KHÔNG ĐỀ

Thuốc kiêng, rượu cữ đã ba năm,

Không bệnh là tiên sướng tuyệt trần.

Mừng thấy miền Nam luôn thắng lớn,

Một năm là cả bốn mùa xuân.

HỒ CHÍ MINH, tháng 3.1968

Việc từ bỏ, không hút thuốc lá, không uống rượu của Bác, tính đến tháng 3.1968 đã được 3 năm. Bài viết “Nhị Vật” (Hai chớ) trước đấy một tháng, Bác nói những thứ quen đã quen dùng, thành thích thú riêng như một khoái cảm nhất định, khi phải kiêng cữ, phải từ bỏ là tự mình phải vượt chính mình.

Kết quả của việc bỏ thuốc lá, bỏ rượu của Bác, bệnh tình thuyên giảm, tinh thần khoan khoái cộng với tin thắng trận trong cuộc Tổng tiến công Mậu Thân – 1968 liên tiếp, dồn dập đến đã thành niềm vui lớn của Bác. Có lẽ, trong niềm vui lớn ấy Bác đã viết hai bài thơ “Nhị vật và Vô đề” gần như cùng thời gian. Cả hai bài thơ Bác nói cái vui, cái sướng không bệnh khỏe thêm và cái mừng kháng chiến đang thắng lớn. Niềm vui riêng – chung hòa quyện vào nhau.

Trích Sách "Đi tìm xuất xứ thơ Hồ Chí Minh".