Phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ đảng viên phải dựa trên cơ sở nhận thức đúng bản chất, mối quan hệ giữa “diễn biến hòa bình” với “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ ta

Bản chất của “diễn biến hòa bình” là một chiến lược phản động, phản cách mạng, giữ vai trò quan trọng trong chiến lược toàn cầu do chủ nghĩa đế quốc tiến hành, nhằm thủ tiêu chủ nghĩa xã hội trên phạm vi toàn thế giới, chống phá phong trào độc lập dân tộc bằng các biện pháp phi vũ trang, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, hòng làm tan rã chế độ xã hội của nước đối tượng của chúng, thay đổi chính quyền đương nhiệm bằng một chính quyền tay sai, phụ thuộc vào chủ nghĩa đế quốc. Nội dung của chiến lược “diễn biến hòa bình” được diễn ra trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, trong đó tập trung vào các lĩnh vực như chính trị - tư tưởng, kinh tế, văn hóa - xã hội, quốc phòng - an ninh, đối ngoại. Phương thức thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình” là sử dụng sức mạnh tổng hợp, tiến công toàn diện, “mềm, ngầm, sâu”, diễn ra trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, lâu dài, sử dụng hình thức đấu tranh phi vũ trang là chủ yếu, dựa vào lực lượng đối lập phản động trong nước, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, tạo ra suy thoái, mọt ruỗng từ bên trong của đối tượng là chính, kết hợp với gây bạo loạn lật đổ, ly khai, sử dụng các chiêu bài “dân chủ”, “nhân quyền”, lợi dụng các vấn đề “dân tộc”, “tôn giáo”..., có thể phối hợp thực hiện răn đe quân sự từ bên ngoài, gây áp lực toàn diện nhằm làm tan rã, sụp đổ chế độ và chính quyền đương nhiệm (hiện tại). “Tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” về bản chất là một quá trình suy thoái từ bên trong của lực lượng cách mạng, một mặt do tác động khách quan từ âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch và mặt khác từ nguyên nhân chủ quan của một bộ phận thoái hóa, biến chất trong chính chủ thể (cán bộ, đảng viên), trong đó nguyên nhân chủ quan có ý nghĩa quyết định.

Như vậy, từ nhận thức đúng về bản chất, mối quan hệ giữa “diễn biến hòa bình” với “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” bên trong nội bộ, cần làm cho mọi đảng viên, cán bộ, nhân viên trong hệ thống chính trị nói chung, trong quân đội và mỗi đơn vị nói riêng thấy rõ vị trí, vai trò, ý nghĩa quyết định của việc phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” đối với sự tồn vong của chế độ chính trị - xã hội xã hội chủ nghĩa, đến vai trò lãnh đạo của Đảng; nhận rõ thực chất đây là sự thoái hóa trong nội bộ hệ thống chính trị, nguy cơ dẫn đến sự tan rã, sụp đổ ngay từ bên trong nội bộ hệ thống chính trị.