“Tư cách
một người cách mệnh” là bài giảng đầu tiên của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại các lớp
huấn luyện chính trị và được in ngay trang đầu cuốn “Đường Kách mệnh”. Ba yêu
cầu đối với tự mình, với người, với việc mà tác giả nêu trong bài thể hiện khái
quát nhất về đức và tài ở một người cán bộ, sau này được Chủ tịch Hồ Chí Minh
nhắc đến rất nhiều và có nội dung toàn diện hơn. Trước lúc đi xa, trong bản Di
chúc, Người lại dặn: Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức
cách mạng, thật sự cần kiệm liêm chính, chí công vô tư.
Muốn làm
cách mạng thành công, Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, điều quyết định là phải có
một đảng cách mạng và những người cách mạng thật sự, vừa có năng lực cách mạng,
vừa có đạo đức cách mạng. “Tự mình phải: Cần kiệm... Cả quyết sửa lỗi mình...
Vị công vong tư. Không hiếu danh, không kiêu ngạo. Nói thì phải làm. Giữ chủ
nghĩa cho vững. Hy sinh. Ít lòng tham muốn về vật chất. Bí mật. Đối người phải:
Với từng người thì khoan thứ. Với đoàn thể thì nghiêm... Làm việc phải: Xem xét
hoàn cảnh kỹ càng. Quyết đoán. Dũng cảm. Phục tùng đoàn thể”. Đó là tư cách, là
đức và tài của người cán bộ.
Có tài
không có đức, có hại cho nước
Theo Chủ
tịch Hồ Chí Minh, đức và tài là hai nhân tố quan trọng hàng đầu làm nên tư cách
người cán bộ, trong đó đức là gốc; không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng
không lãnh đạo được nhân dân. Đạo đức cách mạng là vô luận trong hoàn cảnh nào
cũng phải đặt lợi ích của Đảng, của dân tộc, của nhân dân lên trên hết; có lòng
yêu nước, yêu đồng bào; không tham danh vị, không tham tiền, không tham sắc;
biết người tốt thì nâng đỡ, biết người xấu thì không dùng; nói và làm cho nhất
trí, làm thế nào cho dân tin; phải mạnh dạn, quả quyết nhưng không phải làm
liều; có lòng dũng cảm trong công việc,... Tài ở người cán bộ là trình độ
chuyên môn, là năng lực công tác; không chỉ am hiểu những vấn đề của cuộc sống,
dự đoán được xu thế của nó mà còn có khả năng quy tụ, tổ chức thực hiện tốt nhiệm
vụ chính trị, đặc biệt là khả năng giải quyết những vấn đề phức tạp, vấn đề mới
nảy sinh trong các lĩnh vực, nhất là lĩnh vực chuyên môn của mình.
Trong mối
quan hệ giữa đức và tài, Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, đức là gốc, nhưng bao
giờ cũng đặt tài đi liền với đức và chính Người là hiện thân của nghệ thuật
dùng nhân tài. “Có tài phải có đức. Có tài không có đức, tham ô hủ hóa có hại
cho nước. Có đức không có tài, như ông bụt ngồi trong chùa, không giúp ích gì
được ai”. Như vậy là tài ở trong đức và sẽ được trọng dụng khi có đức; đức chỉ
có ý nghĩa khi có tài. Đức và tài là sự hội tụ làm một trong nhân cách mỗi cán
bộ.
“Đạo đức
cách mạng không phải trên trời sa xuống” mà do đấu tranh, rèn luyện hàng ngày
mới có. Với quan niệm như vậy, sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn chăm lo việc
giáo dục, rèn luyện đạo đức cho cán bộ, đảng viên. Người chỉ ra những việc phải
hết sức làm khi có lợi cho dân, những việc phải hết sức tránh nếu làm hại đến
dân. Trong công tác cán bộ, Người có cách nhìn toàn diện, nhân văn đồng thời
sớm cảnh báo những điều dễ làm cán bộ suy thoái, biến chất. Chỉ sau hơn một
tháng, Cách mạng giành chính quyền, Người đã có Thư gửi ủy ban nhân dân các kỳ,
tỉnh, huyện và làng, chỉ rõ những lầm lỗi rất nặng mà cán bộ thường phạm phải,
như: “Cậy thế mình ở trong ban này ban nọ, rồi ngang tàng phóng túng, muốn sao
được vậy, coi khinh dư luận, không nghĩ đến dân. Quên rằng dân bầu mình ra là
để làm việc cho dân, chứ không phải để cậy thế với dân… Ăn muốn cho ngon, mặc
muốn cho đẹp, càng ngày càng xa xỉ, càng ngày càng lãng mạn, thử hỏi tiền bạc
ấy ở đâu ra?… Kéo bè, kéo cánh, bà con bạn hữu mình, không tài năng gì cũng kéo
vào chức này chức nọ. Người có tài có đức, nhưng không vừa lòng mình thì đẩy ra
ngoài…” Thật buồn,
những điều Chủ tịch Hồ Chí Minh cảnh báo đã hơn 70 năm, nhưng hiện nay vẫn
không ít cán bộ vướng phải, nhất là tình trạng làm trái, tham nhũng, tiêu cực
làm hại nước, hại dân và hại chính mình. Đọc những lời căn dặn ấy càng thấy
chúng ta còn mắc nợ Người nhiều lắm.
St PQ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét