Nhiều vấn đề lý luận về dân chủ XHCN, dân chủ trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội chưa được làm rõ, nhất là việc tìm ra cách thức, cơ chế thực hiện dân chủ xã hội chủ nghĩa.

Cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ” để phát huy tốt hơn quyền làm chủ của nhân dân cần phải có những chế định cụ thể. Việc nghiên cứu, dự báo sự biến động về số lượng, chất lượng, về tư tưởng các giai tầng xã hội để có các chủ trương, đường lối lãnh đạo phát huy dân chủ sát, đúng, hiệu quả hơn chưa chủ động. Nhận thức, phương pháp và cách thức chỉ đạo tổ chức thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước trong phát huy quyền làm chủ về chính trị, kinh tế xã hội, quyền dân sự còn những mặt hạn chế.

Một số văn bản pháp luật tạo cơ sở pháp lý phát huy tốt hơn nữa quyền làm chủ của nhân dân chưa được xây dựng kịp thời, như luật giám sát và phản biện xã hội. Một số luật đã được ban hành như Luật Trưng cầu ý dân là văn bản pháp luật quan trọng để nhân dân trực tiếp thể hiện ý chí của mình trong việc quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước, tăng cường đoàn kết và đồng thuận xã hội có hiệu lực từ ngày 1/7/2016, nhưng đến nay vẫn chưa được tổ chức triển khai thực hiện rộng rãi. Nhận thức về dân chủ và xây dựng nền dân chủ XHCN còn hạn chế, chưa đầy đủ và hệ thống, chưa lý giải và làm sáng tỏ kịp thời nhiều vấn đề do thực tiễn đặt ra.