Tận cùng của sự tha hóa

 

Theo điều tra bước đầu của Công an TP Đà Nẵng, ông Tôn Thất Thạnh, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Đà Nẵng (CDC Đà Nẵng) đã chỉ đạo cấp dưới làm giả sổ sách, chứng từ để nâng khống, chuyển hóa hàng chục ngàn mẫu gộp xét nghiệm COVID-19 thành mẫu đơn. Đồng thời, biến hàng chục ngàn bộ kit được tài trợ thành bộ kit mua của Công ty Việt Á. Giá trị tài sản bị chiếm đoạt là hơn 4 tỷ đồng.

Hai người cùng tham gia trục lợi từ kit xét nghiệm với ông Thạnh là bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn (Trưởng Khoa Xét nghiệm ) và Lê Thị Kim Chi (nhân viên khoa Xét nghiệm thuộc CDC Đà Nẵng).

Tháng 5/2021, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định tặng bằng khen cho CDC và Sở Y tế TP Đà Nẵng do đã có thành tích trong công tác phòng, chống dịch COVID-19. Trong đợt dịch thứ hai vào năm 2020, việc gộp 5 mẫu xét nghiệm đã cho thấy lợi ích thiết thực, tiết kiệm chi phí xét nghiệm (giảm xuống còn gần 12 tỷ đồng thay vì hơn 55,4 tỷ đồng nếu xét nghiệm mẫu đơn). Năm 2021, CDC tiếp tục gộp 5 mẫu trong 1 lần xét nghiệm thành gộp 10 mẫu.

 

Trong quá trình thực hiện xét nghiệm COVID-19 tại CDC Đà Nẵng, bà Nhàn đã chỉ đạo nhân viên bớt xén các loại sinh phẩm (mua của Công ty Việt Á và các nguồn tài trợ) và báo cáo không trung thực để làm dư ra một số lượng sinh phẩm và để ngoài sổ sách. Cụ thể, đối với sinh phẩm tách chiết thủ công RNA COVID-19, quy cách đóng gói 50 kit/hộp, tương đương với 50 mẫu xét nghiệm. Do bớt xén khi sử dụng nên mỗi hộp dư ra 2-3 kit. Đối với sinh phẩm tách chiết tự động RNA, quy cách đóng gói là 960 kit/ thùng, tương ứng 960 mẫu xét nghiệm. Do bớt xén khi sử dụng nên mỗi thùng thường dư ra khoảng 192-288 kit.

Chiều 20/6, Công an TP Đà Nẵng đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 4 tháng đối với ông Tôn Thất Thạnh về tội “Tham ô tài sản”. Cơ quan điều tra cũng khởi tố bị can,bắt tạm giam 4 tháng đối với bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn; khởi tố bị can và cấm đi khỏi nơi cư trú đối với bà Lê Thị Kim Chi cùng về tội danh trên.

Đối với sinh phẩm xét nghiệm PCR COVID-19, mỗi kit tương ứng với một mẫu xét nghiệm. Trong năm 2021, CDC Đà Nẵng nhận nguồn tài trợ sinh phẩm Realtime -RT-PCR của hãng Kogene Hàn Quốc từ Công ty Phương Trang. Loại sinh phẩm này trong thực tế sử dụng 1 kit có thể chạy 2 mẫu xét nghiệm. Tuy nhiên, CDC đã báo cáo tiêu hao sinh phẩm với mỗi kit của hãng Kogene chỉ chạy một mẫu xét nghiệm, mẫu còn lại được báo cáo là chạy kit của Công ty Việt Á. Việc này làm số lượng kit Việt Á trên báo cáo tiêu hao tăng lên và dư ra một số lượng lớn kit Việt Á trên thực tế.

Cơ quan chức năng cũng cho biết thêm, tháng 7/2020, bà Nhàn đã nhờ ông Phan Quốc Việt (Tổng Giám đốc Công ty Việt Á) hợp thức hóa số kit dôi dư. Từ đề nghị của bà, ông Việt đã trao đổi với ông Thạnh xin chủ trương giải quyết số kit xét nghiệm bớt xén được bằng cách chuyển cho Công ty Việt Á. Đổi lại, Công ty Việt Á sẽ gửi tiền cho cá nhân ông Thạnh, bà Nhàn và một số người khác liên quan bằng giá trị của số hàng thực nhận. Hai bên thống nhất phương án này.

 Các đối tượng đã lợi dụng việc thực hiện nhiệm vụ phòng chống dịch COVID-19 để trục lợi kit xét nghiệm. Ảnh: Thanh Trần

Bà Nhàn cùng bà Lê Thị Kim Chi đã nhiều lần đi giao kit xét nghiệm dôi dư cho nhân viên Công ty Việt Á với số lượng 21.000 kit tách chiết tự động, 10.000 kit chiết tách thủ công, 2.400 kit xét nghiệm PCR và 74.500 mẫu tube rỗng 1,5ml với tổng giá trị được xác định là 4,06 tỷ đồng. Sau khi nhận được số sinh phẩm và vật tư này, ông Phan Quốc Việt chỉ đạo cho nhân viên tiếp tục bán cho TP Đà Nẵng hoặc giao cho các đơn vị có nhu cầu mua sinh phẩm của Công ty Việt Á.

Quá trình điều tra, Công an TP Đà Nẵng cũng đã phát hiện tại phòng thay đồ trong nhà vệ sinh của Khoa Xét nghiệm có một khối lượng vật tư lớn trị giá hơn 2 tỷ đồng được cất giấu tại đây. Trong khi đó, tài liệu kế toán của CDC Đà Nẵng báo cáo toàn bộ số sinh phẩm nói trên được giao cho Khoa xét nghiệm đã được sử dụng hết. Kế toán trưởng CDC Đà Nẵng xác nhận trên sổ sách không có việc CDC Đà Nẵng gửi lại hàng cho Công ty Việt Á dưới bất kỳ hình thức nào.

Hiện, Cơ quan Công an đang tiếp tục điều tra trách nhiệm của các cá nhân khác trong việc đấu thầu mua vật tư thiết bị phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19 tại TP Đà Nẵng.