Một
là, thực hành dân chủ trong Đảng và trong xã hội đều
phải hướng tới vì lợi ích và hạnh phúc của nhân dân, là cơ sở để hình thành
những giá trị cốt lõi của chủ nghĩa xã hội Việt Nam.
Đảng
lãnh đạo Nhà nước thể chế hóa quan điểm, đường lối của Đảng thành chính sách,
pháp luật, tổ chức quản lý, điều hành xã hội để hiện thực đường lối chính trị
của Đảng, hành động vì quyền lợi của nhân dân, điều gì có lợi cho dân phải cố
gắng làm, điều gì có hại cho dân phải hết sức tránh, chăm lo phát triển, bồi
dưỡng và tiết kiệm sức dân, như lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Mọi đường lối
của Đảng, chính sách, pháp luật và hoạt động của Nhà nước đều vì lợi ích
của nhân dân, lấy hạnh phúc của nhân dân làm mục tiêu phấn đấu. Đây là
điểm chung, thống nhất đối với cả thực hành dân chủ trong Đảng và trong xã hội, là
luận điểm quan trọng, xuyên suốt của Đảng trong lãnh đạo sự nghiệp xây dựng chủ
nghĩa xã hội ở nước ta; bởi lẽ, không có dân chủ thì chắc chắn là sẽ không
có chủ nghĩa xã hội.
Thấm
nhuần và thực hiện tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ, nền dân chủ ở nước ta vừa
mang bản chất tiến bộ của dân chủ xã hội chủ nghĩa, vừa kế thừa những giá trị
mang tính phổ quát của nhân loại trong lịch sử, đồng thời không ngừng gia tăng
thêm những giá trị mới; qua đó, dân chủ trở thành giá trị phổ biến của xã hội,
thâm nhập vào mọi quan hệ chính trị - xã hội, mọi lĩnh vực của đời sống xã hội,
tạo ra ngày càng nhiều hơn, đầy đủ hơn những điều kiện cho sự giải phóng mọi
năng lực, tiềm năng sáng tạo vô tận của con người. Chính vì nhận thức được ngày
càng sâu sắc vai trò đó của dân chủ, nhất là trong mối quan hệ biện chứng với
công bằng, nên Đảng ta đã xác định và đưa dân chủ trở thành một trong
những thành tố quan trọng, mang giá trị cốt lõi trong hệ mục tiêu của
chủ nghĩa xã hội Việt Nam: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng,
văn minh.
Hai
là, gắn quá trình tăng cường thực hành dân chủ trong
Đảng và trong xã hội với công cuộc xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã
hội chủ nghĩa; phát huy cao độ vai trò của Nhà nước và cả hệ thống chính trị,
đặc biệt là thúc đẩy hơn nữa vai trò, trách nhiệm của mỗi công dân trong thực
hành dân chủ.
Chủ
tịch Hồ Chí Minh đặc biệt nhấn mạnh đến vai trò của Nhà nước trong thực hành
dân chủ: “Để thực hiện tốt nhiệm vụ cách mạng, Nhà nước ta phải phát triển
quyền dân chủ và sinh hoạt chính trị của toàn dân, để phát huy tính tích cực và
sức sáng tạo của nhân dân, làm cho mọi người công dân Việt Nam thực sự tham gia
quản lý công việc Nhà nước, ra sức xây dựng chủ nghĩa xã hội”. Điều kiện có
tính quyết định nhất để xây dựng, hoàn thiện nền dân chủ xã hội chủ nghĩa là
Đảng phải lãnh đạo, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các cơ quan nhà
nước, bảo đảm Nhà nước ta thực sự là nhà nước của dân, do dân, vì dân, phấn đấu
xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Dân chủ trong
Đảng quyết định dân chủ trong tổ chức hoạt động của Nhà nước, gắn liền với quá
trình thực hành dân chủ trong xã hội. Bởi lẽ, trong các cơ quan nhà
nước có tổ chức đảng thì cán bộ chủ chốt đều là đảng viên. Do vậy, Đảng phải
thông qua bộ máy nhà nước, lãnh đạo Nhà nước thể chế hóa các chủ trương, đường
lối thành các chính sách, quy định, pháp luật; tăng cường quản lý, giám sát đội
ngũ cán bộ, công chức trong thực thi nhiệm vụ, bảo đảm quyền làm chủ của nhân
dân. Văn kiện Đại hội XIII của Đảng nhấn mạnh: “Đảng và Nhà nước ban hành đường
lối, chủ trương, chính sách, pháp luật tạo nền tảng chính trị, pháp lý, tôn
trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền làm chủ của nhân dân. Đề cao vai trò chủ thể, vị
trí trung tâm của nhân dân trong chiến lược phát triển đất nước, trong toàn bộ
quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Điều 28 Hiến pháp năm 2013 ghi
nhận: 1. Công dân có quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội, tham gia thảo
luận và kiến nghị với cơ quan nhà nước về các vấn đề của cơ sở, địa phương và
cả nước; 2. Nhà nước tạo điều kiện để công dân tham gia quản lý nhà nước và xã
hội; công khai, minh bạch trong việc tiếp nhận, phản hồi ý kiến, kiến nghị của
công dân.
Ba
là, thực hành dân chủ trong Đảng và trong xã hội đều
phải gắn với tăng cường kỷ luật, kỷ cương; giữ nghiêm kỷ luật Đảng và bảo đảm
kỷ cương xã hội.
Trong
tư tưởng Hồ Chí Minh, “dân chủ” luôn phải gắn với “kỷ cương”, thực hành
dân chủ trong Đảng phải đi đôi với tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong mọi hoạt
động của Đảng; vì vậy, Người cũng thẳng thắn chỉ rõ “căn bệnh” dân chủ tùy
tiện, dân chủ quá trớn, dẫn tới coi thường kỷ luật đảng ở một số cán bộ, đảng
viên: “Ở trong Đảng thì không thực hiện chế độ dân chủ tập
trung, không tuân theo nguyên tắc tập thể lãnh đạo. Phớt lờ kỷ luật và chính
sách của Đảng và của Chính phủ. Khinh rẻ ý kiến của cấp dưới. Xem thường chỉ
thị của cấp trên. Không muốn chịu kiểm tra, không muốn nghe phê bình”. Kế thừa
tư tưởng này, Đại hội XIII của Đảng đã nhấn mạnh và yêu cầu thực hành dân chủ
trong Đảng phải “gắn liền với tăng cường kỷ luật, kỷ cương của Đảng”.
Chủ
tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ, một xã hội không thể ổn định và phát triển nếu thiếu
pháp luật và sự tuân thủ pháp luật của công dân; theo đó, thực hành dân
chủ trong xã hội cũng không thể tách rời với quá trình tăng cường kỷ cương xã
hội. Theo Người, xã hội dân chủ là một xã hội có trật tự, kỷ cương, bảo đảm
cho mọi người cùng có quyền tự do, dân chủ như nhau. Do đó, thời gian qua, Đảng
ta đã ban hành nhiều chủ trương, giải pháp để phát huy dân chủ và thực hành dân
chủ gắn với tăng cường pháp chế, bảo đảm kỷ cương xã hội; yêu cầu “xử lý kịp thời,
nghiêm minh những tổ chức, cá nhân lợi dụng dân chủ, gây rối nội bộ, làm mất ổn
định chính trị - xã hội hoặc vi phạm dân chủ, làm phương hại đến quyền làm chủ
của nhân dân”. Qua tổng kết thực tiễn và nghiên cứu lý luận 35 năm đổi mới, Văn
kiện Đại hội XIII của Đảng đã xác định: Thực hành dân chủ và tăng cường pháp
chế, bảo đảm kỷ cương xã hội là mối quan hệ lớn thứ mười trong các mối quan hệ
lớn, cần được chú trọng nắm vững và xử lý tốt trong định hướng phát triển đất
nước giai đoạn 2021 - 2030 và các giai đoạn tiếp theo.
Bốn
là, gắn kết chặt chẽ, xử lý hài hòa, hợp lý mối quan hệ
giữa thực hành dân chủ trong Đảng và trong xã hội là nhằm hướng tới, tạo ra
động lực mạnh mẽ cho sự nghiệp xây dựng, hoàn thiện nền dân chủ xã hội chủ
nghĩa để phát triển đất nước trong điều kiện mới.
Chủ
tịch Hồ Chí Minh khẳng định, nước ta là một nước dân chủ và đó là nền
dân chủ mới, cần có quá trình phát triển, hoàn thiện lâu dài để đi lên chủ
nghĩa xã hội. Kế thừa và kiên định vận dụng sáng tạo những luận điểm cốt lõi
của tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ và thực hành dân chủ trong điều kiện mới;
nhận thức rõ vai trò của dân chủ xã hội chủ nghĩa, đẩy mạnh thực hành dân
chủ, Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã
hội (bổ sung, phát triển năm 2011) khẳng định: Dân chủ xã
hội chủ nghĩa là bản chất của chế độ ta, vừa là mục tiêu, vừa là động
lực của sự phát triển đất nước. Xây dựng và từng bước hoàn thiện nền dân chủ xã
hội chủ nghĩa, bảo đảm dân chủ được thực hiện trong thực tiễn cuộc sống ở mỗi
cấp và tất cả các lĩnh vực. Dân chủ gắn liền với kỷ luật, kỷ cương và phải được
thể chế hóa bằng pháp luật, được pháp luật bảo đảm.
Đảng
ta không chỉ xác định vai trò, vị thế chủ thể mọi quyền lực nhà nước
của nhân dân, mà còn khẳng định bản chất của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa là
phải làm cho nhân dân được hưởng quyền làm chủ, có đủ năng lực làm
chủ trên thực tế và khi đó, dân chủ trở thành động lực để xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc, phát triển đất nước nhanh, bền vững. Theo đó, Văn kiện
Đại hội XIII của Đảng nhấn mạnh quan điểm phải thật sự tin tưởng, tôn trọng và
phát huy quyền làm chủ của nhân dân, kiên trì thực hiện phương châm “Dân
biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”.
Trước
tình hình thế giới và trong nước biến động nhanh và khó lường như hiện nay,
việc kiên định vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ, kết hợp chặt
chẽ giữa thực hành dân chủ trong Đảng và trong xã hội, phát huy mạnh mẽ nền dân
chủ xã hội chủ nghĩa sẽ tạo ra động lực to lớn thúc đẩy đất
nước phát triển nhanh, bền vững, hướng tới mục tiêu đưa nước ta trở thành nước
phát triển, thu nhập cao vào giữa thế kỷ XXI, hiện thực hóa khát vọng phát
triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.
HAIVAN
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét