Đường lối, chính sách kinh tế trong
Văn kiện Đại hội XIII được tiếp cận, xây dựng, hoàn thiện trên các nền tảng tư
tưởng, nguyên tắc khoa học, hiện đại, nhất quán, phù hợp với thực tiễn Việt
Nam. Nền
tảng tư tưởng để xây dựng, hình thành đường lối, chính sách phát triển kinh tế
của Đại hội XIII của Đảng là chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là
những học thuyết cách mạng, khoa học, đã chỉ ra bản chất và xu hướng phát triển
về kinh tế ở các quốc gia cũng như trên thế giới mà cho đến nay vẫn còn nguyên
giá trị và ý nghĩa thời đại, là cơ sở giúp cho Đảng ta nhận thức đúng đắn về
bản chất và những quy luật kinh tế trong thực tiễn sinh động phát triển đất
nước hiện nay, từ đó đề ra đường lối, chính sách phát triển kinh tế phù hợp,
khoa học.
Đường
lối, chính sách phát triển kinh tế trong Văn kiện Đại hội XIII đã kế thừa, phát
triển những nội dung cơ bản, những nhận định, đánh giá, dự báo, quan điểm, mục
tiêu và những định hướng lớn về nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế trong
Văn kiện các Đại hội của Đảng trong thời kỳ đổi mới, nhất là Đại hội XI, Đại
hội XII, đến nay vẫn đúng đắn, chuẩn xác, còn nguyên giá trị, đồng thời bổ
sung, phát triển nhiều vấn đề, nội dung mới, phản ánh sự thay đổi, yêu cầu và
những xu hướng, khuynh hướng mới của thực tiễn thế giới, đất nước.
Đường
lối, chính sách phát triển kinh tế trong Văn kiện Đại hội XIII thể hiện sự kiên
định, nhất quán, vững vàng trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ
Chí Minh, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, kiên định
phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa với mục tiêu "Dân
giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh". Sự kiên định còn được
thể hiện ở việc khẳng định nền kinh tế nước ta được đặt dưới sự lãnh đạo của
Đảng Cộng sản Việt Nam và sự quản lý của Nhà nước Việt Nam xã hội chủ
nghĩa để định hướng, chi phối việc phát triển nền kinh tế hướng tới các nguyên
tắc và bản chất của chủ nghĩa xã hội. Đồng thời, những đường lối, chính
sách này cũng thể hiện sự đổi mới, là quá trình liên tục cập nhật, bổ sung
những vấn đề mới nảy sinh từ thực tiễn công cuộc đổi mới đất nước, là bước phát triển cao hơn về đường lối, chính
sách phát triển kinh tế của Đảng ta nhằm đáp ứng với yêu cầu phát triển của
giai đoạn mới.
Nội
dung về đường lối, chính sách phát triển kinh tế trong Văn kiện Đại hội XIII
không phải là sản phẩm riêng có của một cá nhân, tổ chức nào. Nó là kết quả của
việc trao đổi, cân nhắc, thảo luận, tranh luận nhiều lần, nhiều vòng từ Tổ biên
tập, Tiểu ban, đến Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương; được sự góp ý, tham
gia của đông đảo các cơ quan quản lý, các trung tâm nghiên cứu, đào tạo, các
cán bộ lão thành, cán bộ lãnh đạo, quản lý, tham mưu, các nhà khoa học, những
người hoạt động thực tiễn trên nhiều lĩnh vực; được lấy ý kiến sâu rộng của các
cấp ủy đảng, của cán bộ, đảng viên, nhân dân thông qua Đại hội đảng bộ các cấp,
qua Đảng đoàn Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội với
nhiều hình thức rất phong phú. Cuối cùng, các đường lối, chính sách này được
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII thảo luận, góp ý, hoàn chỉnh và biểu quyết
thông qua. Như vậy, nội dung các báo cáo thật sự là kết tinh của tinh thần dân
chủ, phản ánh những vấn đề được đa số đồng tình, nhất trí; những vấn đề còn có
ý kiến khác nhau, chưa đủ độ chín trong đường lối, chính sách phát triển kinh
tế chưa đưa vào Văn kiện, tiếp tục được nghiên cứu, thảo luận, không gượng ép,
không võ đoán.
Về dự
báo tình hình phát triển kinh tế xã hội trong Văn kiện Đại hội XIII, đã chú
trọng phân tích, cập nhật những vấn đề mới, biểu hiện mới, xu hướng mới, yêu
cầu mới, thuận lợi và khó khăn, thời cơ và thách thức đặt ra đối với đất nước
trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư phát triển nhanh, sâu
rộng; tình hình thế giới, khu vực thay đổi nhanh, có nhiều đột biến, đặc biệt
là sự tác động toàn diện, mạnh mẽ của khủng hoảng kinh tế, xã hội toàn cầu,
dịch bệnh, biến đổi khí hậu, già hóa dân số, trước mắt là đại dịch Covid 19.
Đánh
giá thành tựu, hạn chế trong phát triển kinh tế của đất nước ta trong Văn
kiện Đại hội XIII của Đảng là những đánh giá khách quan, khoa học, phản ánh
đúng tình hình đất nước, không tô hồng, không bôi đen. Văn kiện Đại hội XIII
của Đảng đã khẳng định: “Toàn
Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã thực hiện thắng lợi nhiều chủ trương, mục tiêu,
nhiệm vụ trong Nghị quyết Đại hội XII của Đảng; đất nước đã đạt được những
thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Quy mô, trình độ phát triển kinh tế, xã
hội của đất nước được nâng lên. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát
ở mức thấp; tiềm lực, quy mô và sức cạnh tranh của nền kinh tế được nâng lên.
Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày
nay”[1]. Đây là động lực, nguồn lực quan trọng để đất nước ta vượt qua khó khăn,
thách thức, phát triển nhanh, bền vững trong những năm tới.
Tuy
nhiên, Đảng ta cũng thẳng thắn thừa nhận và chỉ ra những hạn chế, bất cập
trong phát triển kinh tế: Hoàn thiện thể chế, đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ
cấu lại nền kinh tế, công nghiệp hóa, hiện đại hóa còn chậm, chưa tạo được
chuyển biến căn bản về mô hình tăng trưởng; năng suất, chất lượng, hiệu quả và
sức cạnh tranh của nền kinh tế chưa cao; Kinh tế - xã hội phát triển vẫn chưa
tương xứng với tiềm năng, lợi thế của đất nước và còn nhiều khó khăn, thách
thức; Nguy cơ tụt hậu, rơi vào bẫy thu nhập trung bình còn lớn; Việc phát triển
đồng bộ các vùng, miền, địa phương trên cơ sở phát huy tiềm năng, lợi thế của
từng vùng vẫn còn nhiều hạn chế; Xu hướng già hóa dân số, đô thị hóa tăng
nhanh, biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh ảnh hưởng ngày càng lớn đến sự
phát triển đất nước... Những hạn chế, bất cập này được Đảng ta xác định cần
kiên quyết khắc phục và giải quyết trong thời gian tới.
Về
mục tiêu phát triển kinh tế của Văn kiện Đại hội XIII, ngoài việc xác định mục
tiêu cho nhiệm kỳ năm 5 tới, Văn kiện Đại hội XIII còn xác định mục tiêu cho
chiến lược 10 năm 2021-2030 và tầm nhìn đến 2045. Cụ thể là: Đến năm 2025 là
nước đang phát triển có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập
trung bình thấp. Đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng là nước đang phát
triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao. Đến năm 2045, kỷ
niệm 100 năm thành lập nước: Trở thành nước phát triển có thu nhập cao.
Các mục tiêu của Đại hội XIII nêu trên là hoàn toàn đúng đắn, phù hợp,
khả thi, vừa thể hiện bản chất khoa học trên cơ sở xác định vị thế của Việt Nam
sau 35 năm đổi mới đã đạt được, bối cảnh quốc tế và trong nước đang đặt ra
những cơ hội và thách thức trong thời gian tới vừa thể hiện sự cụ thể hóa cho
từng giai đoạn, và khát vọng phát triển đến giữa thế kỷ Việt Nam phấn đấu trở
thành quốc gia phát triển, thu nhập cao, hùng cường, thịnh vượng.
Về
định hướng, nội dung phát triển kinh tế trong Văn kiện Đại hội XIII đã tiếp tục khẳng định những nhận
thức đúng đắn của Đảng ta được thực tiễn chứng minh, đồng thời bổ sung những
nhận thức, cách tiếp cận theo tư duy mới về hệ quan điểm chỉ đạo, về mục tiêu
phát triển, về định hướng, nhiệm vụ, giải pháp lớn, về nhiệm vụ trọng tâm và
đột phá chiến lược nhằm phát triển đất nước nhanh, bền vững…Trong đó, một số
nội dung mới về đường lối, chính sách phát triển kinh tế trong Văn kiện Đại hội XIII là sự
phản ánh, cập nhật, phát triển sáng tạo những những vấn đề kinh tế mới nảy sinh
từ bối cảnh và thực tiễn đất nước ta hiện nay. Tiêu biểu là những nhận thức,
quan điểm mới về việc đề cao vai trò của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo,
nguồn nhân lực chất lượng cao, chủ động tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần
thứ tư, phát triển kinh tế số… trong đổi mới mô hình tăng trưởng, công nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước; về xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ, phát triển
lực lượng doanh nghiệp Việt Nam lớn mạnh trong bối cảnh Việt Nam hội nhập sâu,
rộng vào nền kinh tế thế giới; về cơ cấu lại kinh tế vùng, đổi mới thể chế liên
kết giữa các địa phương trong vùng và giữa các vùng; về mối quan hệ giữa nhà
nước, thị trường và xã hội trong vận hành nền kinh tế.
Ngoài
ra, Văn kiện Đại hội XIII cũng nêu rõ một số khâu đột phá và định hướng giải
pháp khả thi, thiết thực, có đầy đủ cơ sở, điều kiện, nguồn lực để thực hiện
thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước: Hoàn thiện đồng bộ thể chế phát
triển, trước hết là thể chế phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa; Phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao;
Xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại cả về kinh tế và xã hội…
Như
vậy, đường lối, chính sách phát triển kinh tế trong Văn kiện Đại hội XIII của
Đảng được chuẩn bị công phu, nghiêm túc, khoa học, có chất lượng, có tính kế
thừa và phát triển về tư duy, lý luận, thật sự khoa học, kết tinh trí tuệ và
sức sáng tạo của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân. Những đường lối, chính sách
này có tính khái quát cao; vừa có tính tổng kết lý luận, vừa có ý nghĩa thực
tiễn, phản ánh ý chí và nguyện vọng của toàn Đảng, toàn dân ta về phát triển
kinh tế đất nước.
Luận
điểm cho rằng "Đường lối, chính sách phát triển kinh tế của Đại hội XIII
là phi thực tế, thiếu nguồn lực" là chủ quan, không có cơ sở cả về
lý luận và thực tiễn. Về lý luận luận điểm này đã dựa trên những phân tích,
nhận xét phi khoa học, không lôgich, không hệ thống và không toàn diện. Về thực
tiễn, quan điểm này cũng phiến diện, mang tính chất cứng nhắc, quy chụp, không
thấy rõ hoàn cảnh lịch sử cụ thể cũng như các thành tựu, kỳ tích trong phát
triển đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng ta thời gian qua./.
[1] Đảng Cộng sản Việt
Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb.
Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2021, tr.70
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét