Thứ Sáu, 29 tháng 10, 2021

Đặc điểm thời đại- những vấn đề cần nắm vững

 


Với tư duy mới, Đảng ta đã vận dụng tổng hợp, sáng tạo các phương pháp tiếp cận thời đại trên cơ sở phương pháp luận biện chứng duy vật để phân tích, nhận diện, rút ra những đặc điểm của thời đại trong giai đoạn hiện nay, gồm những đặc điểm sau đây:

+ Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ:

Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ đã đưa loài người bước vào nền kinh tế tri thức, đồng thời tạo ra quá trình toàn cầu hóa, tác động mạnh mẽ, sâu sắc đến sự phát triển của nhiều quốc gia.

Trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung phát triển năm 2011), Đảng ta nhận định: Cuộc cách mang khoa học và công nghệ, kinh tế tri thức và quá trình toàn cầu hóa mạnh mẽ, tác động đến sự phát triển của nhiều nước[1]. Do sự tác động của các quá trình này đã tạo nên xu thế hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ, hợp tác và phát triển là xu thế lớn; song bên cạnh đó, đấu tranh dân tộc, đấu tranh giai cấp, chiến tranh cục bộ, xung đột vũ trang, xung đột sắc tộc, chạy đua vũ trang, bạo loạn lật đổ, khủng bố, tranh chấp lãnh thổ, biển, đảo, tài nguyên và cạnh tranh quyết liệt về lợi ích kinh tế tiếp tục diễn ra rất phức tạp.

Thực tế đang diễn ra trên thế giới hiện nay đã chứng tỏ cho sự nhận định trên của Đảng, đó là sự liên kết khu vực, liên kết toàn cầu như ASEAN, APEC, ASEM...; chiến tranh ở Apganixtan, Irac...; bất ổn chính trị ở Trung Đông và Bắc Phi...; tình hình phức tạp ở biển Đông...

+ Về chủ nghĩa xã hội và phong trào cách mạng trên thế giới:

=> Đảng ta đánh giá: Chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu sụp đổ là một tổn thất lớn đối với phong trào cách mạng thế giới[2]. Chính tổn thất này mà phong trào cách mạng thế giới ở thập kỷ 90 của thế kỷ XX  và một số năm đầu thế kỷ XXI đã lâm vào thoái trào.

=> Tuy nhiên, một số nước theo con đường xã hội chủ nghĩa, trong đó có nước ta vẫn kiên định mục tiêu, lý tưởng, tiến hành cải cách, đổi mới đã giành được những thành tựu to lớn, tiếp tục phát triển. Đặc biệt hiện nay, phong trào cộng sản và công nhân quốc tế đã có những bước hồi phục[3], song Đảng ta cũng thấy rõ sự gian nan, thử thách đối với những nước đi theo con đường xã hội chủ nghĩa, phong trào cộng sản và cánh tả sẽ còn gặp nhiều khó khăn, vì các thế lực thù địch tiếp tục tăng cường chống phá, tìm mọi cách để xóa bỏ chủ nghĩa xã hội.

+ Về chủ nghĩa tư bản:  Hiện tại, chủ nghĩa tư bản còn  tiềm năng phát triển, nhưng về bản chất vẫn là một chế độ áp bức, bóc lột và bất công.

=> Đi sâu phân tích những mâu thuẫn nội tại của chủ nghĩa tư bản, Đảng đã khẳng định: Nhưng mâu thuẫn cơ bản vốn có của chủ nghĩa tư bản, nhất là mâu thuẫn giữa tính chất xã hội hóa ngày càng cao của lực lượng sản xuất với chế độ chiếm hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa, chẳng những không giải quyết được mà ngày càng trở nên sâu sắc, khủng hoảng kinh tế tiếp tục diễn ra. Từ đó Đảng ta kết luận: Chính sự vận động của những mâu thuẫn nội tại đó và cuộc đấu tranh của nhân lao động các nướcsẽ quyết định vận mệnh của chủ nghĩa tư bản.

+ Về độc lập dân tộc và phát triển:

Trong xu thế toàn cầu hóa diễn ra mạnh mẽ, ưu thế về kinh tế, khoa học và công nghệ lại nằm trong tay các nước tư bản, cho nên Các nước đang phát triển, kém phát triển phải tiến hành cuộc đấu tranh rất khó khăn, phức tạp chống nghèo nàn, lạc hậu, chống mọi sự can thiệp, áp đặt và xâm lược để bảo vệ đọc lập, chủ quyền quốc gia, dân tộc.

+ Về những vấn đề toàn cầu:

Giai đoạn hiện nay của thời đại đã và đang nổi lên những vấn đề cấp bách, liên quan đến vận mệnh sống còn của cả nhân loại như: “ gìn giữ hòa bình, đẩy lùi nguy cơ chiến tranh, chống khủng bố bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu toàn cầu, hạn chế sự bùng nổ về dân số, phòng ngừa và đẩy lùi những dịch bệnh hiểm nghèo.... Giải quyết được những vấn đề này đòi hỏi sự nỗ lực hợp tác với tinh thần, ý thức trách nhiệm cao của tất cả các quốc gia, dân tộc.

Từ những đặc điểm trên, Đảng ta khái quát nêu lên đặc điểm nổi bật trong giai đoạn hiện nay của thời đại là: các nước với chế độ xã hội và trình độ phát triển khác nhau cùng tồn tại, vừa hợp tác vừa đấu tranh, cạnh tranh gay gắt vì lợi ích quốc gia, dân tộc. Cuộc đấu tranh của nhân dân các nước vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ, phát triển và tiến bộ xã hội dù gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhưng sẽ có những bước tiến mới. Căn cứ vào lôgic, quy luật vận động, phát triển của tiến trình lịch sử nhân loại, Đảng ta rút ra kết luận: Theo quy luật tiến hóa của lịch sử, loài người nhất định sẽ tiến tới chủ nghĩa xã hội.



[1] Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội XI, Nxb CTQG, Hà nội, 2011, tr. 67.

[2] Đảng Cộng sản Việt Nam: Sdd, tr. 68.

[3] Đảng Cộng sản Việt Nam: Sdd, tr. 68.

1 nhận xét: