Ý NGHĨA TO LỚN CỦA TỔNG TUYỂN CỬ ĐẦU TIÊN

    Tổng tuyển cử ngày 6-1-1946 là một sự kiện lịch sử trọng đại. Nó mở đầu cho một quá trình xây dựng chế độ dân chủ mới. Đó cũng chính là sự khởi đầu và phát triển của Quốc hội, một thiết chế dân chủ, thiết chế trụ cột trong Nhà nước pháp quyền của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Thành công của cuộc Tổng tuyển cử đã và đang để lại những bài học kinh nghiệm quý báu có thể vận dụng trong việc hoàn thiện chế độ bầu cử hiện nay.

    Thứ nhất, Tổng tuyển cử để xây dựng chính quyền của dân, do dân, vì dân. Ý nghĩa trực tiếp của Tổng tuyển cử, sau này gọi là bầu cử Quốc hội theo nhiệm kỳ, là để lập ra cơ quan đại biểu, đại diện quyền lực Nhà nước của nhân dân, từ đó lập ra các cơ quan Nhà nước khác để hình thành bộ máy Nhà nước thống nhất, phân công, phân nhiệm thực thi quyền lực. Tổng tuyển cử, bầu cử Quốc hội còn là dịp để thực thi quyền giám sát bộ máy Nhà nước, thay thế những đại diện không còn được tín nhiệm. Tổng tuyển cử là dịp rất long trọng, phải  được tổ chức đặc biệt, không giống như mọi cuộc bầu cử nào khác.

    Thứ hai, tin tưởng, phát huy tinh thần làm chủ của nhân dân trong công cuộc kiến quốc, lôi cuốn nhân dân tham gia công việc Nhà nước, kể cả người ứng cử lẫn người đi bầu. Cần kiên quyết chống thái độ không tin tưởng, coi thường nhân dân.

    Thứ ba, bảo đảm quyền tự do bầu cử với những quy định linh động, sáng tạo. Tổng tuyển cử đã thể hiện và bảo đảm thực hiện các nguyên tắc bầu cử tiến bộ, tạo mọi điều kiện để nhân dân thực hiện quyền của mình, tham gia bầu cử đông đủ, thể hiện quyền lợi và nghĩa vụ của công dân trong việc xây dựng chính quyền nhân dân. Những nguyên tắc tiến bộ về bầu cử, ứng cử được áp dụng tại cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên như: Không phân biệt trai, gái, giàu nghèo, dân tộc, tôn giáo; bầu cử theo nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín… đã được khẳng định trong Hiến pháp, được thể chế hóa trong Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội sau này. Đây là thành tựu của quá trình đấu tranh cách mạng không ngừng, quá trình giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước; là sức mạnh đoàn kết toàn dân, phát huy dân chủ, trí tuệ của nhân dân xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

    Thứ tư, bảo đảm quyền vận động bầu cử dân chủ và thực chất. Cơ chế vận động bầu cử hiện đã có, tuy nhiên so với vận động trong Tổng tuyển cử 1946 không được rộng rãi và phong phú bằng. Theo quy định hiện hành, người ứng cử có tên trong danh sách ứng cử đã công bố được thực hiện quyền vận động bầu cử thông qua việc gặp gỡ, tiếp xúc với cử tri hoặc thông qua các phương tiện thông tin đại chúng để báo cáo với cử tri dự kiến việc thực hiện trách nhiệm của người đại biểu nếu được bầu. Người ứng cử đại biểu địa phương nào thì thực hiện quyền vận động ở địa phương đó; Ban thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp tổ chức các cuộc gặp gỡ, tiếp xúc cử tri ở cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi người ứng cử công tác; người ứng cử trả lời phỏng vấn trên báo chí, phát thanh truyền hình; các cơ quan, tổ chức, báo chí tạo điều kiện cho việc vận động bầu cử. Kinh phí vận động bầu cử lấy từ nguồn kinh phí phục vụ công tác bầu cử. Việc vận động bầu cử phải kết thúc trước khi bắt đầu cuộc bỏ phiếu hai mươi bốn giờ. Không được tuyên truyền vận động bầu cử tại nơi bỏ phiếu.

-         St-