Báo cáo tự do tôn giáo quốc tế năm 2020 của Bộ Ngoại giao Mỹ vẫn có nhiều thông tin sai lệch thể hiện cách tiếp cận phiến diện thiếu khách quan về tình hình tôn giáo, tín ngưỡng của Việt Nam. Trong báo cáo, phần liên quan đến Việt Nam tuy có một số nội dung đánh giá tích cực hơn năm 2019, song chủ yếu vẫn có nhiều thông tin sai lệch trong đó sử dụng nhiều thông tin do “Ủy ban cứu trợ người vượt biển” (BPSOS) cung cấp, thể hiện cách tiếp cận của Mỹ vẫn phiến diện, đưa nhiều thông tin sai lệch, thiếu khách quan về tình hình tôn giáo, tín ngưỡng của Việt Nam.
Cụ
thể là, Báo cáo tự do tôn giáo quốc
tế năm 2020 đã ghi nhận việc Chính phủ Việt Nam quan tâm hơn đến đảm bảo tự do
tôn giáo như: Quan chức Chính phủ tiếp tục tham dự Đại lễ Phật đản Vesak trong
bối cảnh dịch COVID-19; gửi lời chào và đến thăm các nhà thờ trong dịp Giáng
sinh và Phục sinh; Ban Tôn giáo Chính phủ đã tổ chức 46 khoá đào tạo cho hơn
8.800 cán bộ Nhà nước và lãnh đạo tôn giáo, thanh tra việc thực thi Luật tín
ngưỡng, tôn giáo tại các địa phương như Nghệ An, Thanh Hoá, Quảng Ninh; một số
Ủy ban của của Quốc hội cũng gặp gỡ quan chức và lãnh đạo của các nhóm tôn giáo
địa phương để giám sát việc thực thi Luật; một số chính quyền địa phương tại
Tây Bắc, Tây Nguyên đã cấp đăng ký sinh hoạt cho hơn 2.200 chi hội và công nhận
325 chi hội, đăng tải một số biểu mẫu đăng ký hoạt động tôn giáo lên các
website chính thức để truy cập dễ dàng hơn; lãnh đạo của các tổ chức tôn giáo
trên cả nước đánh giá quan hệ giữa các nhóm tôn giáo chưa được đăng ký với
chính quyền các địa phương tốt hơn các năm trước, các nhóm tôn giáo đã đăng ký
được tạo điều kiện thực hành tín ngưỡng mà ít bị chính quyền can thiệp; một số
nhà xuất bản được cấp phép để in sách tôn giáo bằng tiếng Việt, Trung, Anh và
tiếng dân tộc; tù nhân được tiếp cận tài liệu tôn giáo khi bị giam giữ nhưng có
điều kiện kèm theo…
Tuy
nhiên, Bộ Ngoại giao Mỹ vẫn tiếp tục thể hiện quan điểm thiếu khách quan về
hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo và việc đảm bảo quyền tự do tôn giáo tại Việt
Nam như đưa ra thông tin việc Chính phủ không cho đăng ký và công nhận các nhóm
tôn giáo trong năm 2020, chính quyền không công nhận bất kỳ tổ chức tôn giáo
mới nào, trong đó phần lớn liên quan đạo Tin lành tại Tây Nguyên, Tây Bắc,
Thiên chúa giáo, “Dương Văn Mình”. Đặc biệt, báo cáo đã trích dẫn nhiều thông
tin sai lệch của “Ủy ban cứu trợ người vượt biển” như: cho rằng chính quyền một
số tỉnh Tây Nguyên đã chất vấn, đe doạ các thành viên của một số nhóm Tin lành
chưa đăng ký như “Hội thánh Tin lành đấng Christ”, “Hội thánh truyền giảng Phúc
âm”, “Hội thánh Đề ga quốc tế; vu cáo việc chính quyền gây cản trở và sách
nhiễu khi có sự phân công và chuyển giao công việc giữa các chức sắc tôn giáo ở
các điểm nhóm địa phương chưa đăng ký như trường hợp linh mục Nguyễn Đình Thục,
Đặng Hữu Nam ở giáo phận Vinh, mục sư Nguyễn Duy Tân ở giáo phận Xuân Lộc, Đồng
Nai; hạn chế quyền tự do đi lại đối với các chức sắc tôn giáo và tín đồ của một
số nhóm tôn giáo…
Bên
cạnh đó, báo cáo đã xuyên tạc việc
cơ quan chức năng Việt Nam “đàn áp, sách nhiễu” các hội, nhóm tôn giáo chưa
được thừa nhận, chưa đăng ký hoạt động, “phân biệt đối xử”, cáo buộc chính
quyền địa phương “duy trì quy trình đăng ký, công nhận không đúng với quy định”
nhằm làm chậm, không chấp nhận, cấm các hoạt động tôn giáo của các hội nhóm tôn
giáo không chấp nhận sự quản lý của chính quyền; yêu cầu các hội, nhóm này cung
cấp thông tin vượt quá khả năng cho phép, thậm chí đòi hối lộ để được tạo điều
kiện trong đăng ký… Nội dung cáo buộc chính quyền cấp tỉnh “gây khó khăn” với
các hội, nhóm tôn giáo ở vùng sâu, vùng xa hoặc vùng các dân tộc thiểu số khi
đăng ký hoạt động. Chưa hết, báo cáo còn vu cáo chính quyền Việt Nam tiếp tục
thông qua các điều luật, quy định “không rõ ràng” để kiểm soát, hạn chế” tự do
tôn giáo; sử dụng điều khoản về an ninh quốc gia, các “tội danh mơ hồ” để “đàn
áp, hạn chế” tự do ngôn luận, ngăn chặn các bài viết chỉ trích lãnh đạo Đảng,
Nhà nước… đòi dân chủ, nhân quyền, tự do tôn giáo. Thực tế, đây chỉ là những
luận điệu xuyên tạc, thiếu khách quan trong Báo cáo tự do tôn giáo năm 2020 của
Bộ Ngoại giao Mỹ và số đối tượng xấu trong Ủy ban Tự do tôn giáo Quốc tế Mỹ
(USCIRF) lợi dụng vấn đề tự do tín ngưỡng, tôn giáo để xuyên tạc, chống phá,
chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc.