Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hoàn toàn khách quan, trước hết từ địa vị kinh tế - xã hội của họ quy định.

 

Giai cấp vô sản - giai cấp công nhân hiện đại là con đẻ của nền đại công nghiệp hiện đại. Cùng với sự phát triển của đại công nghiệp, giai cấp công nhân ngày càng phát triển mạnh mẽ cả về số lượng và chất lượng. Địa vị kinh tế - xã hội của giai cấp công nhân gắn liền với lực lượng sản xuất tiên tiến dưới chủ nghĩa tư bản. Khi đại công nghiệp hiện đại càng phát triển thì lực lượng sản xuất càng phát triển, mang tính xã hội hoá ngày càng cao làm cho mâu thuẫn không thể điều hoà giữa lực lượng sản xuất tiên tiến và quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa ngày càng trở nên gay gắt. Mâu thuẫn này được biểu hiện về mặt xã hội là mâu thuẫn đối kháng giữa giai cấp công nhân với giai cấp tư sản, tất yếu dẫn đến cuộc cách mạng xã hội do giai cấp công nhân tiến hành để xoá bỏ sự thống trị của giai cấp tư sản và quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa, giải phóng giai cấp công nhân và nhân dân lao động khỏi ách áp bức, bóc lột.

Dưới chế độ tư bản chủ nghĩa, giai cấp công nhân luôn bị giai cấp tư sản áp bức bóc lột nặng nề, nên họ có lợi ích cơ bản đối kháng trực tiếp với giai cấp tư sản. Do đó, xét về bản chất, giai cấp công nhân là giai cấp cách mạng triệt để nhất trong tất cả các giai cấp đối lập với giai cấp tư sản, họ có tinh thần và ý chí quyết tâm chiến đấu đến cùng cho sự nghiệp giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc, giải phóng nhân loại khỏi mọi áp bức, bất công xã hội.

Sau khi giành được chính quyền, giai cấp công nhân đại biểu cho phương thức sản xuất mới, là lực lượng xã hội duy nhất có khả năng lãnh đạo và tổ chức các giai cấp và tầng lớp nhân dân lao động xây dựng xã hội mới, phát triển lực lượng sản xuất, thiết lập chế độ công hữu về tư liệu sản xuất. Tạo ra một phương thức sản xuất mới cao hơn phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa cả về lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất - phương thức sản xuất cộng sản chủ nghĩa, phương thức sản xuất tiến bộ nhất trong lịch sử nhân loại.