Nâng cao chất lượng tuyển chọn, huấn luyện hiệu quả

Để bảo đảm hoàn thành tốt nhiệm vụ, yêu cầu đặt ra đối với lực lượng dân quân tự vệ (DQTV) Thủ đô là phải được lựa chọn đáp ứng đúng, đủ tiêu chuẩn; đào tạo cơ bản; rèn luyện, huấn luyện, bồi dưỡng thường xuyên.

Theo Đại tá Nguyễn Quang Đấu, Trưởng phòng DQTV (Bộ Tham mưu Bộ tư lệnh Thủ đô Hà Nội), những năm qua, Bộ tư lệnh Thủ đô Hà Nội đã tham mưu, chỉ đạo thực hiện tốt công tác xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh, rộng khắp bằng nhiều biện pháp, cách làm sáng tạo. Các đơn vị, địa phương làm tốt công tác đăng ký công dân trong độ tuổi; xây dựng, kiện toàn tổ chức biên chế đúng quy định, đủ cơ cấu thành phần, có số lượng phù hợp, chất lượng chính trị ngày càng được nâng cao. Hiện TP Hà Nội đã xây dựng được hơn 1.600 đơn vị DQTV, tỷ lệ DQTV đạt 1,2% so với dân số, tỷ lệ đảng viên trong DQTV đạt 23,2%.

Xây dựng lực lượng dân quân tự vệ Hà Nội vững mạnh, rộng khắp
 Huấn luyện phòng cháy, chữa cháy cho dân quân quận Bắc Từ Liêm (Hà Nội). Ảnh: HỮU THU

Đặc biệt, thực hiện Chương trình số 09-CTr/TU ngày 17-3-2021 của Thành ủy Hà Nội về “Tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh, giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn thành phố giai đoạn 2021-2025” và Kế hoạch số 579/KH-UBND ngày 22-12-2020 của UBND thành phố về “Tổ chức xây dựng lực lượng DQTV TP Hà Nội 5 năm 2021-2025", TP Hà Nội chỉ đạo các đơn vị, địa phương đẩy nhanh tiến độ thành lập đơn vị dân quân thường trực (DQTT). Tính đến hết tháng 10-2024, toàn thành phố đã thành lập được 8 trung đội và 125 tiểu đội DQTT.      

TP Hà Nội đặc biệt quan tâm nâng cao chất lượng huấn luyện, khả năng sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) cho DQTV. Ngoài huấn luyện quân sự, giáo dục chính trị theo đúng chương trình, kế hoạch, DQTV còn được huấn luyện bổ sung để sử dụng thành thạo nhiều loại công cụ hỗ trợ hiện đại được biên chế. Hằng năm, 100% đơn vị DQTV được huấn luyện đúng kế hoạch, quân số tham gia đạt hơn 97%.

Công tác diễn tập có sự đổi mới theo hướng thiết thực, chất lượng, bám sát chức năng, nhiệm vụ trên từng địa bàn; nội dung, hình thức phong phú, như: Diễn tập khu vực phòng thủ; diễn tập phòng, chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn; diễn tập phòng, chống cháy rừng... Qua đó, chất lượng tổng hợp và khả năng SSCĐ của lực lượng DQTV được nâng lên.

Theo đồng chí Đào Đăng Đức, Chỉ huy trưởng Ban CHQS phường Đội Cấn (Ba Đình, Hà Nội), phường Đội Cấn là địa bàn trung tâm thành phố, điều kiện thao trường, bãi tập không thuận lợi, nhưng đơn vị vẫn vận dụng linh hoạt, sử dụng các công trình công cộng để làm thao trường huấn luyện cho lực lượng DQTV. Đặc biệt, Tiểu đội DQTT của phường ngoài thực hiện nghiêm chế độ trực SSCĐ tại đơn vị thì nhiệm vụ huấn luyện quân sự, học tập chính trị cũng được duy trì thường xuyên. “Việc rèn luyện thường xuyên, liên tục giúp anh em luôn nêu cao ý thức, trách nhiệm, nâng cao nhận thức, tích cực, chủ động trong mọi nhiệm vụ”, đồng chí Đức chia sẻ.

Chỗ dựa vững chắc của chính quyền và nhân dân

Hoạt động tại địa bàn Thủ đô có nhiều đặc điểm khác, đòi hỏi yêu cầu cao hơn so với các địa phương của cả nước. Lực lượng DQTV Thủ đô luôn gương mẫu, đi đầu, làm nòng cốt trong công tác xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng khu vực phòng thủ và phòng thủ dân sự, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng trong thực hiện nhiệm vụ trực SSCĐ, tuần tra, canh gác, nắm chắc tình hình, sẵn sàng ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, cháy nổ... góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn.

Theo Thượng tá Lương Hồng Trường, Chỉ huy trưởng Ban CHQS quận Thanh Xuân, lực lượng DQTV của quận phát huy rất tốt ở cơ sở trong các nhiệm vụ đột xuất như phòng cháy, chữa cháy, cứu hộ-cứu nạn và phòng, chống thiên tai... Đầu tháng 10 vừa qua, quận Thanh Xuân đã chính thức thành lập Trung đội DQTT của quận. “Chúng tôi tin tưởng sự ra đời của đơn vị này sẽ góp phần nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác quân sự, quốc phòng ở địa phương”, Thượng tá Lương Hồng Trường chia sẻ.   

Tương tự, Tiểu đội DQTT phường Đội Cấn tuy thành lập chưa lâu nhưng đã phát huy rất hiệu quả trong thực hiện các nhiệm vụ của địa phương. Ngoài duy trì huấn luyện, trực SSCĐ theo quy định, các chiến sĩ của đơn vị còn tham gia điều tiết giao thông, giữ gìn trật tự, khắc phục hậu quả mưa bão, phục vụ bảo đảm an ninh trật tự cho các sự kiện lớn trên địa bàn.

Tại các huyện ven sông, vùng trũng thấp của Hà Nội như Chương Mỹ, Quốc Oai, Thạch Thất... thường phải chịu hậu quả nặng nề hơn khi có mưa bão. Theo Thượng tá Bùi Bá Dũng, Chính trị viên Ban CHQS huyện Chương Mỹ, trong những tình huống như vậy, lực lượng dân quân tại các địa phương thường được huy động tối đa, là lực lượng chính, xung kích đi đầu trong việc đắp đê ngăn lũ, di chuyển tài sản, di tản người dân ra khỏi vùng ngập lụt, cứu hộ các trường hợp gặp nạn, trực gác tại các điểm trọng yếu...

Theo số liệu do Phòng DQTV (Bộ Tham mưu Bộ tư lệnh Thủ đô Hà Nội) cung cấp, chỉ trong 9 tháng của năm 2024, Hà Nội đã huy động hơn 123.000 lượt DQTV tham gia trực thường xuyên; phối hợp tuần tra, canh gác, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ các mục tiêu được giao; bảo vệ các ngày lễ, tết, các sự kiện chính trị quan trọng; tham gia phòng, chống lụt bão, cháy nổ, cháy rừng, tìm kiếm cứu nạn và tham gia xây dựng nông thôn mới...

Con số đó nói lên nhiều điều, cho thấy chủ trương xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh, rộng khắp là hoàn toàn đúng đắn. Trước mỗi nhiệm vụ, mỗi vấn đề phát sinh ở cơ sở, lực lượng này luôn là nòng cốt, nhanh chóng có mặt phối hợp với các lực lượng giải quyết hiệu quả, giảm thiểu thiệt hại. Như nhận xét của đồng chí Nguyễn Văn Tuấn, Bí thư Đảng ủy phường Long Biên, quận Long Biên (Hà Nội): “Lực lượng dân quân luôn tham gia tích cực, xung kích trong các nhiệm vụ, đóng góp rất lớn trong giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội của địa phương, là chỗ dựa tin cậy của cấp ủy, chính quyền mỗi khi xảy ra sự cố, thiên tai, dịch bệnh”.  

Có thể thấy, qua các hoạt động, lực lượng DQTV của Thủ đô ngày càng trưởng thành, lớn mạnh về mọi mặt, đóng góp xứng đáng, cùng với các lực lượng bảo vệ vững chắc thành quả cách mạng, bảo vệ Thủ đô, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới...