Nhân cách văn hóa và danh hiệu Bộ đội Cụ Hồ hội tụ các giá trị chân, thiện, mỹ

 

Chân, thiện, mỹ là giá trị quan trọng trong hệ giá trị của cá nhân cũng như quốc gia, dân tộc; là giá trị phổ quát lý tưởng của toàn nhân loại. Đối với Quân đội ta, giá trị chân, thiện, mỹ không phải tự nhiên mà có, nó được hình thành, phát triển trong quá trình xây dựng, chiến đấu, trưởng thành và trao truyền qua các thế hệ thông qua những việc làm tốt đẹp, những hành động anh hùng, những hy sinh cao cả của tập thể, cá nhân, từ đó vun đắp, trở thành những chuẩn mực hằng ngày của cán bộ, chiến sĩ.

Bộ đội Cụ Hồ luôn thấm nhuần các giá trị chân, thiện, mỹ  

Giá trị chân, thiện, mỹ ở mỗi thời đại, giai đoạn lịch sử khác nhau thì biểu hiện khác nhau. Trong xã hội có giai cấp thì giá trị chân, thiện, mỹ cũng mang tính giai cấp sâu sắc. Trong thời đại ngày nay, chân, thiện, mỹ theo quan điểm của Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và Đảng ta là phù hợp với quy luật phát triển của lịch sử.

Hệ thống giá trị chân, thiện, mỹ trong nhân cách văn hóa Bộ đội Cụ Hồ là sự kết tinh những chuẩn mực con người mới theo quan điểm của Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng ta; có sự thống nhất giữa tính phổ quát của nhân cách con người mới và tính đặc thù của nhân cách quân nhân.

“Chân” có nghĩa là chân lý, tính đúng đắn của tri thức. Trong nhân cách văn hóa Bộ đội Cụ Hồ, “chân” được biểu hiện ở sự thấm nhuần, kiên định với những chân lý của Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng và nhân dân; có niềm tin sâu sắc vào mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội (CNXH), sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì mục tiêu, lý tưởng cao cả đó.

Thực tiễn lịch sử chứng minh, trong suốt những năm tháng kháng chiến đã có nhiều tấm gương anh dũng xả thân vì nước, vì dân. Đầu những năm 90 của thế kỷ 20, khi mô hình CNXH ở Liên Xô và Đông Âu sụp đổ, cán bộ, chiến sĩ Quân đội ta vẫn luôn tin tưởng tuyệt đối vào tính đúng, khoa học của Chủ nghĩa Mác-Lênin, kiên định với mục tiêu độc lập dân tộc và CNXH. Ngày nay, khi tình hình thế giới, khu vực có những diễn biến phức tạp, khó lường, các thế lực thù địch ra sức chống phá, nhưng Quân đội ta vẫn luôn là lực lượng chính trị, lực lượng chiến đấu trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

“Thiện” có nghĩa là tốt, trái nghĩa với ác. Trong nhân cách văn hóa Bộ đội Cụ Hồ, “thiện” được biểu hiện ở sự đoàn kết, thống nhất nội bộ, hết lòng thương yêu đồng chí, đồng đội như anh em ruột thịt, luôn đồng cam cộng khổ; lắng nghe, tôn trọng, giúp đỡ, gắn bó máu thịt với nhân dân, sẵn sàng hy sinh để bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân; có tinh thần đoàn kết quốc tế trong sáng, chí nghĩa, chí tình.

Lịch sử 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Quân đội ta, cái thiện trong nhân cách văn hóa Bộ đội Cụ Hồ được thể hiện sâu sắc ở tinh thần đoàn kết một lòng với nhân dân, kiên cường chiến đấu đánh đuổi kẻ thù xâm lược, giành độc lập dân tộc, đưa cả nước đi lên CNXH. Không những vậy, Quân đội ta đã làm tròn nghĩa vụ quốc tế cao cả, giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng, hồi sinh đất nước, vì thế người dân Campuchia thân thương gọi bộ đội Việt Nam là “đội quân nhà Phật”. Trong thời bình có rất nhiều tấm gương cán bộ, chiến sĩ xả thân giúp đỡ nhân dân phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh; cùng chung sức, đồng lòng với nhân dân trong công cuộc giảm nghèo, phát triển kinh tế-xã hội, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

“Mỹ” là cái đẹp, bao gồm cả vẻ đẹp bên ngoài và vẻ đẹp nội tâm của mỗi con người. Cái đẹp trong nhân cách văn hóa Bộ đội Cụ Hồ là hệ giá trị văn hóa-chính trị-đạo đức tốt đẹp, phản ánh bản chất, truyền thống của Quân đội, biểu hiện ở đạo đức cách mạng trong sáng, lối sống trung thực, khiêm tốn, giản dị, chân thành, lạc quan, nói đi đôi với làm, luôn đặt lợi ích của tập thể lên trên lợi ích cá nhân, không thỏa mãn với thành tích, không chùn bước trước khó khăn, thử thách; có văn hóa, tri thức khoa học kỹ thuật quân sự, năng lực, phương pháp, tác phong công tác khoa học, nghiêm túc, trách nhiệm cao; dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách, dám hành động vì lợi ích chung; gương mẫu chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội; có thể chất, sức khỏe bền bỉ, dẻo dai, đáp ứng yêu cầu thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao.

Lịch sử xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Quân đội ta là lịch sử hình thành, phát triển giá trị văn hóa Bộ đội Cụ Hồ, làm phong phú thêm giá trị văn hóa của dân tộc Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh. Hướng tới giá trị chân, thiện, mỹ là quá trình “gạn đục khơi trong”, “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”, lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực, góp phần xây dựng nhân cách văn hóa Bộ đội Cụ Hồ, tạo động lực, động viên, cổ vũ cán bộ, chiến sĩ tu dưỡng, rèn luyện hoàn thiện nhân cách người quân nhân cách mạng, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Tiếp tục hoàn thiện giá trị chân, thiện, mỹ trong nhân cách văn hóa Bộ đội Cụ Hồ

Trong giai đoạn cách mạng mới, tiếp tục xây dựng, bổ sung, phát triển giá trị chân, thiện, mỹ trong nhân cách văn hóa Bộ đội Cụ Hồ là vấn đề cần thiết, góp phần xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại và tô đẹp, tỏa sáng hình ảnh, danh hiệu Bộ đội Cụ Hồ trong lòng nhân dân.

Trước hết, chú trọng làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động hướng tới giá trị chân, thiện, mỹ trong nhân cách văn hóa Bộ đội Cụ Hồ.

Giáo dục chính trị tư tưởng là nhiệm vụ quan trọng, góp phần xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, bồi đắp, củng cố giá trị chân, thiện, mỹ trong nhân cách văn hóa Bộ đội Cụ Hồ. Tập trung nâng cao nhận thức cho mỗi quân nhân về vai trò, ý nghĩa, giá trị và nội dung biểu hiện của các giá trị chân, thiện, mỹ, qua đó nêu cao trách nhiệm, tự giác phấn đấu hoàn thiện các giá trị tốt đẹp ấy.

Tiếp tục đổi mới công tác giáo dục chính trị tư tưởng, tập trung giáo dục Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, kỷ luật Quân đội; nâng cao giác ngộ mục tiêu, lý tưởng chiến đấu và bản chất cách mạng của Quân đội, hệ giá trị chuẩn mực Bộ đội Cụ Hồ để khơi dậy lòng tự hào, tinh thần trách nhiệm, ý chí quyết tâm cao của cán bộ, chiến sĩ trong học tập, rèn luyện theo giá trị chân, thiện, mỹ.

Hai là, cụ thể hóa các giá trị chân, thiện, mỹ thành các tiêu chí phù hợp với đặc điểm, tình hình, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị.

Trải qua các cuộc kháng chiến, giá trị chân, thiện, mỹ trong nhân cách văn hóa Bộ đội Cụ Hồ được kết tinh, thể hiện rõ nét qua lời khen của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Quân đội ta trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì CNXH. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng".

Trong giai đoạn hiện nay, giá trị ấy tiếp tục được phát huy, cụ thể hóa thành các chuẩn mực Bộ đội Cụ Hồ được xác định trong Chỉ thị số 855-CT/QUTW ngày 12-8-2019 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh Cuộc vận động "Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ" và Nghị quyết số 847-NQ/QUTW ngày 28-12-2021 của Quân ủy Trung ương "Về phát huy phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới".

Các chuẩn mực đó mang tính phổ quát, là chuẩn mực chung đối với cán bộ, chiến sĩ Quân đội. Các cơ quan, đơn vị căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ cụ thể hóa thành các tiêu chí để mỗi quân nhân học tập, rèn luyện, phấn đấu làm theo, đồng thời là thước đo để đánh giá mức độ hoàn thiện các giá trị chân, thiện, mỹ của mỗi quân nhân.

Ba là, phát huy vai trò của mỗi cán bộ, chiến sĩ trong rèn luyện, phấn đấu hướng tới các giá trị chân, thiện, mỹ.

Mỗi cán bộ, chiến sĩ phải tự đánh giá đúng bản thân; đối chiếu với giá trị chân, thiện, mỹ trong nhân cách văn hóa Bộ đội Cụ Hồ, trên cơ sở đó tiếp tục rèn luyện, phấn đấu, hoàn thiện bản thân, loại bỏ cái sai, cái xấu, cái không phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ Quân đội và đơn vị trong thời kỳ mới.

Mỗi cán bộ, chiến sĩ phải biến quá trình giáo dục thành tự giáo dục; có tinh thần tự nguyện, tự giác cao để việc hướng đến các giá trị chân, thiện, mỹ trở thành nhu cầu, việc làm thường xuyên hằng ngày; trong mọi điều kiện, hoàn cảnh luôn giữ vững và nêu gương sáng về nhân cách văn hóa Bộ đội Cụ Hồ.

Bốn là, xây dựng môi trường văn hóa quân sự tốt đẹp để góp phần hình thành, phát triển các giá trị chân, thiện, mỹ trong nhân cách văn hóa Bộ đội Cụ Hồ.

 Giá trị chân, thiện, mỹ chỉ thực sự được dung nạp, bồi đắp, lan tỏa và trở thành giá trị bền vững trong một môi trường văn hóa quân sự tốt đẹp, đồng thời môi trường ấy cũng là tấm khiên ngăn chặn, loại bỏ cái sai, cái xấu trong mỗi cá nhân, tập thể. Vì vậy, các cơ quan, đơn vị cần thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở; đề cao tự phê bình và phê bình, giữ gìn sự đoàn kết, thống nhất trong tập thể; kiên quyết đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch và những tiêu cực, lạc hậu; đề cao trách nhiệm nêu gương của đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ trì các cấp để tạo sức lan tỏa mạnh mẽ các giá trị chân, thiện, mỹ trong nhân cách văn hóa và danh hiệu Bộ đội Cụ Hồ.