MISTEN - Theo đài RFA, ngày 7/6, tại Kỳ họp thứ 3 Quốc hội Khoá XV, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, các đại biểu Quốc hội luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm để có một phiên chất vấn, trả lời chất vấn thực chất, hiệu quả. Theo ông Vương Đình Huệ, phải tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của Quốc hội, hoạt động giám sát của Quốc hội và hoạt động chất vấn, trả lời chất vấn… để đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu, nguyện vọng của nhân dân và cử tri.
Sử
gia Dương Trung Quốc, nguyên đại biểu Quốc hội, giải thích về công việc chất
vấn tại Quốc hội Việt Nam:
“Đối
với Việt Nam, chất vấn là một hình thức giám sát tối cao nhất. Từ lâu, Việt Nam
đã cho phép truyền hình trực tiếp nên hiệu ứng rất mạnh trong xã hội. Chất vấn
bao giờ cũng có người hỏi, người đáp, đó là cơ hội để cho người dân đánh giá
không chỉ các vị bộ trưởng hay các vị quan chức… mà họ đánh giá luôn cả đại
biểu nêu vấn đề… Sinh hoạt này bây giờ đã đi vào đời sống để người dân theo
dõi. Qua những ý kiến trao đổi trên báo chí và các phương tiện thông tin đại
chúng thì các phiên chất vấn cũng tạo nên sự giám sát rất chặt chẽ hay nói cách
khác là tạo áp lực cho sinh hoạt này”.
Ông
Dương Trung Quốc cho biết thêm, hoạt động chất vấn diễn ra khi cuộc đấu tranh
chống tham nhũng tại Việt Nam đang quyết liệt, như việc Bộ trưởng Y tế và Chủ
tịch Hà Nội liên quan đến Việt Á… Có thể nói các phiên chất vấn đã thoả mãn
lòng dân. Nhưng mặt khác, theo ông Dương Trung Quốc, việc này cũng đặt ra hàng
loạt vấn đề về đội ngũ quan chức của Việt Nam. Cũng có thể nói rằng một điểm
yếu của Quốc hội Việt Nam là tính chuyên nghiệp không cao. Do cơ chế tổ chức,
có người có năng lực, nhưng chưa phát huy hết thì đã hết nhiệm kỳ. Việc đó ai
cũng nhìn thấy, nhưng chưa được khắc phục một cách căn bản.
Dư
luận trên mạng xã hội cũng cho rằng, các cuộc chất vấn gần đây đã hơn hẳn những
lần trước bởi tính chất thời sự. Người trả lời chất vấn cũng tỏ ra có thiện chí
và không tránh né. Tuy nhiên, nhà nghiên cứu Đinh Kim Phúc cho rằng:
“Tôi
thấy Đảng và nhà nước có một công thức là chất vấn để làm rõ hơn sự điều hành
của chính phủ, để rút kinh nghiệm cùng nhau bắt tay xây dựng chứ không phải
chất vấn để tìm ra khuyết điểm của từng Bộ trưởng hoặc thành viên Chính phủ để
cách chức. Điều này hoàn toàn khác với các nước phương Tây. Nếu cử tri theo dõi
những buổi chất vấn thì thấy có những vấn đề ‘nóng’ của đất nước được nêu trên
diễn đàn Quốc hội”.
Theo
ông Đinh Kim Phúc, đó là một tín hiệu rất tốt so với 20 - 30 năm trước. Khi trả
lời chất vấn có những vấn đề được rõ hơn, nhưng cũng có những vấn đề không làm
rõ được. Ông Đinh Kim Phúc giải thích:
“Những
vấn đề nóng đã được đặt trên diễn đàn Quốc hội, dù bộ trưởng có trả lời được
hay không cũng là một tín hiệu tốt để cho thấy sự bức xúc của cử tri đối với
các vấn đề chính phủ làm chưa được, hay những quyết định của từng bộ trưởng, để
cho người dân đánh giá… Đó là một ưu điểm, không thể đòi hỏi hơn được nữa”.
Quốc
hội là nơi hoạt động lập pháp, giám sát các hoạt động hành pháp và tư pháp...
trong việc thực hiện các nghị quyết do Quốc hội đề ra. Ngoài ra, Quốc hội còn
là nơi đề xuất, thảo luận các vấn đề mang tầm vĩ mô về kinh tế - xã hội, quốc
kế dân sinh... Nói như thế để thấy rằng, các đại biểu khi họp Quốc hội không
được sa vào bàn luận những tiểu tiết hay quá cụ thể vì những công việc này sẽ
do chính phủ quy định cụ thể theo đặc thù từng ngành. Nhà Nghiên cứu Đinh Kim
Phúc nhận định:
“Chúng
ta cũng thấy rõ rằng, gần 500 đại biểu Quốc hội có trình độ khác nhau, nhận
thức khác nhau, tiếp cận một vấn đề cũng khác nhau. Do đó, có những câu hỏi rất
chất lượng đi vào việc quốc gia đại sự, quốc kế dân sinh… Rõ ràng trong thời
gian qua có đại biểu Trương Trọng Nghĩa, hay sử gia Dương Trung Quốc, trước đây
là Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết… Họ có những câu hỏi đi vào trọng tâm của vấn đề,
chứ không phải những câu hỏi minh họa cho các bộ trưởng trả lời. Có những câu
hỏi hết sức nhỏ, không đi vào đúng lĩnh vực Quốc hội mà chỉ ở cấp phường, xã
hoặc quận, huyện…”.
Theo
ông Đinh Kim Phúc, hạn chế đó là do cơ cấu đại biểu Quốc hội phải có đủ thành
phần đại diện như công nhân, nông dân, trí thức… Trong khi Mặt trận Tổ quốc đã
có đại diện của tất cả thành phần rồi, Quốc hội cần nâng cao chất lượng của đại
biểu. Ông nhấn mạnh:
“Đại
biểu Quốc hội hiện nay phải là những thành phần tinh túy nhất, đại diện cho
tiếng nói của cử tri, bàn những vấn đề quốc gia đại sự… chứ không phải những
vấn đề ở quận mình, ở tỉnh mình cũng đem lên diễn đàn quốc hội thì rất mất thời
gian và cũng không giải quyết được”.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét