Tư duy và tầm
nhìn lãnh đạo, như trên đã đề cập, không bất biến, cứng nhắc mà hình thành và
(chịu áp lực) có thể thay đổi, đặc biệt là trong bối cảnh, tình hình mới như hiện
nay.
- Trải
nghiệm thực tiễn
Tư duy và
hình thành tầm nhìn lãnh đạo là một quá trình biện chứng có vận động và phát
triển. Nó liên quan đến sự không ngừng tìm kiếm thông tin, tri thức, nhận thức
và nhận thức lại về lãnh đạo.
Ví dụ, đổi mới
là tư duy thường trực, phản ảnh tính chủ động, khoa học của Chủ tịch Hồ Chí
Minh trong tiến trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Tư duy đó được vận dụng sáng
tạo trong chỉ đạo, lãnh đạo của Đảng và Nhà nước trong nhiều thời kỳ, trên nhiều
lĩnh vực. Một trong những biểu hiện cụ thể nhất là lĩnh vực quan hệ đối ngoại
và bảo vệ lãnh thổ, chủ quyền quốc gia, giành độc lập hay trong tư duy “đồi mới”2
Để hình thành tư duy lãnh đạo và tầm nhìn lãnh đạo tốt, đội ngũ lãnh đạo cần thực
sự thâm nhập vào thực tiễn, luôn phân tích, nhận diện bối cảnh, các bên liên
quan, đánh giá lại mục tiêu và năng lực của minh để lãnh đạo.
Một trong những
bằng chứng cụ thể là sự thay đổi về tư duy đối với các thành phần kinh tế, coi
kinh tế tư nhân là động lực quan trọng của nền kinh tế nói riêng và quá trình
phát triển nói chung là một ví dụ về đồi mới tư duy lãnh đạo. Từ chỗ không thừa
nhận thành phần kinh tế này đến công nhận (tại văn kiện Đại hội Đảng lần thứ VI
(1986), văn kiện Đại hội Đảng lần thứ IX (2001),ề..) và thậm chí khẳng
định đột phá trong Nghị quyết số 10-NQ/TW ngày 3-6-2017 của Ban Chấp hành Trung ương về phát triền kinh tế tư nhân
như một động lực quan trọng của nền KTTT định hướng xã hội chủ nghĩa.
- Phát huy dân chủ và tổ chức quá
trình học tập tập thể
Phát huy dân
chủ và tổ chức quá trinh kiến tạo tri thức vừa là một kết quả, vừa là một cách
thức để hình thành tư duy lãnh đạo và có được một tầm nhìn lãnh đạo tốt. Nó phản ảnh cụ thể cách tư duy về lãnh đạo trong đó đội ngũ
hay cá nhân lãnh đạo chỉ có sứ mệnh và giá trị trong mối quan hệ với tập thể.
Dân chủ, cởi
mở thực chất là điều kiện để phát huy khả năng độc lập suy nghĩ, không bị chi
phối, lệ thuộc vào những lối mòn có sẵn của cá nhân lãnh đạo; mở ra các ý tưởng
mới, góc nhìn mới đối với các vấn đề lãnh đạo và các giải pháp lãnh đạo cơ chế
này cho phép hình thành trách nhiệm giải trình của lãnh đạo trong thực tiễn.
Trong lãnh đạo
khu vực công, sự tham gia có thể đến từ nhiều ngành, lĩnh vực, từ
các nhà khoa học đa ngành.
- Đào tạo, bồi dưỡng
Đào tạo, bồi
dưỡng là một phương thức quan trọng đối với hình thành, thay đổi tư duy và tầm nhìn lãnh đạo. Đào tạo bồi dưỡng có thể trực tiếp hoặc gián tiếp đóng góp cho
xây dựng năng lực cá nhân và năng lực tồ chức.
Tăng cường hiệu
quả thực thi của cá nhân, nhóm, đơn vị và toàn thể tổ chức ở các phương diện
năng suất, chất lượng, tốc độ và hiệu quả thực thi, từ đó góp phần hiện thực
hóa tầm nhin lãnh đạo thông qua hành động hàng ngày.
- Tăng cường mức độ linh hoạt trong thực thi trên cơ sở các dội ngũ đa kỹ
năng, có khả năng tư duy liên ngành.
-
Tăng sức hấp
dẫn, thu hút các nhân viên chất lượng cao thông qua việc cung cấp cho họ các cơ
hội học tập và phát triển cá nhân; trên cơ sở đó, họ có thêm cơ hội đạt được
nhiều tiến bộ, thành tựu hơn và được tổ chức ghi nhận nhiều hơn.
- Tăng sự tự tin, động lực và mức độ hài lòng với công việc thông qua cơ hội
hoàn thiện năng lực cho họ và cảm giác là được ghi nhận cao hơn, trông đợi cao
hơn, cảm giác về tiến bộ của cá nhân; do đó, tăng mức độ cam kết làm việc.
- Khuyến khích tư duy về năng lực của bản thân trong mối tương quan với mục
tiêu và nhiệm vụ của tồ chức.
-
Hỗ trợ quản
lý thay đổi trong tổ chức thông qua việc tăng cường hiểu biết về các nguyên
nhân thay đổi, các tác động của thay đổi và cách thức cá nhân có thể thích ứng
với hoàn cảnh, tận dụng các lợi thế của thay đổi và tham gia tạo ra thay đổi.
- Hỗ trợ hình thành và phát triển một mô hình văn
hóa tích cực trong tổ chức - một kiểu văn hóa có cốt lõi là thực thi và mục tiêu là
không ngừng cải tiến thực thi. Trong quá trình này, lãnh đạo được không ngừng
tương tác, tỉm kiếm và kiểm chứng nhận thức, quan điểm và giá trị cốt lõi của bản
thân và của tổ chức. Từ tư duy đó mà hình thành và đổi mới tư duy, tầm nhìn
lãnh đạo.
Trong đào tạo,
bồi dưỡng lãnh đạo, cần chú trọng năng lực đào tạo về lôgíc học, thay vì cung cấp
các kết luận và bài học, nên cung cấp các dữ kiện và khích lệ họ tự dự báo tác
động, thiết kế các kịch bản và lộ trình hành động.
Việc học với
nhân viên và học với đối tác bên ngoài cũng có ý nghĩa không kém phần
quan trọng so với một môi trường học tập giữa các nhà lãnh đạo với nhau, và giữa
các lãnh đao trong cùng một to chức, cùng một hệ thống với nhau.
- Tương tác, giao lưu xã hội
Giao lưu, tương tác xã hội có
vai trò quan trọng trong hình thành và hỗ trợ đổi mới tư duy, tầm nhìn lãnh đạo.
Nó mở rộng bối cảnh các biến số đầu vào, các cách diễn đạt mới và các thách thức
mới đố với lãnh đạo.
Tương tác xã
hội cần được lập kế hoạch một cách có chủ đích vừa để cung cấp một bối cảnh học hỏi cho lãnh đạo, vừa là môt phương thức
quan hệ công chúng quan trọng cho các ý tưởng, quyết định lãnh đạo.
Tương tác với
nhân dân ở nhiều nhóm, thành phần khác nhau bao gồm cả các nhóm yếu thế, dễ bị
tổn thương.
- Hành động của cá nhân lãnh đạo có vai trò
hình mẫu
Tư duy và tầm
nhìn dẫn dắt hành động nên nhìn vào hành động của lãnh đạo có thể đoán biết tư
duy và lối tư duy của lãnh đạo.
Tập thể và mỗi
cá nhân nhìn vào thực tiễn
lối tư duy, xây dựng và hiện thực hóa tầm nhìn của lãnh đạo để đánh giá hiệu quả
lãnh đạo và để tự điều chinh cách nghĩ, cách hành động của bản thân hay nhóm.
Lãnh đạo cần
làm gương về tư duy và hành động thông qua các phát biểu, diễn văn, các phát
ngôn chính thức lẫn không chính thức, thông qua cách thức ra quyết định, cách
thức dùng người, cách ghi nhận công trạng của cá nhân và nhóm, và đặc biệt, ở
cách phân chia thử thách và lợi ích trong thực thi.
Bài viết rất hay
Trả lờiXóa