SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN LÀ TẤT YẾU MÀ KHÔNG
THỂ LÀ CỦA MỘT GIAI CẤP KHÁC
Trong cuộc đấu tranh tư tưởng hiện đại, vấn đề SMLS của GCCN
là trọng điểm đấu tranh của cả GCCN và giai cấp tư sản, CNXH và CNTB cùng nhiều
sắc thái chính trị-xã hội khác nhau. Họ biết rõ rằng, SMLS của GCCN là cốt lõi
của CNXH khoa học và phủ nhận được sứ mệnh này là phủ nhận vai trò lãnh đạo
cách mạng của GCCN và đảng cộng sản. Gần đây, trong xu thế phát triển của thế
giới với trình độ kinh tế tri thức và hướng tới cách mạng công nghiệp 4.0, cũng
có ý kiến cho rằng, “trong kinh tế tri thức thì SMLS là của trí thức chứ không
phải của công nhân”. Đây là một nhận thức không đầy đủ, ang tính chất phản động,
đi ngược lại lợi ích của cách mạng Việt Nam. Lý do:
Thứ nhất, cho dù tri thức, kiến thức khoa học có vai trò to
lớn, nhưng phát triển hiện đại không vì thế mà không cần đến sản phẩm vật chất
để thỏa mãn các nhu cầu thiết yếu của mình (chẳng hạn ăn, mặc, ở, đi lại, học
hành, xây dựng, chữa bệnh...). Tất cả nhu cầu ấy lại chỉ có thể được thỏa mãn
thông qua sản xuất vật chất và thường là thông qua sản xuất công nghiệp. Chỉ có
sản xuất vật chất bằng phương thức công nghiệp mới có đủ năng lực đáp ứng nhu cầu
của của người. Vì vậy, nhân loại hiện nay vẫn cần tới sản xuất vật chất và lao
động của GCCN để tồn tại và phát triển.
Thứ hai, GCCN hiện đại đang được trí thức hóa, trí tuệ hóa
trong các cuộc cách mạng công nghiệp. Yêu cầu khách quan của sản xuất, dịch vụ
hiện đại và vận hành nền sản xuất công nghiệp hiện đại đòi hỏi GCCN không ngừng
nâng cao năng lực lao động, làm chủ khoa học và công nghệ. Trên thực tế, người
ta dùng khái niệm công nhân-trí thức để chỉ nhóm lao động trình độ cao này. Thế
nên, quan niệm công nhân “là người lao động thừa hành, trình độ học vấn thấp”
đã lạc hậu và bất cập với thực tế.
Thứ ba, SMLS của GCCN tự nó đã mang một hàm lượng tri thức rất
lớn và bản thân GCCN cũng đang trí tuệ hóa, đang tạo ra một lớp trí thức-công
nhân trong lực lượng lao động của mình. Họ là các chuyên gia, nhà khoa học và
công nghệ đang hằng ngày hoàn thiện, phát triển để tăng năng suất lao động, bảo
đảm các yêu cầu ngày càng cao về kinh tế-xã hội và môi trường. Xã hội gọi nhóm
lao động này là trí thức-công nhân hay nguồn nhân lực trình độ cao. Theo đó, cả
về lý luận và thực tiễn, SMLS của GCCN không xa lạ gì với tri thức, trí thức,
khoa học hiện đại. Việc tách rời tri thức với quá trình thực hiện SMLS của GCCN
là một cái nhìn phiến diện.
Thứ tư, trí thức là nhóm lao động sản xuất ra các giá trị
tinh thần; còn công nhân là nhóm lao động sản xuất vật chất. Sản xuất vật chất,
các quá trình kinh tế xét đến cùng, bao giờ cũng là yếu tố quyết định nhất. Tri
thức và lao động của họ, có vai trò rất quan trọng trong phát triển hiện đại
nhưng bao giờ cũng cần đến việc chuyển hóa những giá trị tinh thần đó vào thực
tiễn. Những công thức, ý tưởng sáng tạo, phần mềm (software) hay nói chung là
phát kiến khoa học đều cần tới công nghệ để thể hiện ra giá trị của mình. Trên
thực tế, nhiều sản phẩm tinh thần chỉ có thể bộc lộ giá trị thông qua việc hóa
thân vào những ứng dụng công nghệ. Khoa học cần công nghệ để thể hiện ra, công
nghệ cần khoa học để tiến hóa. Hai quá trình thực tiễn này hiện nay đã gần gũi
lại trong một lĩnh vực hoạt động mà hiện nay thường gọi là “cách mạng khoa học
và công nghệ”. Thông qua thực tiễn đó có thể nhận định: Sản xuất vật chất là
cái quyết định, sản xuất tinh thần là để phục vụ cho quá trình tồn tại của xã hội.
Sáng tạo tinh thần như khoa học, văn hóa, nghệ thuật có vai trò rất quan trọng
trong phát triển xã hội hiện đại, nhưng nếu chỉ tinh thần thôi thì chưa đủ nền
tảng cho phát triển bền vững của xã hội loài người.
Thứ năm, SMLS thực chất là sự nghiệp của một giai cấp đảm nhận
trách nhiệm lãnh đạo xã hội xây dựng một hình thái kinh tế-xã hội mới. Để làm
tròn trách nhiệm ấy, đòi hỏi giai cấp có SMLS phải đạt được những yêu cầu, đặc
điểm riêng. Điều đó tập trung ở 4 nội dung: Phải là giai cấp đại diện cho lực
lượng sản xuất tiến bộ xã hội, bao gồm cả về kinh tế (xu thế phát triển sản xuất)
và chính trị (đại diện cho xu thế dân chủ hóa); phải là đại diện cho lợi ích
chung của xã hội, các giai tầng và cả dân tộc; phải có một hệ tư tưởng riêng vừa
phản ánh nhận thức về quy luật vận động đương thời, vừa thể hiện tính tiền
phong về lý luận; phải có kết cấu, tổ chức chặt chẽ với một hạt nhân là chính đảng
của giai cấp...
Một giai cấp muốn đảm nhận sứ mệnh xác lập một hình thái
kinh tế-xã hội mới, nhất thiết phải đáp ứng các điều kiện trên. Đội ngũ trí thức
không hội đủ các điều kiện ấy. Ngộ nhận về sự tăng lên của vai trò trí thức
trong phát triển hiện đại đôi khi khiến người ta lãng quên những mối quan hệ,
các đặc điểm và vị thế của trí thức trong tồn tại xã hội. Trí thức có công khái
quát những tri thức lý luận và nâng cao trình độ nhận thức của phong trào công
nhân. Trí thức có thể cùng với GCCN và nhân dân làm nên lực lượng của cách mạng
XHCN. Thực hiện SMLS của mình, GCCN cần đến sự hợp tác của trí thức và tự mình
nâng cao tri thức, kỹ năng lao động hiện đại. Nhưng đảm nhận vai trò lãnh đạo
cách mạng XHCN thì chỉ có GCCN mới đủ cơ sở, điều kiện, năng lực thực tế.
Có thể khẳng định rằng, SMLS toàn thế giới của GCCN là một học
thuyết về giải phóng và phát triển hiện đại do C.Mác, Ph.Ăngghen và V.I.Lênin
luận giải một cách khoa học, hệ thống. Đây là vũ khí tư tưởng của các đảng cộng
sản, của GCCN trong cuộc đấu tranh với ý thức hệ tư sản và các thế lực thù địch
với CNXH. Chúng ta cần luôn cảnh giác phát hiện và đấu tranh với những tư tưởng
sai lầm, xuyên tạc để bảo vệ tính khoa học, tính cách mạng của lý luận về SMLS
của GCCN và qua đó, bảo vệ chế độ XHCN cần được xem là nhiệm vụ thường trực.
bài viết rất thực tế
Trả lờiXóa