Chủ trương đấu tranh quân sự của Đảng trong giai đoạn 1973-1975 mang tính toàn diện, kịp thời và phát triển .

Đấu tranh quân sự là yếu tố quan trọng trực tiếp quyết định đến thắng lợi mọi cuộc chiến tranh. Trong giai đoạn 1973 – 1975, trên cơ sở bám sát thực tiễn, đánh giá đúng tình hình địch, ta trên chiến trường, Đảng đã đề ra chủ trương đấu tranh quân sự thích ứng với từng hoàn cảnh ở miền Nam, góp phần quyết định đánh bại “chiến lược Việt Nam hóa chiến tranh” của đế quốc Mỹ, giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước. Ngày 27-1-1973, Hiệp định Pari về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam được ký kết. Với tinh thần thượng tôn pháp luật quốc tế, ngay sau khi ký Hiệp định Pari, ngày 28 1-1973, Ban Chấp hành Trung ương Đảng và Chính phủ nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa ra lời kêu gọi, trong đó xác định “Việc thống nhất nước Việt Nam sẽ đươc thực hiện từng bước bằng phương pháp hòa bình”(1). Tuy nhiên, phía Mỹ và chính quyền Sài Gòn không nghĩ và thực hiện như vậy. Ngay sau đó, chính quyền Nguyễn Văn Thiệu đã tuyên bố “trên hòa bình dưới chiến tranh”, chúng xua quân đánh chiếm lại nhiều vùng giải phóng của ta, chiếm lại nhiều địa bàn giải phóng quan trọng, tạo thế da báo gây bất lợi cho ta. Năm 1973, trên toàn miền Nam, địch đóng thêm 500 đồn bốt, chiếm thêm 70 xã, 740 ấp, kiểm soát thêm 65 vạn dân. Cụ thể: ở khu V, địch đóng thêm 200 đồn, chiếm thêm 45 xã, 320 ấp, 25 vạn dân; khu VI và khu VII, địch lấy lại hầu hết các vùng ta mới mở gồm 300 ấp, gần 30 vạn dân; ở Khu VIII, địch đóng thêm gần 300 đồn bốt, chiếm thêm 24 xã, ta mất 120 ấp và 10 vạn dân(2). Trước hành động đó, tại công điện số 50, ngày 9-2-1973, Bộ Chính trị nhận định: Về địch, binh sĩ cấp dưới đã ngả về cách mạng, “nhiều nơi binh sĩ, cả sĩ quan cấp đại đội, một bộ phận sĩ quan cấp tiểu đoàn, tìm cách tiếp xúc với ta, bàn bạc với ta. Có nơi sĩ quan chỉ huy giao ước với ta không đánh nữa. Còn bọn hiếu chiến bên trên có nhiều thủ đoạn đánh chiếm lại Cửa Việt, Quảng Trị và mở các cuộc lấn chiếm nhỏ trên các địa bàn. Do vậy, phải gấp rút tăng cường bộ đội địa phương, du kích thôn xã, tăng cường quân số, tăng cường trang bị, nhưng biết làm êm, làm bí mật, tránh bộc lộ lực lượng, phải biết che giấu lực lượng của ta cho tốt. Đồng thời “phải luôn luôn đề cao cảnh giác, sẵn sàng đánh trả và kiên quyết đánh bại những cuộc càn quét lần chiếm của địch”(3).