SÁP NHẬP TỈNH MỞ RỘNG KHÔNG GIAN PHÁT TRIỂN: TẦM NHÌN CHIẾN LƯỢC CHO KỶ NGUYÊN MỚI

 Theo Bộ trưởng Nội vụ, định hướng trong sắp xếp lại các đơn vị hành chính là chuẩn bị cho sự phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới, với mục tiêu mở rộng không gian, tạo động lực phát triển.

Ngay sau khi cả nước cơ bản hoàn thành việc sắp xếp, tinh gọn các ban Đảng, bộ máy của Quốc hội, Chính phủ, MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương, hệ thống chính trị lại gấp rút "vừa chạy vừa xếp hàng" trong công cuộc sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các địa phương.

Kết luận số 126 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về một số nội dung tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị năm 2025, ban hành nửa cuối tháng 2, đã nêu rõ yêu cầu về việc nghiên cứu sắp xếp bỏ cấp hành chính trung gian (cấp huyện); tiếp tục sắp xếp cấp xã phù hợp với mô hình tổ chức mới; sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Ngay sau đó, Bộ Chính trị, Ban Bí thư tiếp tục ban hành Kết luận số 127 về triển khai nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị với chủ trương sáp nhập tỉnh, xã và bỏ cấp huyện.

Đối với cấp tỉnh, Bộ Chính trị, Ban Bí thư cho rằng ngoài căn cứ về quy mô dân số, diện tích, cần nghiên cứu kỹ quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch địa phương, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, phát triển ngành.

Yếu tố cần tính đến nữa là việc mở rộng không gian phát triển, phát huy lợi thế so sánh, đáp ứng yêu cầu phát triển đối với từng địa phương và yêu cầu, định hướng phát triển của giai đoạn mới... làm cơ sở, căn cứ khoa học trong sắp xếp.

Bộ Chính trị yêu cầu hoàn thiện đề án này trước ngày 27/3 và tiếp thu ý kiến để tiếp tục trình Trung ương trước 7/4.

Chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính các cấp đã được đặt ra từ năm 2017, tại Nghị quyết 18 của Trung ương khóa XII về một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Nghị quyết 18 khi đó nêu rõ nhiệm vụ "Từng bước sắp xếp, kiện toàn, tổ chức lại đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã chưa đủ tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật; khuyến khích sáp nhập, tăng quy mô các đơn vị hành chính các cấp ở những nơi có đủ điều kiện để nâng cao năng lực quản lý, điều hành và tăng cường các nguồn lực của địa phương".

Tiếp đó, Nghị quyết 27 của Trung ương khóa XIII về tiếp tục xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới một lần nữa đề cập việc "tiếp tục sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã; nghiên cứu thí điểm sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh phù hợp với quy hoạch tổng thể các đơn vị hành chính của quốc gia và từng địa phương".

Thực hiện chủ trương này, từ năm 2017 đến nay, cả nước đã tiến hành 2 đợt sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã (2019-2021 và 2023-2025). Kết quả sau sắp xếp, số đơn vị hành chính cấp huyện giảm từ 713 xuống còn 696; số đơn vị hành chính cấp xã giảm từ 11.162 xuống 10.035.

Tại cuộc họp giao ban đầu tháng 3, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà quán triệt việc triển khai nội dung về sắp xếp đơn vị hành chính và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương cần bảo đảm thận trọng, kỹ lưỡng, chất lượng.

Bộ trưởng nhấn mạnh định hướng của Bộ Chính trị trong việc sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị hành chính là để chuẩn bị cho sự phát triển của đất nước trong kỳ nguyên mới, với mục tiêu mở rộng không gian, tạo động lực phát triển, đảm bảo sự ổn định lâu dài của đất nước.

"Sắp xếp đơn vị hành chính không phải là sự thay đổi ngắn hạn để vài chục năm phải điều chỉnh mà mở rộng không gian để phát triển ổn định trăm năm, có tính chất chiến lược dài hạn, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới", Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nói.

Chủ trì các cuộc họp của Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ về Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp gần đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết đây là chủ trương được nhân dân đồng tình và đánh giá cao.

Chủ trương này, theo ông, phù hợp tình hình mới và khả năng quản lý hiện nay khi điều kiện hạ tầng giao thông, hạ tầng số được cải thiện mạnh mẽ.

Đặc biệt, việc tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp sẽ tạo không gian phát triển mới, phát huy tối đa tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của từng địa phương.

Đảng ủy Chính phủ cũng thống nhất dự kiến trình cấp có thẩm quyền phương án sau khi sắp xếp sẽ giảm khoảng 50% số đơn vị hành chính cấp tỉnh và giảm khoảng 60-70% đơn vị hành chính cấp cơ sở so với hiện nay.

Thủ tướng yêu cầu việc sắp xếp đơn vị hành chính ngoài tiêu chí về diện tích tự nhiên, quy mô dân số, cần xem xét các tiêu chí về lịch sử, truyền thống, văn hóa, dân tộc, điều kiện địa lý, trình độ phát triển kinh tế - xã hội, hạ tầng.…/.