Trong thời gian từ năm 1921 đến 1930, Người hoạt động ở Pháp, dự Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II Đảng Cộng sản Pháp, tập trung lên án chủ nghĩa thực dân, hoạt động trong Hội liên hiệp thuộc địa, xuất bản Báo "Người cùng khổ"...

Liên Xô cũng là quốc gia có dấu ấn sâu đậm trong hành trình tìm đường cứu nước của Người. Từ tháng 7 đến tháng 8-1920, tại Moscow diễn ra Đại hội lần thứ II Quốc tế Cộng sản, thông qua 21 điều kiện bắt buộc được công nhận đối với mỗi tiểu ban quốc gia. Báo L’Humanité đặc biệt trong 4 ngày (từ 14 đến 17-7-1920) đăng các nghị quyết chính của đại hội, số ra ngày 16 và 17 đăng toàn văn "Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa" của Lenin. Ở Pháp, Nguyễn Ái Quốc đã được tiếp cận với văn kiện này. Người rất tâm đắc và vui mừng thốt lên: “Đây là cái cần thiết cho chúng ta, đây là con đường giải phóng chúng ta”(3). Con đường đó là con đường cách mạng vô sản. Luận cương đã chỉ ra cho Nguyễn Ái Quốc con đường giành độc lập, tự do cho người dân nước mình.

Năm 1923, Người sang Liên Xô để hoạt động, học tập và nghiên cứu về Chủ nghĩa Mác-Lênin. Năm 1924, Người dự Đại hội V Quốc tế Cộng sản, trong đó, Người đặc biệt quan tâm đến vấn đề thuộc địa và thường xuyên nhấn mạnh với Quốc tế Cộng sản rằng “họ còn thiếu tổ chức, thiếu người lãnh đạo. Quốc tế Cộng sản cần phải giúp đỡ họ tổ chức lại, cần phải cung cấp cán bộ lãnh đạo cho họ và chỉ cho họ con đường đi tới cách mạng và giải phóng”(4).

Tại đây, Người tích cực hoạt động trong phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, tham gia nhiều hội nghị, đại hội của Quốc tế Cộng sản: Hội nghị lần thứ nhất Quốc tế Nông dân (tháng 10-1923), Đại hội V Quốc tế Cộng sản (từ ngày 17-6 đến 8-7-1924), Đại hội lần thứ III Quốc tế Công hội đỏ (tháng 7-1924), Đại hội lần thứ IV Quốc tế Thanh niên (từ ngày 15 đến 25-7-1924). Tại các hội nghị, đại hội, Nguyễn Ái Quốc đều có bài phát biểu nêu lên vị trí, vai trò của thuộc địa, của công nhân, nông dân, thanh niên thuộc địa; mối quan hệ giữa thuộc địa với chính quốc; vai trò, nhiệm vụ của Quốc tế Cộng sản đối với phong trào cách mạng ở thuộc địa.

Cuối năm 1924, Người rời Liên Xô sang Trung Quốc, chuẩn bị thành lập chính đảng vô sản kiểu mới cho giai cấp công nhân và dân tộc Việt Nam. Người còn có thời gian quay lại sống, làm việc, hoạt động cách mạng tại Liên Xô những năm 1927, 1934-1938.

Đặc biệt, từ ngày 3 đến 7-2-1930, tại Cửu Long (Hương Cảng, Trung Quốc), dưới sự chủ trì của Người, đã diễn ra hội nghị hợp nhất 3 tổ chức cộng sản ở Việt Nam thành một đảng duy nhất là Đảng Cộng sản Việt Nam, với mục tiêu lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam tiến hành giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng xã hội, giải phóng con người tiến lên chủ nghĩa xã hội.

Năm 1941, Người về nước trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Và chỉ trong 5 năm (1941-1945), Người đã lãnh đạo nhân dân đưa con thuyền cách mạng Việt Nam tới bến bờ thành công với mốc son chói lọi là thắng lợi vĩ đại của cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945.

30 năm (1911-1941), Nguyễn Tất Thành từ một thanh niên yêu nước tiến bộ đã trở thành một chiến sĩ cách mạng đấu tranh cho độc lập, tự do của dân tộc, trở thành người cộng sản kiên trung theo Chủ nghĩa Mác-Lênin.

--------------------

1) Hồ Chí Minh (2011)Toàn tập, tập 1, NXB Chính trị Quốc gia -Sự thật, Hà Nội, tr.287

2) Trần Dân Tiên (1975): Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch, NXB Sự thật, Hà Nội, tr.39

3) Hồ Chí Minh (2011)Toàn tập, tập 12, NXB Chính trị Quốc gia-Sự thật, Hà Nội, tr.562

4) Hồ Chí Minh (2011)Toàn tập, tập 1, NXB Chính trị Quốc gia-Sự thật, Hà Nội, tr.311

--------------------

TS CHU ĐỨC TÍNH

Nguyên Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh