BỨC ẢNH NỔI TIẾNG DO NHÀ NHIẾP ẢNH VŨ NĂNG AN CHỤP TRƯỚC HANG ĐÁ LAM SƠN!

Về Việt Bắc nhớ anh hùng Dũng Mã và Sơn Mã

Việt Bắc không chỉ là địa danh lịch sử mà còn là vùng non nước hữu tình luôn thu hút đông đảo du khách. Mỗi lần về đây, tôi lại nhớ đến hai vị anh hùng Dũng Mã và Sơn Mã nổi danh từ thời đánh Pháp. Dũng Mã là một trong ba cán bộ chỉ huy trẻ, được Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp khen ngợi sau Chiến dịch Biên Giới, cùng xuất hiện trong bức ảnh nổi tiếng do nhà nhiếp ảnh Vũ Năng An chụp trước hang đá Lam Sơn.

Bí danh Dũng Mã - Sơn Mã

Hai vị Dũng Mã và Sơn Mã là hình ảnh tiêu biểu của trí thức trẻ tự nguyện dấn thân cứu nước. Dũng Mã tên thật Nguyễn Xáng, sinh năm 1923, còn người em kề là Sơn Mã tên thật Nguyễn Huynh, sinh năm 1925. Hai anh em cùng lớn lên ở quê hương Quảng Nam - Đà Nẵng.

Ông cho hay anh em ông yêu thích hành khúc “Chiến sĩ Việt Nam”, do nhạc sĩ Văn Cao sáng tác khoảng năm 1944, đó cũng là lúc nhạc sĩ viết những tráng khúc khác như “Hải quân Việt Nam”, “Không quân Việt Nam”... cho các binh chủng hùng mạnh tương lai. Riêng ca khúc “Chiến sĩ Việt Nam” thôi thúc bao lớp thanh niên tòng quân giết giặc cứu nước. Bước vào cách mạng, hoạt động bí mật, mỗi người đều cần có bí danh, chàng trai Nguyễn Xáng khi ấy vốn thích cưỡi ngựa, lại mê câu “Khúc anh hùng ca reo nơi biên cương- Bao chiến mã lên đường…” của “Chiến sĩ Việt Nam” nên đã lấy tên Dũng Mã. Sau đó, người em Nguyễn Huynh từ miền Trung ra Việt Bắc, đặt bí danh Sơn Mã./.

Ảnh: Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp cùng Trung đoàn trưởng Thái Dũng (đầu tiên, bên trái) và Tiểu đoàn trưởng Dũng Mã nghiên cứu sơ đồ tác chiến Chiến dịch Biên giới, năm 1950.

Môi Trường ST.