Những chỉ dẫn của Lênin về phòng chống tham nhũng

 Trong các bài viết và phát biểu của mình, V.I. Lê-nin cho rằng tham nhũng là những hành vi lợi dụng chức quyền, vị trí công tác để tư lợi cá nhân, làm suy giảm quyền lực tổ chức. Bằng cách tiếp cận này, V.I. Lê-nin đã chỉ ra căn nguyên của tham nhũng là quyền lực và quyền lực bị tha hóa. Từ đó, V.I. Lê-nin đặc biệt chú ý đến những tác hại của tham nhũng đối với quyền lực lãnh đạo của Đảng và quyền lực quản lý của nhà nước. V.I. Lê-nin gọi tham nhũng, hối lộ là “kẻ thù” bởi nó làm suy yếu Đảng, làm suy giảm quyền lực nhà nước, gây ảnh hưởng đến uy thế, thanh danh của Đảng và Nhà nước, dễ tạo ra nguy cơ biến bộ máy chính quyền và các tổ chức đảng trở thành bộ máy quan liêu mới, xa rời lợi ích của Đảng, của nhân dân. “Tệ quan liêu, tham nhũng khiến nhiều cán bộ, đảng viên bị tha hóa, trở thành những kẻ chuyên quyền, độc đoán, thậm chí nó có thể phá hủy một chính đảng, làm tiêu vong một chế độ”(1).

Vẫn trên cơ sở nhận diện nguồn gốc của tham nhũng đến từ quyền lực bị tha hóa, V.I. Lê-nin cho rằng, quan liêu và tham nhũng gắn với quyền lực bị tha hóa, chúng đều có chung bản chất là lợi dụng chức quyền, vị trí công tác để tư lợi cá nhân, sống ích kỷ, ăn bám, trên sức lao động của người khác(2). Ông nhấn mạnh, vẫn có thể xóa sạch được tham nhũng nhưng đó là cuộc đấu tranh phức tạp, lâu dài, khó khăn và cần phải có thái độ dứt khoát, kiên quyết và không có vùng cấm trong cuộc chiến này.

Để phòng, chống tham nhũng, trong nhận thức và chỉ đạo thực tiễn, V.I. Lê-nin đã đưa ra nhiều giải pháp khác nhau, trong đó nổi bật là những giải pháp về thể chế kiểm soát quyền lực:

Thứ nhất, cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong đảng để ngăn ngừa vi phạm, tăng cường kỷ luật trong đảng, thực hiện kỷ luật đảng viên nghiêm khắc trong điều kiện đảng cầm quyền.

Thứ hai, xem trọng vai trò của quần chúng nhân dân, phát huy, thực hành dân chủ rộng rãi, cuốn hút, lôi cuốn nhân dân tham gia vào các công việc của đảng, nhà nước, bởi nhân dân là chủ thể của quyền lực.

Thứ ba, cần tăng cường kiểm soát bộ máy nhà nước, giảm bớt sự cồng kềnh, chồng chéo trong bộ máy, đồng thời nâng cao chất lượng, phẩm chất, năng lực cán bộ, đảng viên, thiết lập chế độ trách nhiệm cá nhân, thường xuyên kiểm tra việc thực hiện trách nhiệm cá nhân một cách nghiêm ngặt, gắn quyền lợi với trách nhiệm, nghĩa vụ; xây dựng cơ chế phát hiện và thải loại những cán bộ, đảng viên, công chức thoái hóa, biến chất.

LHQ-ST