“NGOẠI GIAO CÂY TRE” VÀ BÀI HỌC CHO NAM BÁN CẦU

 

Giữa thời đại các cường quốc Hoa Kỳ, Trung Quốc và Nga tranh giành quyền bá chủ địa chính trị, Việt Nam nổi lên như một hình mẫu đáng ngưỡng mộ với chiến lược "ngoại giao cây tre" - vững chắc nhưng linh hoạt. Chỉ trong vòng 3 tháng (6-9/2024), lãnh đạo Việt Nam đã khéo léo hợp tác với cả Nga, Ấn Độ và Trung Quốc, đồng thời vẫn thu về hàng tỷ đô la đầu tư từ phương Tây.

Việt Nam đã đạt được điều mà nhiều quốc gia Nam Bán cầu chỉ dám mơ ước: cân bằng lợi ích giữa các siêu cường mà không bị chỉ trích hay trừng phạt. Điều đó được thể hiện rõ ràng ở 3 khía cạnh:

1. Nghệ thuật thu hút đầu tư cơ sở hạ tầng:

Việt Nam đã tạo ra một "cuộc đua" đầu tư hạ tầng giữa các cường quốc, khéo léo tận dụng vị thế địa chính trị của mình. Khi Trung Quốc đưa ra Sáng kiến Vành đai và Con đường, Việt Nam không vội vàng "về một phe" mà khôn khéo mở rộng cửa cho Nhật Bản, Hàn Quốc cùng tham gia. Gần đây nhất, việc Tập đoàn Adani của Ấn Độ đầu tư vào cảng Đà Nẵng là một nước cờ cao tay - vừa có thêm đối tác chiến lược, vừa tạo thế cân bằng mới. Kết quả? Việt Nam có được cơ sở hạ tầng hiện đại với chi phí tối ưu, đồng thời tăng cường quan hệ với nhiều đối tác quan trọng.

2. Bàn cờ công nghệ tiên tiến:

Trong cuộc đua công nghệ Mỹ-Trung, Việt Nam đã biến mình thành cầu nối không thể thiếu. VinFast là ví dụ điển hình - vừa hợp tác với nhà sản xuất pin Trung Quốc để tối ưu chi phí, vừa đủ tiêu chuẩn để cạnh tranh ở thị trường Mỹ và châu Âu. Đồng thời, Việt Nam cũng khéo léo thu hút các gã khổng lồ công nghệ như Intel và Nvidia bằng chính sách ưu đãi đặc biệt. Chiến lược này không chỉ giúp Việt Nam tiếp cận công nghệ tiên tiến mà còn đặt mình vào vị trí then chốt trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

3. Làm chủ cuộc chơi chính trị:

Việt Nam thể hiện bản lĩnh hiếm có khi vừa giữ quan hệ tốt với phương Tây, vừa không xa rời các đối tác truyền thống. Khi xử lý vụ Đại học Fulbright, Việt Nam thể hiện rõ: sẵn sàng hợp tác nhưng phải đảm bảo độc lập, chủ quyền. Dù đối mặt với một số hạn chế công nghệ từ Mỹ do quan hệ với Trung Quốc, Việt Nam vẫn kiên trì con đường cân bằng. Tại các diễn đàn quốc tế, lập trường trung lập về các vấn đề như Gaza hay Ukraine đã giúp Việt Nam vừa giữ được tiếng nói riêng, vừa không đánh mất cơ hội hợp tác với bất kỳ bên nào.

Việt Nam đã chứng minh: trong thế giới đầy biến động, sự khôn khéo và kiên định có thể biến một quốc gia vừa và nhỏ thành một đối tác được các cường quốc tôn trọng và coi trọng. Như chuyên gia Akhil Ramesh trên Japan Times nhận định: Nếu duy trì được sự cân bằng này cùng tốc độ tăng trưởng GDP cao, Việt Nam có thể trở thành người chiến thắng về mặt địa chính trị trong thế kỷ 21, là tấm gương cho các quốc gia Nam Bán cầu noi theo./.