HỆ LỤY TỪ NHỮNG SẢN PHẨM VĂN HÓA ĐỘC HẠI

 

Trong giai đoạn hiện nay hội nhập toàn cầu là xu thế tất yếu của các quốc gia, trong đó có Việt Nam. Quá trình đó đem lại những cơ hội, điều kiện thuận lợi trong việc thúc đẩy giao lưu, hợp tác phát triển về mọi lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực văn hóa. Thời gian qua, bên cạnh việc tiếp nhận những sản phẩm văn hóa có chất lượng cao, hướng con người đến những giá trị tiến bộ, nhân văn, dân chủ, đoàn kết thì cũng có không ít những sản phẩm mượn danh văn hóa để truyền bá những tư tưởng, nội dung thiếu lành mạnh, hủy hoại đạo đức, nhân phẩm con người. Đặc biệt với sự hỗ trợ của internet, mạng xã hội, tình trạng xâm lăng của những sản phẩm độc hại diễn ra ngày càng tinh vi với những biểu hiện đa dạng, đang hàng ngày, hàng giờ len lỏi vào không gian của gia đình, nhà trường, tác động lớn đến nhận thức, hành động của con người, nhất là tầng lớp thanh thiếu niên.

Đối với các sản phẩm độc hại, hậu quả mà nó gây ra cho con người và xã hội có thể không trực tiếp và nhận biết được ngay, mà nó ngấm ngầm, ăn sâu và gặm nhấm suy nghĩ, tư tưởng của con người, và rồi khi bị tiêm nhiễm, đầu độc thì rất khó có thể gột rửa, loại trừ, tiềm ẩn những mối nguy hại lớn cho xã hội.

Sản phẩm của văn hóa rất đa dạng về loại hình nhưng chủ yếu là sách, báo, tạp chí, băng hình, phim ảnh, tác phẩm hội họa, trò chơi điện tử, trang phục, các hoạt động nghi lễ mang tính chất tôn giáo, tín ngưỡng,... Một số tác phẩm do các thế lực thù địch tuyên truyền, phát tán trên mạng internet với những mưu đồ chính trị, tiềm ẩn những nguy cơ lớn về sự lung lạc, dao động, mất niềm tin của một bộ phận cán bộ, nhân dân vào Đảng, chế độ và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội,... Trong Chỉ thị số 46-CT/TW về chống sự xâm nhập của các sản phẩm văn hóa độc hại gây hủy hoại đạo đức xã hội đã nêu rõ: “Thời gian qua, nhiều sản phẩm văn hóa độc hại từ bên ngoài đã xâm nhập vào nước ta bằng nhiều con đường, tác động rất xấu đến tư tưởng, đạo đức, lối sống, tâm lý, hành vi của một bộ phận nhân dân, nhất là thanh thiếu niên; làm hủy hoại, xói mòn nền tảng và những giá trị đạo đức tốt đẹp của dân tộc. Lối sống thực dụng, vụ lợi, vị kỷ, thích hưởng lạc, sa đọa; cái xấu, cái ác, phi nhân tính có dấu hiệu tăng lên rõ rệt. Môi trường đạo đức và văn hóa lành mạnh bị đe doạ nghiêm trọng, có nguy cơ dẫn tới khủng hoảng tinh thần, mất phương hướng lựa chọn các giá trị, lối sống và niềm tin của một bộ phận công chúng”.

Ở trong nước, một số nhà xuất bản do không tuân thủ đúng những quy định chặt chẽ về thẩm định, in ấn, phát hành nên đã biên dịch và xuất bản một số tác phẩm có nội dung sai trái, như tiểu thuyết Thời của thánh thần của tác giả Hoàng Minh Tường, Nxb Hội Nhà văn ấn hành năm 2008; cuốn Miếng ngon Hà Nội (tác giả Vũ Bằng, do Nxb Dân Trí liên kết công ty văn hóa Minh Tân - Nhà sách Minh Thắng thực hiện đã đưa vào một đoạn có tính chất sai phạm chính trị); tập thơ Thành phố dịu dàng của tác giả Trần Nhuận Minh, Nxb Hội Nhà văn xuất bản năm 2015 cũng bị thu hồi và tiêu hủy vì có một số bài thơ có cách viết mang tính chủ quan, không hợp lý; cuốn tiểu thuyết Mối chúa, Nxb Hội Nhà văn ấn hành năm 2017 bị đình chỉ phát hành vì “phần lớn các nhân vật trong tác phẩm từ thấp đến cao đều được xây dựng với hình ảnh đen tối, vô vọng, đau đớn”; những sáng tác của thành viên nhóm Mở miệng (do Bùi Chát, Lý Đợi, Khúc Duy, Nguyễn Quán sáng lập vào năm 2000) với ngôn từ tục tĩu, biện pháp giễu nhại, xuyên tạc hình ảnh lãnh tụ và Đảng Cộng sản Việt Nam,...

Bên cạnh những tác phẩm được xuất bản trong nước có nội dung sai trái, thiếu lành mạnh thì hiện nay với sự hỗ trợ của mạng internet, sự tài trợ của các nhóm, tổ chức, nhà xuất bản ở hải ngoại, đã cho in và đăng tải trên không gian mạng nhiều tác phẩm thuộc dạng hồi ký, ghi chép của các tác giả người Việt, trong đó có nhiều nội dung, chi tiết gây tranh cãi, điển hình như các cuốn Đèn cù của Trần Đĩnh; Đêm giữa ban ngày của Vũ Thư Hiên; Bên thắng cuộc của Huy Đức; Làm người là khó của Đoàn Duy Thành; Hồi ký của một thằng hèn của Tô Hải; Hồi ký của giáo sư Nguyễn Đăng Mạnh,... Đan cài trong những chi tiết, sự kiện mang tính chất tự thuật, hồi ức cá nhân là những đánh giá, nhận định chủ quan của các tác giả về cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc; những mâu thuẫn nội bộ trong đời sống chính trị; sai lầm của cải cách ruộng đất; về vụ Nhân văn giai phẩm; về góc khuất trong đời tư của một số tiền bối cách mạng và lãnh đạo Đảng, Nhà nước qua các giai đoạn với giọng văn thiếu tôn trọng. Hiện tượng đó gây nên nhận thức trái chiều trong công chúng, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, tạo ra những cái nhìn khác biệt về thể chế chính trị xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta.

Ở lĩnh vực âm nhạc, bên cạnh những ca khúc, giai điệu ngợi ca quê hương, Tổ quốc, thì cũng có nhiều ca khúc, băng đĩa được các trung tâm âm nhạc hải ngoại thu âm, phát hành và tìm cách phổ biến trong nước với những ca khúc ngợi ca lính cộng hòa, hình ảnh cờ ba que cùng ca từ, giai điệu bi thương, chết chóc như VCD của Duy Khánh: Một cuộc đời, một dòng nhạc do Trung tâm Làng văn ở hải ngoại sản xuất; bộ DVD Bước chân Việt Nam với 22 bài hát của hai nhạc sĩ Trúc Hồ, Trầm Tử Thiêng sáng tác trước năm 1975 do Trung tâm băng nhạc Asia tại Hoa Kỳ phát hành, trong đó có nhiều ca khúc được minh họa hình ảnh và lời bình đả kích sai lệch chế độ ta, tuyên truyền cho chế độ Sài Gòn cũ...

Với sự bùng nổ của công nghệ thông tin, của hội nhập toàn cầu, các thế lực thù địch trong và ngoài nước tăng cường thông qua những sản phẩm văn hóa, văn nghệ để tác động trực tiếp đến tư tưởng, suy nghĩ của con người, làm lung lay nền tảng tư tưởng và tinh thần đại đoàn kết toàn dân. Theo thống kê chưa đầy đủ, “hiện có khoảng 400 tổ chức phản động lưu vong, 380 báo, tạp chí và 60 đài phát thanh có chương trình tiếng Việt, hơn 80 nhà xuất bản và hàng nghìn trang web thường đăng tải tin bài, xuất bản những ấn phẩm có nội dung phản động, xuyên tạc chống Việt Nam”. Vì thế việc nhận diện để có giải pháp phòng chống những tác phẩm có nội dung sai trái, bất lợi cho tình hình chính trị - xã hội, hủy hoại nhân cách con người là việc làm cần thiết, nhất là trong bối cảnh phức tạp hiện nay./.

                                                                                                   VHT.