KHÁI QUÁT NHỮNG THÁCH THỨC ĐE DỌA AN NINH XÃ HỘI TỪ KHÔNG GIAN MẠNG

         1. Tác động tiêu cực từ thông tin xấu, độc trên mạng

Thông tin trên không gian mạng được lan truyền một cách nhanh chóng, nhưng không được kiểm duyệt gây nhiễu loạn thông tin, mất an ninh trật tự.

Theo số liệu thống kê, Việt Nam nằm trong Top những quốc gia có nhiều người dùng mạng xã hội nhất thế giới. Bên cạnh những tiện ích hữu dụng và thông tin tích cực, hàng ngày, người dùng Internet Việt Nam, nhất là giới trẻ thanh niên, học sinh và thậm chí trẻ em bị tác động tiêu cực bởi hàng ngàn thông tin, hình ảnh bạo lực, kích động được phát tán tự do trên không gian mạng gây băng hoại giá trị đạo đức xã hội trong giới trẻ.

Một số đối tượng như Ngô Bá Khá, Dương Minh Tuyền, Trần Ngọc Phúc... thường xuyên sử dụng trang Facebook, kênh Youtube cá nhân để đăng tải các đoạn video có nội dung kích động lối sống sai lệch với chuẩn mực đạo đức xã hội, tạo dư luận xấu trên không gian mạng, xuất hiện một bộ phận giới trẻ coi đó là “thần tượng”, học theo làm ảnh hưởng, phức tạp tình hình an ninh trật tự.

Bên cạnh đó, vấn nạn tin giả (Fake News) cũng đang gây “nhức nhối”, phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp tới khách thể, nạn nhân của những tin tức giả, cũng như cơ quan quản lý nhà nước trên lĩnh vực này. Tin giả được lan truyền trên các trang mạng xã hội hiện nay đa phần mang tính cá nhân, phạm vi thông tin dàn trải, vụn vặt, thiếu kiểm chứng, xuyên tạc, lừa đảo, tung tin giả để lôi kéo sự chú ý người đọc.

2. Tấn công mạng nhằm vào hệ thống thông tin quốc gia diễn biến phức tạp

Tin tặc đã sử dụng nhiều dòng mã độc đa dạng, với hàng trăm tên miền cho máy chủ điều khiển để tấn công vào hệ thống mạng thông tin của các cơ quan trọng yếu nước ta. Bên cạnh đó, hoạt động sử dụng mã độc tống tiền tấn công các cơ quan, tổ chức của nước ta ngày càng gia tăng, thông tin tài khoản của các dịch vụ trên Internet không được bảo vệ, liên tục bị lộ lọt, sử dụng vào các mục đích chính trị, thương mại gây bất an cho người sử dụng.

3. Cá độ bóng đá trên mạng diễn ra công khai, dưới nhiều hình thức

Tội phạm tổ chức đánh bạc và đánh bạc qua mạng, nhất là cá độ bóng đá diễn ra công khai, phức tạp, dưới nhiều hình thức. Số lượng con bạc lên đến hàng nghìn người với số tiền đánh bạc ước tính hàng triệu USD mỗi ngày, đặc biệt vào các mùa giải bóng đá lớn trên thế giới như World Cup, Euro...

Đáng chú ý, đã xuất hiện thủ đoạn tổ chức đánh bạc thông qua các trò chơi trực tuyến mô phỏng cờ bạc. Các đối tượng thuê đặt máy chủ và tên miền của nước ngoài, sử dụng các máy chủ trung gian và liên tục thay đổi địa chỉ máy chủ, sử dụng nhiều biện pháp kỹ thuật mã hóa đường truyền dữ liệu, mã hóa dữ liệu nhằm che giấu, tránh sự theo dõi, phát hiện của các cơ quan chức năng.

4. Gia tăng tội phạm môi giới mại dâm, xâm phạm tình dục trẻ em trên mạng

Tội phạm truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy, môi giới mại dâm, xâm hại tình dục trẻ em trên mạng có chiều hướng gia tăng. Các đối tượng thường đặt cơ sở dữ liệu tại các máy chủ ở nước ngoài, sử dụng các dịch vụ ẩn thông tin đăng ký tên miền, ẩn IP máy chủ chứa cơ sở dữ liệu nhằm trốn tránh việc kiểm tra, phát hiện, xác minh của các cơ quan chức năng. Thay vì thanh toán bằng cách chuyển khoản qua các tài khoản ngân hàng, tài khoản Paypal thì giờ đây chuyển sang thanh toán bằng tiền ảo như Bitcoin.

5. Lừa đảo qua không gian mạng diễn biến phức tạp

Tình trạng lừa đảo của tội phạm qua không gian mạng diễn ra phức tạp, tập trung chủ yếu vào các hành vi như: lừa đảo qua hình thức gửi tin nhắn rác tới các số điện thoại; lừa đảo giả danh người nước ngoài nhắn tin làm quen và gửi quà tặng về Việt Nam; giả danh cơ quan thực thi pháp luật gọi điện thoại yêu cầu người dân nộp tiền vào tài khoản để kiểm tra sau đó chiếm đoạt; lừa đảo qua hình thức nhắn tin trúng thưởng; chiếm quyền điều khiển tài khoản mạng xã hội của người dùng, sau đó nhắn tin lừa đảo mọi người trong danh sách bạn bè của nạn nhân; lừa đảo qua hoạt động trao đổi, mua bán qua mạng, kinh doanh đa cấp.

6. Sử dụng mạng Internet mua bán, trao đổi cách thức chế vũ khí

Tình trạng tội phạm sử dụng mạng Internet để mua bán, trao đổi cách thức chế vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ. Cụ thể, chỉ bằng một vài từ khóa tìm kiếm qua công cụ Google, người mua có thể tìm mua được nhiều loại vũ khí, công cụ hỗ trợ, từ súng quân dụng, đạn, súng điện, súng bắn đạn cao su, dùi cui điện, bình xịt hơi cay, đèn pin siêu sáng kèm chức năng chích điện 2.500 Kv...

“Các hành vi ngày càng diễn ra công khai trên các diễn đàn mạng xã hội YouTube, Facebook… gây ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng đến an ninh trật tự. Các đối tượng móc nối với nhau thành lập đường dây mua bán nhiều loại vũ khí trên mạng với giá thành từ vài triệu đến vài chục triệu đồng”.

Sự phát triển của công nghệ thông tin và mạng xã hội ngày càng đặt ra nhiều cơ hội và thách thức đối với an ninh xã hội. Đòi hỏi mỗi người phải nâng cao cảnh giác và thực sự sáng suốt khi sử dụng mạng xã hội./.