Lợi dụng
việc Bộ Thương mại Mỹ tổ chức phiên điều trần để đánh giá, công nhận quy chế
kinh tế thị trường đối với Việt Nam, một số chính khách, học giả Mỹ đã tung ra
nhận định, đánh giá thiếu khách quan, xuyên tạc đường lối phát triển nền kinh
tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
Thời
gian vừa qua, lợi dụng việc Bộ Thương mại Mỹ tổ chức phiên điều trần để đánh
giá, công nhận quy chế kinh tế thị trường (KTTT) đối với Việt Nam, một số chính
khách, học giả Mỹ đã tung ra nhận định, đánh giá thiếu khách quan, xuyên tạc
đường lối phát triển nền KTTT định hướng xã hội chủ nghĩa (XHCN) ở Việt Nam;
xuyên tạc chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về
KTTT, xuyên tạc thể chế chính trị, nền kinh tế Việt Nam trên trường quốc tế. Từ
đó họ lấy cớ gây sức ép để Mỹ và các nước đồng minh không công nhận nền KTTT ở
Việt Nam, qua đó hòng chống phá nền kinh tế Việt Nam và quan hệ Đối tác chiến
lược toàn diện giữa Việt Nam - Hoa Kỳ.
Các vị
này nêu vấn đề, Việt Nam hiện không đáp ứng được với những tiêu chuẩn căn bản
về quyền của người lao động; nền kinh tế của Việt Nam: “Không phải là nền KTTT,
bị Đảng Cộng sản Việt Nam bóp méo và nếu Mỹ công nhận KTTT thì sẽ rất lố bịch;
Việt Nam có thành tích thất bại và đó là vì sao Mỹ cần đứng về phía người dân
hay vì Nhà nước”; từ đó, kêu gọi chính quyền không cấp quy chế KTTT đối với
Việt Nam. “Tát nước theo mưa”, các thế lực thù địch đã tung các video, bài viết
xuyên tạc về nền KTTT định hướng XHCN ở Việt Nam. Họ còn tổ chức nhiều cuộc
“tọa đàm, hội luận” nhằm kêu gọi các tổ chức, cá nhân có ảnh hưởng gây sức ép
với chính quyền Mỹ từ chối công nhận quy chế KTTT ở Việt Nam.
Ngày
3/8/2024, trả lời câu hỏi của phóng viên về phản ứng của Việt Nam trước việc Bộ
Thương mại Hoa Kỳ tiếp tục xác định Việt Nam là nền kinh tế phi thị trường,
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng cho biết, trong thời gian
qua, các cơ quan, doanh nghiệp Việt Nam đã cung cấp nhiều tài liệu, hồ sơ cho
Bộ Thương mại Hoa Kỳ khẳng định kinh tế Việt Nam đã đáp ứng đầy đủ 6 tiêu chí
KTTT theo quy định của luật pháp Hoa Kỳ.
Điều này
cũng được nhiều hiệp hội, doanh nghiệp, chuyên gia Hoa Kỳ và quốc tế ủng hộ.
Trên thực tế, đến nay, có 72 quốc gia đã công nhận Việt Nam có nền KTTT. Các tổ
chức quốc tế đều ghi nhận những bước tiến vượt bậc của kinh tế Việt Nam. “Trên
tinh thần quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, Việt Nam đề nghị Hoa Kỳ tiếp
tục thực hiện cam kết về việc phối hợp rộng rãi, mạnh mẽ, mang tính xây dựng và
tiến tới sớm công nhận quy chế KTTT của Việt Nam. Các cơ quan hữu quan của Việt
Nam sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đối tác Hoa Kỳ bảo đảm quan hệ kinh
tế, thương mại song phương tiếp tục phát triển ổn định, hài hòa, mang lại lợi
ích thiết thực cho doanh nghiệp và người dân hai nước” – Người phát ngôn Phạm
Thu Hằng nêu rõ.
Với mục
đích của nền KTTT định hướng XHCN là phát triển lực lượng sản xuất để từng bước
xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật cho CNXH, nâng cao đời sống của nhân dân và
hoàn thiện quan hệ sản xuất mới; Đại hội Đảng lần thứ XII đưa ra khái niệm về
kinh tế thị trường định hướng XHCN: “Nền KTTT định hướng XHCN Việt Nam là nền
kinh tế vận hành đầy đủ, đồng bộ theo các quy luật của nền KTTT, đồng thời bảo
đảm định hướng XHCN phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước. Đó là
nền KTTT hiện đại và hội nhập quốc tế; có sự quản lý của nhà nước pháp quyền
XHCN, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, nhằm mục tiêu “dân giàu, nước mạnh,
dân chủ, công bằng, văn minh”2; đồng thời nhấn mạnh: “Nhận thức về nền KTTT
định hướng XHCN ngày càng đầy đủ hơn. Hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách
tiếp tục được hoàn thiện phù hợp với yêu cầu xây dựng nền KTTT hiện đại và hội
nhập quốc tế. Các yếu tố thị trường và các loại thị trường từng bước phát triển
đồng bộ, gắn với thị trường khu vực và thế giới”3.
Đường
lối đổi mới kinh tế phù hợp với yêu cầu khách quan đã giải phóng mạnh mẽ sức
sản xuất xã hội, thúc đẩy nền kinh tế của nước ta tăng trưởng vượt bậc. Nhờ
vậy, qua gần 40 năm đổi mới, nền kinh tế Việt Nam đã giành được những thành tựu
to lớn, có ý nghĩa lịch sử trên mọi lĩnh vực đời sống xã hội; nước ta đã thoát
ra khỏi tình trạng kém phát triển, trở thành nước đang phát triển; kinh tế tăng
trưởng ổn định, đời sống nhân dân không ngừng được nâng lên.
Nếu như
trong giai đoạn đầu đổi mới (1986 - 1990), mức tăng trưởng GDP bình quân hằng
năm chỉ đạt 4,4%, thì giai đoạn 1986 - 2022, GDP Việt Nam đã tăng gấp 50 lần,
đạt khoảng 406,45 tỷ USD, lọt top 5 nước có quy mô kinh tế tăng nhiều nhất thế
giới.
Ước tính
năm 2023, GDP Việt Nam đạt 430 tỷ USD, tăng 5,05% so với năm 2022. Quy mô tổng
sản phẩm trong nước (GDP) không ngừng được mở rộng, năm 2023 đạt khoảng 430 tỷ
đôla Mỹ, trở thành nền kinh tế lớn thứ 5 trong ASEAN và thứ 35 trong 40 nền
kinh tế lớn nhất thế giới. GDP bình quân đầu người tăng 58 lần, lên mức khoảng
4.300 đôla Mỹ năm 2023. Thị trường xuất khẩu của Việt Nam được mở rộng đến 230
quốc gia và vùng lãnh thổ, kim ngạch xuất khẩu tăng bình quân trên 10%/năm. Năm
2022, xuất khẩu đạt khoảng 371,5 tỷ USD, tăng 10,5% so với năm 2021. Đây là lần
đầu tiên kim ngạch xuất, nhập khẩu của Việt Nam lập kỷ lục mới, vượt mốc 730 tỷ
USD, đứng trong 20 nền kinh tế hàng đầu về thương mại quốc tế. Thứ hạng của
Việt Nam trong tất cả bảng xếp hạng quan trọng của quốc tế đều được cải thiện.
Chỉ số về trình độ phát triển của thị trường Việt Nam tăng 12 bậc so với năm
2020, từ vị trí thứ 34 lên vị trí thứ 22.
Đến nay,
Việt Nam đã có quan hệ ngoại giao với 189/193 quốc gia thành viên Liên Hợp
Quốc, trong đó có quan hệ Đối tác chiến lược và Đối tác toàn diện với 30 nước;
có quan hệ thương mại với trên 220 đối tác (trong đó, có 72 nước đã công nhận
Việt Nam là nền KTTT, gồm các quốc gia có nền kinh tế phát triển hàng đầu thế
giới như Canada, Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Vương quốc Anh…). Việt Nam cũng
đã tham gia 16 hiệp định thương mại tự do (FTA) song phương và đa phương với
hơn 60 đối tác thương mại trên thế giới.
Nền KTTT
định hướng XHCN ở Việt Nam là một nội dung trọng tâm, được khẳng định một cách
nhất quán, xuyên suốt, rõ ràng về mặt lý luận và thực tiễn xây dựng, vận hành.
Đặc trưng cơ bản của nền KTTT ở Việt Nam phát triển vì mục tiêu phát triển con
người, vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, một
thuộc tính quan trọng của định hướng XHCN trong KTTT ở Việt Nam; gắn kinh tế
với xã hội, đảm bảo sự phát triển của xã hội, vì mục tiêu phát triển con người.
Điều đó thể hiện bản chất tốt đẹp, tính nhân văn của chế độ xã hội; thống nhất
chính sách kinh tế với chính sách xã hội, tăng trưởng kinh tế đi đôi với thực
hiện tiến bộ và công bằng ngay trong từng bước, từng chính sách và trong suốt
quá trình phát triển. Mỗi chính sách kinh tế được xây dựng, thực hiện đều phải
hướng tới mục tiêu phát triển xã hội, mỗi chính sách xã hội nhằm tạo ra động
lực thúc đẩy phát triển kinh tế, khuyến khích làm giàu hợp pháp phải đi đôi với
xóa đói, giảm nghèo bền vững, chăm sóc những người có công, những người có hoàn
cảnh khó khăn, yếu thế.
Bên cạnh
những thành tựu đã đạt được, cũng cần nghiêm túc nhìn nhận rằng, nền KTTT định
hướng XHCN ở nước ta còn có những vướng mắc, bất cập. Văn kiện Đại hội XIII
khẳng định: “Thể chế KTTT định hướng XHCN còn nhiều vướng mắc, bất cập. Năng
lực xây dựng thể chế còn hạn chế; chất lượng luật pháp và chính sách trên một
số lĩnh vực còn thấp. Môi trường đầu tư, kinh doanh chưa thực sự thông thoáng,
minh bạch. Chưa tạo được đột phá trong huy động, phân bổ và sử dụng có hiệu quả
các nguồn lực phát triển. Thể chế phát triển, điều phối kinh tế vùng chưa được
quan tâm và chậm được cụ thể hóa bằng pháp luật nên liên kết vùng còn lỏng
lẻo”4.
Tuy
nhiên, điều này không ảnh hưởng đến các tiêu chí của nền KTTT ở nước ta; chính
các chuyên gia kinh tế, nhà khoa học uy tín quốc tế cũng đã khẳng định và ghi
nhận. Luật sư Eric Emerson, Công ty luật Steptoe LLP có trụ sở tại Washington
(Mỹ) đã nhấn mạnh, Việt Nam đã đáp ứng đủ 6 tiêu chí mà Bộ Thương mại Mỹ sử
dụng để công nhận một nền KTTT. Việt Nam đã chứng minh hiệu quả hoạt động của
mình trên các yếu tố theo luật định tốt hoặc thường tốt hơn các nền kinh tế đã
được áp dụng quy chế KTTT.
Là chính
khách, học giả có nhiều năm gắn bó với Việt Nam, cựu Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted
Osius - Chủ tịch Hội đồng Kinh doanh Mỹ-ASEAN đánh giá: “Việt Nam đã là nền
KTTT rồi. Việt Nam đáp ứng tốt các tiêu chí quan trọng như khả năng chuyển đổi
của tiền tệ và sẵn sàng để được công nhận một cách chính xác. Doanh nghiệp Mỹ
đầu tư mạnh tay vào Việt Nam vì nhận thấy tiềm năng tăng trưởng của nền kinh tế
này”.
Từ thực
tiễn phát triển đất nước những năm qua đã chứng minh rằng, nền KTTT định hướng
XHCN ở Việt Nam đã hội đủ các yếu tố của nền KTTT hiện đại theo các chuẩn mực
quốc tế, như đa dạng các hình thức sở hữu, các thành phần kinh tế, tự do sản
xuất, kinh doanh, lưu thông những hàng hóa mà pháp luật không cấm, các chủ thể
kinh tế cạnh tranh bình đẳng, hệ thống các loại thị trường phát triển ngày càng
đồng bộ; vai trò của Nhà nước về quản lý kinh tế đã được đổi mới, như quản lý
bằng luật pháp, chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và sử dụng nguồn
lực kinh tế của Nhà nước, không can thiệp vào hoạt động sản xuất, kinh doanh
của các chủ thể kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô, hạn chế, khắc phục khuyết tật
của cơ chế thị trường…
Những
thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trong phát triển kinh tế những năm qua đã
tiếp tục khẳng định đường lối đổi mới của Đảng ta là đúng đắn, sáng tạo; khẳng
định con đường đi lên CNXH là phù hợp với thực tiễn Việt Nam. Thiết nghĩ, các
chính khách, học giả Mỹ và Bộ Thương mại Hoa Kỳ cần nhận định đúng đắn, khách
quan về nền KTTT và thành tựu phát triển kinh tế đã đạt được ở Việt Nam để góp
phần phát triển mối quan hệ tốt đẹp giữa hai nước, xứng tầm “Đối tác Chiến lược
Toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững”./.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét