa phương, cơ quan, đơn
vị hiện nay cần phải đồng bộ, toàn diện, bao gồm hệ thống các giá trị văn
hóa, các quan hệ văn hóa, hoạt động văn hóa và thiết chế, cảnh quan văn hóa.
Chăm lo xây dựng văn hóa từ trong các tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể đến
văn hóa, nhân cách của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Tập trung xây dựng đời
sống văn hóa của các tầng lớp nhân dân, “cải thiện điều kiện hưởng thụ văn hóa
của nhân dân…; bảo đảm công bằng về cơ hội và thụ hưởng văn hóa. Khắc phục sự
chênh lệch về trình độ phát triển và đời sống văn hóa giữa các vùng, miền, các
giai tầng xã hội, đặc biệt quan tâm đến vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào các
dân tộc thiểu số, các khu công nghiệp…”(2). Chăm lo xây dựng các
quan hệ văn hóa lành mạnh, văn minh, tiến bộ trong từng địa phương, cơ quan,
đơn vị, nhà trường, doanh nghiệp và trong mỗi gia đình…; khắc phục sự xuống cấp
về đạo đức trong các quan hệ văn hóa, nhất là trong giới trẻ hiện nay. Xây dựng
cảnh quan văn hóa hài hòa, thân thiện, văn minh; tổ chức các hoạt động văn hóa
đa dạng, phong phú, tạo ra ở mỗi địa phương, cơ quan, đơn vị một không gian văn
hóa lành mạnh, tiến bộ, để ngăn chặn sự nảy sinh những biểu hiện phản văn hóa.
Bốn là, gắn kết chặt chẽ giữa “xây” và
“chống”; giữa gìn giữ, bồi đắp hệ giá trị văn hóa, chuẩn mực con người thời kỳ
mới với kiên quyết đấu tranh ngăn ngừa, lọc bỏ những biểu hiện phản giá trị văn
hóa.
Kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống” vừa là yêu cầu
khách quan, vừa là giải pháp hữu hiệu trong phòng, chống âm mưu, thủ đoạn “xâm
lăng văn hóa” của các thế lực thù địch hiện nay. Những tác động tiêu cực từ mặt
trái nền kinh tế thị trường, xu thế toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế và mưu đồ
chống phá trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa của các thế lực thù địch đã và đang
làm nảy sinh ngày càng gia tăng những biểu hiện phi văn hóa, phản giá trị, suy
thoái, tệ nạn, tiêu cực... Kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống” nhằm lấy
“xây” để “chống”, lấy “cái đẹp” để “dẹp cái xấu” và lấy “chống” để “xây”, kiên
quyết “nhổ cỏ dại” để “hái mùa vàng”.
Trong tình hình mới, cấp ủy, chính quyền các cấp cần coi
trọng giáo dục, gìn giữ, bồi đắp và phát huy những giá trị văn hóa truyền
thống, thể hiện bản sắc giá trị của mình; đồng thời, tiếp thu những tinh hoa
văn hóa nhân loại, để có những giá trị văn hóa mới, mang tính tiên tiến, văn
minh, phù hợp với xu thế phát triển của thời đại. Kiên quyết đấu tranh ngăn
ngừa, lọc bỏ những biểu hiện phản giá trị văn hóa, nhất là những biểu hiện suy
thoái về tư tưởng chính trị, sự xuống cấp về đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”,
“tự chuyển hóa” trong nội bộ; phê phán và ngăn chặn các biểu hiện tiêu cực, mê
tín, dị đoan; đẩy lùi bệnh quan liêu, bè phái, mất đoàn kết, chủ nghĩa cơ hội
và thực dụng; các hành vi vi phạm pháp luật ở địa phương, cơ quan, đơn vị. Phối
hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành, phát huy sức mạnh tổng hợp của các lực
lượng trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, nhất là vai trò của cơ quan chức năng,
các ban chỉ đạo 35, lực lượng nòng cốt đấu tranh phản bác các quan điểm sai
trái, thù địch trên không gian mạng. Đây là việc làm thường xuyên, lâu dài,
được tiến hành một cách bền bỉ, kiên trì trên mọi lĩnh vực, hoạt động, tổ chức,
lực lượng và trong mỗi con người. Trong đó, cần kết hợp chặt chẽ giữa khơi dậy
và phát huy vai trò nêu gương về văn hóa của cán bộ, đảng viên với tăng cường
quản lý, điều hành, thanh tra, kiểm tra xử lý các vi phạm./.
--------------------
(1) Văn
kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự
thật, Hà Nội, 2021, t. I, tr. 143
(2) Văn
kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Sđd, t. I, tr.
144
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét