NHỮNG KỲ THI CỦA CUỘC ĐỜI

 Tôi có người quen, chị là một lãnh đạo trung cấp rất tài năng và sắc sảo. Bỗng hôm trước, thoáng bất ngờ khi nghe tin chị trượt một vị trí đáng lẽ trong tầm tay, lý do mà chính người trong cuộc chia sẻ là sau rất nhiều đáp án tinh tế với những vấn đề hóc búa, chị lại đưa ra trả lời chủ quan ở câu hỏi cuối cùng dễ nhất.

Thực ra, cuộc đời là một kỳ thi đề mở mà hoàn toàn không có đáp án mẫu. Cháu gì quán quân Olympia mà gì cách đây ít hôm gây bão mạng, bằng tài năng, cháu có thể giải đúng vô số bài toàn trong trường nhưng đứng trước bài toán cuộc đời, cháu đã đưa ra thứ đáp án rất ngây thơ, và do vậy, nó sai hoàn toàn.

Thứ đặc quyền của tuổi trẻ không phải là sức khỏe, cũng chẳng phải tinh thần vui tươi mà là quyền-được-sai nhưng thứ quyền ấy phải song hành cùng nghĩa vụ học-từ-cái-sai, chứ không phải lợi-dụng tuổi trẻ để được sai. Cái giá cho việc làm sai vài con số đối với sinh viên chỉ là việc thi lại thậm chí học lại, nhưng cái giá cho việc sai vài con số đối với kế toán trưởng có thể biến thành số năm trên cáo trạng. 

Ai trong chúng ta cũng phải tự tìm lời giải cho những nan đề của của cuộc đời, từ những li ti tối nay ăn gì cho đến sự trăn trở về tương lai của nhân loại. Chúng ta từng là những tế bào sinh duc của cuộc đua vĩ đại mang tên sự sống để đến với thế giới này cùng việc đối mặt với những thử thách mà nó trao cho. Chúng mình, phải tìm cách giải quyết sự cân bằng đầu tiên trên đôi chân đến việc xây dựng thế giới quan cá nhân bởi những kỳ thi của chọn lọc tạo hóa. 

Ở cấp độ quốc gia, câu chuyện tìm một đáp án chung là bất khả thi cho tất cả bởi vì ta và những người ở ngoài biên giới vốn khác nhau về văn hóa, lịch sử và cả dân tộc tính. Những kỳ thi của quốc gia phức tạp hơn cá nhân rất nhiều với kết quả chỉ được xoay quanh những đáp án về hạnh phúc, ấm no và thịnh vượng. 

Sẽ còn nhiều nữa những thống kê chi tiết về thiệt hại sau cơn siêu bão, thứ đáng sợ không phải là những giá trị đo đếm được mà là những mất mát không để quy thành con số. Người ta có nhiều hơn một lý do cho việc rời bỏ cuộc đời, nhất là trong mùa mưa bão và cũng có từng ấy cách để giữ họ vượt qua bão tố giữa bộn về của cuộc sống.

Nếu bưng bát cơm đầy hôm nay dù chỉ với một ít muối vừng ít ỏi, hãy cám ơn cuộc đời đã không bắt chúng ta vượt qua kỳ thi của hàng chục triệu đồng bào đang phải tìm lời giải cho 121.500 hecta lúa và hoa màu bị ngập và hư hại do bão. Nếu chúng ta vẫn ấm áp cùng gia đình đêm qua, hãy tri ân những con người ngoài kia đang chiến đấu vì đồng bào. 

Những người lính dưới đây vừa vượt qua một trong những kỳ thi cam go nhất của cuộc đời họ với lời giải là sinh mệnh của nhân dân.