74 năm (1917-1991) tồn tại, Liên Xô là siêu cường viện trợ lớn nhất cho các quốc gia đang phát triển. Ngân sách Liên Xô từ sau 1975, hàng năm cõng hàng chục tỷ đôla cho viện trợ phát triển, viện trợ quân sự cho các nước nghèo ở châu Phi, châu Á, đa số là viện trợ không hoàn lại. Chi cho viện trợ nước ngoài chiếm một tỷ lệ quan trọng trong ngân sách Liên Xô. Nước Nga kế thừa Liên Xô đã xóa 29 tỷ đôla viện trợ Cuba, 10 tỷ đôla cho Triều Tiên, hàng trăm tỷ đôla ở các nước khác.
Riêng Việt Nam, viện trợ của Liên Xô mỗi năm từ 700 triệu đến 1 tỷ đôla. Hầu hết các công trình thủy lợi, thủy điện, các nhà máy lớn của miền Bắc đều có đóng góp quan trọng của nguồn viện trợ kinh tế, trang thiết bị và chuyên gia kỹ thuật Liên Xô. Hai lần xóa nợ cho Việt Nam. Năm 1973, Chính phủ Liên Xô đã ký với Chính phủ Việt Nam "Hiệp định miễn cho Việt Nam trả các khoản nợ đã vay" trước đó. Đến năm 2001, Nga (nước kế thừa Liên Xô) xóa 85% nợ trong tổng 11 tỷ đôla viện trợ (từ 1973-1991), 15% còn lại (1,65 tỷ đôla) Việt Nam phải trả trong vòng 23 năm.
Nga giúp Việt Nam tiến hành đàm phán với các quỹ tiền tệ IMF, WB, bảo lãnh khoản nợ 908 triệu đôla (sau khi đàm phán) chính quyền VNCH nợ Mỹ và các tổ chức tài chính quốc tế khác. Sau 1975, trong khi Việt Nam cần nguồn tài chính để kiến thiết lại đất nước bị chiến tranh tàn phá, Mỹ ra lệnh cấm các tổ chức tài chính quốc tế cho Việt Nam vay (cho đến năm 1991). Mỹ đòi Việt Nam trả hàng tỷ đôla (đã giảm) từng cho VNCH vay, Việt Nam chỉ chấp nhận trả 145 triệu USD viện trợ nông nghiệp nông thôn chứ không chấp nhận trả các khoản vay quân sự của chế độ cũ.Đàm phán kéo dài và nhiều lần bế tắc. Mỹ gây áp lực đòi Việt Nam trả nợ nếu không không có chuyện vay IMF hay các tổ chức tài chính khác. Tuy nhiên, việc Nga xóa nợ cũng gây áp lực, ảnh hưởng đến việc "Câu lạc bộ Paris" xóa/ giảm nợ cho Việt Nam, khai thông nguồn vốn viện trợ phát triển từ bên ngoài, qua đó cũng gây áp lực buộc Mỹ chấp nhận điều kiện của Việt Nam trong việc trả nợ của chế độ cũ.
Hàng vạn sĩ quan, chiến sĩ kỹ thuật Liên Xô đã giúp người Việt tiếp cận với những phương tiện khí tài hiện đại, hàng vạn công nhân, kỹ sư Liên Xô đã xung phong lên những công trình quan trọng của Việt Nam (thủy điện Thác Bà, thủy điện Hòa Bình, Sơn La, Trị An...), nhà máy giấy Bãi Bằng, xí nghiệp xe Thống Nhất, liên doanh Vietsovpetro, đường sắt Bắc-Nam...nhiều người đã vĩnh viễn nằm lại.
(Ảnh) Tình hữu nghị Việt - Xô - một di sản không thể phai mờ. Một bức tranh cổ động nói đến tình anh em của những người lao động. Vào thời chống Mỹ, Liên Xô là nước hỗ trợ Việt Nam nhiều nhất.
ST
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét